KopalniaWiedzy.pl
-
Liczba zawartości
37670 -
Rejestracja
-
Ostatnia wizyta
nigdy -
Wygrane w rankingu
250
Zawartość dodana przez KopalniaWiedzy.pl
-
W czasach dinozaurów zimy były łagodniejsze niż obecnie, jednak mimo to zwierzęta musiały jakoś je przetrwać. Naukowcy od dawna zastanawiają się, jak sobie z tym radziły. Mówi się o możliwych migracjach, a ostatnio znajdowanych jest coraz więcej dowodów sugerujących, że małe gatunki mogły... zimować w wykopanych przez siebie norach. W australijskiej Wiktorii przed 110 milionami lat mieszkał niewielki roślinożerny hypsilophodontids. Zwierzę musiało przetrwać wielotygodniowe bądź też wielomiesięczne braki słońca, które powodowały wyginięcie roślinności. Dotychczas, na podstawie szczątków znalezionych od Alaski po Montanę sądzono, że roślinożercy migrowali w czasie zimy. Jednak w ubiegłym roku Eric Snively z kanadyjskiego University of Alberta stwierdził, że wspomniane szczątki pochodzą od innych gatunków, a ponadto z migracja pomiędzy północą a południem była w Australii bardzo trudna lub może nawet niemożliwa. Najpierw w USA znaleziono nory ze szczątkami jednego dorosłego i dwóch młodych hypsilophodontidsów, bardzo podobnych do zwierząt z Australii. Później na Antypodach natrafiono na norę, której szczegółowe badania wykazały, iż musiała zostać wykopana przez dinozaura ważącego od 10 do 20 kilogramów. Rozmiary zgadzały się więc ze szczątkami znalezionymi w USA. Naukowcy uważają, że niewielkie roślinożerne dinozaury mogły zapadać w sen zimowy w wykopanych przez siebie norach. Opuszczały je przed wiosennymi roztopami, gdy nory były zalewane wodą niosącą kolejne warstwy osadów. Uczeni chcą teraz poszukać na terenie Wiktorii więcej nor. Mają też nadzieję, że w częśći z nich trafią na szkielety dinozaurów, które nie zdążyły obudzić się przed powodziami.
-
Samochód można umyć na stacji benzynowej lub u siebie na podwórku, ale jeśli komuś zależy na oryginalności lub wspomożeniu ogrodu zoologicznego, warto poprosić o pomoc... słonie. Tiki, Alice i George mieszkają w Wildlife Safari koło Eugene w stanie Oregon. Za 20 dolarów umyją auto gąbkami i spłuczą je obficie wodą wydmuchiwaną z trąby. Dyrekcja safari nie gwarantuje, że samochód będzie naprawdę czysty. Co ważne, nie trzeba się wcześniej umawiać. Wystarczy podczas zwiedzania zjechać do zagrody szarych olbrzymów. Wrażenia gwarantowane!
-
Guma gellan, zagęstnik stosowany w jogurtach, deserach mlecznych czy galaretkach, może być wykorzystana jako rusztowanie dla tkanki podczas prac nad sztucznymi mięśniami (Soft Matter). Doktorant Cameron Ferris z Instytutu Badań nad Inteligentnymi Polimerami University of Wollongong posłużył się gumą gellanową, wytwarzaną przez bakterie Pseudomonas elodea. Jest to dodatek do żywności (oznaczany symbolem E 418). Występuje w koncentratach deserów, dżemach i marmoladach, sosach konserw rybnych czy w mlecznych napojach fermentowanych. Pełni funkcję zagęstnika, substancji żelującej i stabilizatora. Jak wyjaśnia Ferris, guma gellan jest wyjątkowo użyteczna, ponieważ staje się żelem w temperaturze zaledwie 37°C, a to wartość dobra dla żywych komórek. Doktorant pracuje m.in. nad sztuczną tkanką mięśnia sercowego, którą można by zastępować fragmenty uszkodzone przez zawał. Z wyników wcześniejszych badań innych naukowców Ferris dowiedział się, że mięśnie i serce potrzebują elektrycznej stymulacji, by osiągnąć stan pełnego zróżnicowania funkcjonalnego. Australijczykowi udało się stworzyć przewodzące prąd rusztowanie z mieszaniny gumy gellanowej i nanorurek węglowych. Potem wyhodował na nim fibroblasty, ale ostatecznie wyeliminował nanorurki, sugerując się doniesieniami o niewiadomych skutkach ich stosowania. Niektóre studia sugerują, że są bezpieczne, a organizm je usuwa, gdy rusztowanie się rozkłada. Inne wskazują, że są cytotoksyczne lub że akumulują się w płucach. Mając to na uwadze, Ferris skłania się raczej ku rozwiązaniu wykorzystującemu drukarkę atramentową. Dzięki temu dałoby się lepiej kontrolować strukturę żelowego rusztowania. W ten sposób różne typy komórek trafiałyby w różne miejsca, umożliwiając np. uzyskanie naczyń krwionośnych. Doktorant posłużył się też specjalnymi prążkami, które pełnią w przypadku komórek mięśniowych rolę drogowskazów – pozwalają im się ułożyć w odpowiednim kierunku. Nad przebiegiem prac czuwał dr Marc in het Panhuis. Obaj panowie mówią o wielorakich zastosowaniach wynalazku, w tym o odtwarzaniu za jego pomocą rdzenia kręgowego, aplikacjach bionicznych i dostarczaniu leków.
-
Bill Gates jest jednym z inwestorów wymienionych we wniosku patentowym na technologię... powstrzymywania huraganów. Ma ona pozwolić na zmniejszenie liczby huraganów szalejących każdego roku nad Zatoką Meksykańską. Pomysł polega na wykorzystaniu flotylli statków do mieszania ciepłych powierzchniowych wód Zatoki z zimnymi wodami leżącymi pod powierzchnią. W ten sposób ma dojść do obniżenia temperatury powierzchni wody, dzięki czemu nie będą się tworzyły huragany. Były prezes Microsoftu i inni inwestorzy chcą na tym zarobić. Ich plan zakłada, że zaoferują polisy ubezpieczeniowe miejscowościom czy stanom często nawiedzanym przez niszczycielskie huragany. Trzeba jednak przypomnieć, że nie są pierwszymi, którzy chcą powstrzymać siły natury.
-
Przeklinanie łagodzi fizyczny ból. Gdy ochotnikom, którzy brali udział w pewnym eksperymencie, pozwolono "rzucać mięsem", wytrzymywali ból dłużej niż wtedy, gdy mieli się zachowywać kulturalnie (NeuroReport). Wg autora eksperymentu, doktora Richarda Stephensa z Keele University, może to wyjaśniać, czemu wulgaryzmy nadal występują właściwie we wszystkich językach świata. W przeszłości był to sposób podnoszenia poziomu agresji i zmniejszania bólu, gdy w obliczu ataku drapieżnika/przeciwnika należało zadecydować, czy zostać i walczyć, czy uciekać. U ochotników, którzy przeklinali, wzrastało tętno, co mogło podnosić ich poziom agresji. Kiedyś wykazano zaś, że zwiększona agresja zmniejsza ludzką wrażliwość na ból, niewykluczone więc, że przeklinanie wspomaga ten proces. W ramach eksperymentu 64 studentów poproszono o zanurzenie dłoni w lodowatej wodzie. Mieli wytrzymać tak długo, jak to tylko możliwe, powtarzając przy tym serię wybranych przez siebie przekleństw. W ten sposób badano ich tolerancję na ból. Potem znów wkładali dłoń do tej samej tuby, tym razem jednak nie wolno było przeklinać. Trzeba było wymieniać słowa, za pomocą których można by opisać stół. Okazało się, że ochotnicy, którzy przeklinali, byli w stanie trzymać dłonie pod wodą średnio o 40 sekund dłużej (niemal 2 min, w porównaniu do 1 min 15 s przy scenariuszu wykluczającym rzucanie mięsem). Co więcej, sami oceniali ból jako mniej dotkliwy. Naukowcy nie spodziewali się, że otrzymają takie wyniki. Wielu psychologów uważa bowiem, że przeklinanie jest wyrazem katastrofizmu, gdy człowiek staje się dramatyczny i popada w przesadę. Dr Stephens obmyślił zarys eksperymentu, gdy budując w ogrodzie szopę, uderzył się młotkiem w palec. Przypomniało mu się też zachowanie żony w czasie porodu, które zupełnie nie zaskoczyło położnej. Wręcz przeciwnie, wyznała ona, że przeklinanie jest wtedy częste.
-
Każdego roku od uderzenia piorunem w Brazylii ginie około 80 do 120 osób. Dla porównania w Stanach Zjednoczonych ich liczba wynosi od 60 - 80, a w Niemczech 2 -10. W Brazylii, największym państwie Ameryki Południowej, w ziemię trafia najwięcej błyskawic. Ocenia się, że jest to od 50 do 60 milionów rocznie. Są silnie naładowane i uderzają zawsze w te same miejsca (przeważnie na południu kraju), które w dodatku należą do najbardziej zaludnionych obszarów. Naukowcom udało się ustalić, iż nowy rodzaj błyskawic w porównaniu do tradycyjnych wyładowań jest o wiele bardziej niebezpieczny. Oskar Pinto Júnior, kierownik badań nad „sekundowymi błyskawicami", wyjaśnia, że w Brazylii mamy do czynienia z kombinacją dwóch rodzajów piorunów. Jednym z nich jest błyskawica o natężeniu od 20.000 do około 100.000 amperów, trwająca jedną milisekundę drugim zaś „corrente continua" o ładunku wahającym się między 100 a 200 amperami, ale trwająca prawie pół sekundy. Sekundowe błyskawice wyrządzają ogromne szkody, szczególnie jeśli chodzi o sieć elektryczną i telekomunikacyjną. Porównując oba rodzaje należy dodać, że piorun o silnym ładunku elektrycznym uderzając w drzewo nie powoduje jego zapalenia, zaś błyskawica sekundowa nic z niego nie pozostawia. Badacze Narodowego Instytutu Badań Kosmicznych w São Paulo przypuszczają, że za ten fenomen odpowiada ocieplenie oraz zmiany klimatyczne.
-
Nie tylko badanie krwi czy inne techniki diagnostyczne pozwalają stwierdzić, czy ktoś jest chory. Podobnych informacji mogą dostarczyć ludzkie oczy. Wśród astronautów przebywających w przestrzeni kosmicznej przez dłuższy czas powinien znajdować się lekarz. Być może wkrótce będą go wspomagały specjalne okulary diagnostyczne. Rafat Ansari, naukowiec pracujący dla NASA, zbudował już prototyp takich okularów i jeśli znajdą się fundusze na dalsze badania, to pierwszy model będzie gotowy za kilka lat. Do hełmu astronauty przytwierdzony byłby skaner oczu, który po wykonaniu badania analizowałby choroby oraz sygnalizował wszelkie nieprawidłowości, na przykład podwyższony poziom cukru we krwi. W ten sam sposób można byłoby rozpoznawać wczesne stadium takich chorób jak cukrzyca czy stwardnienie rozsiane. Coraz większa liczba lekarzy stwierdza, iż oczy są idealnymi organami wspomagającymi stawianie diagnozy. Nowoczesne skanery laserowe dostarczają dokładnych obrazów siatkówki, na której takie schorzenia jak na przykład stwardnienie rozsiane pozostawiają typowe ślady. Neurolodzy mają nadzieję, że pewnego dnia będą mogli rozpoznawać już wczesne stadia chorób. Ponieważ siatkówka potrzebuje sporo tlenu, tworzy ją duża ilości drobnych arterii. Cukrzyca czy choroby wieńcowe pozostawiają na siatkówce widoczne ślady. Stwardnienie rozsiane sprawia, że warstwa włókien nerwowych w oku chorego pacjenta jest cieńsza niż u zdrowego. Jest to odbiciem zaniku nerwów w mózgu chorej osoby. Rafat Ansari wyjaśnia również, że każda tkanka i płyn w oku reprezentuje tkanki i płyny w całym ciele. Wynalezienie skanera, który na podstawie badania oczu dawałby informacje o chorobie, miałoby wiele zalet. Badanie pacjenta byłoby bezbolesne, trwałoby około 10 minut i byłoby znacznie tańsze niż np. obrazowanie mózgu.
-
Wizja utraty portfela z całą zawartością – pieniędzmi, dokumentami i kartami płatniczymi – u niejednego wywołuje silny lęk. Okazuje się jednak, że pewien rozpowszechniony zwyczaj zwiększa szanse, że ktoś odda nieszczęśnikowi zgubę. Chodzi o umieszczone w jednej z przegródek zdjęcie dziecka. Na ulicach Edynburga rozłożono 240 portfeli. W niektórych znajdowało się jedno z czterech zdjęć: malucha, uroczego szczeniaka, rodziny bądź starszej pary. W jeszcze innych schowano dowód wpłaty na organizację charytatywną. Zawartość pozostałych można by określić jako całkowicie pozbawioną osobistych akcentów. Przebieg eksperymentu nadzorował profesor Richard Wiseman z University of Hertfordshire, znany też jako członek Committee for Skeptical Inquiry, tropiącego i weryfikującego prawdziwość twierdzeń o nadprzyrodzonych zdolnościach różnych osób. Psycholog ujawnił, że w sumie odesłano pocztą 42% porzuconych portfeli. Najczęściej oddawano portmonetki ze zdjęciem brzdąca (88%), na drugim miejscu uplasowały się zaś te z fotografiami szczeniąt (53%). Niemal równie skuteczne okazały się zdjęcia rodzinne, ponieważ znalazcy zwrócili aż 48% z nich. Najsłabiej oddziaływały na ludzi ujęcia przedstawiające starszą parę. Tutaj na wysiłek zwrócenia zguby zdobywało się 28% spostrzegawczych przechodniów. Portfele z potwierdzeniem wpłaty na organizację charytatywną i kontrolne oddawano właściwie tak samo często (odpowiednio, w 20 i 15% sytuacji). Wg Wisemana, widok dziecka wyzwalał w ludziach uczucia opiekuńcze. Portfele - bez pieniędzy - rozrzucono w przypadkowych miejscach w odległości pół mili (ok. 800 m) od siebie. By nie można ich było przeoczyć, zdjęcia powkładano do zafoliowanych przegródek.
-
Czy czynność tak prosta, jak wodzenie palcem po płaskiej powierzchni, może stać się obiektem poważnych badań? Jak najbardziej! Mało tego - studiowanie tak banalnego ruchu może dostarczyć zaskakujących informacji na temat funkcjonowania naszych mózgów. Autorami interesującego eksperymentu są naukowcy z zespołu kierowanego przez Francisco Valero-Cuevasa z University of Southern California. Ośmioro uczestników studium poproszono o to, by oparli podstawę dłoni na twardej powierzchni, a następnie palcem wskazującym nacisnęli z całej siły na płytkę podłączoną do miernika nacisku. Chwilę później pomiary wykonano ponownie, lecz tym razem ochotnicy mieli za zadanie naciskać na płytkę i jednocześnie przesuwać palec po jej powierzchni. Aby im to ułatwić, uczestników wyposażono w specjalne "naparstki", pokryte, podobnie jak płytka, warstwą teflonu. W swoim raporcie badacze przyznają, że spodziewali się, iż zwiększanie szybkości, z jaką palec przesuwa się po powierzchni płytki, będzie wymuszało proporcjonalne zmniejszanie wywieranego na nią nacisku. Miałoby to wynikać z budowy mięśni, które, jak się zdawało, nie są w stanie utrzymać pełnego skurczu przy jednoczesnym poruszaniu się innych muskułów. Ku zaskoczeniu autorów studium okazało się jednak, że palec "zajmujący się" wyłącznie naciskaniem na płytkę rzeczywiście wywiera na nią większy nacisk, lecz wprawiony w ruch naciskał na powierzchnię ze stałą siłą, niezależną od tego, jak szybko się poruszał. Skąd bierze się to niespodziewane zjawisko? Zdaniem autorów wynika ono z działania nie mięśni, lecz układu nerwowego. Gdy zostaje on zaangażowany w poruszanie palcem, nie jest w stanie zachować pełnej kontroli nad mięśniami odpowiedzialnymi za nacisk. "Zaoszczędzone" w ten sposób możliwości zostają wówczas wykorzystane do kontrolowania ruchu na boki. Z badań przeprowadzonych przez zespół Valero-Cuevasa można wysunąć przewrotny wniosek, że choć ludzkie mózgi pozwoliły nam na latanie w kosmos, nie są one w stanie poradzić sobie z... poruszaniem pojedynczym palcem! Na całe szczęście jesteśmy jednak na tyle bystrzy, by próbować wykorzystać zdobytą wiedzę. Jak oceniają autorzy, może się ona przydać m.in. producentom robotów oraz lekarzom zajmującym się badaniami z zakresu neurologii.
-
Teofilina, alkaloid jeszcze niedawno stosowany do leczenia astmy i innych schorzeń układu nerwowego, w ostatnim czasie "wyszedł z mody" ze względu na występowanie dość uciążliwych objawów ubocznych. Istnieje jednak szansa, że już niedługo powróci on do łask jako skuteczny lek przywracający utracony zmysł węchu. Pionierem wykorzystania teofiliny w celu leczenia hiposmii, czyli osłabienia zmysłu powonienia, jest dr Robert Henkin, szef waszyngtońskiej instytucji Center for Molecular Nutrition and Sensory Disorders. Zapotrzebowanie na skuteczną terapię tego schorzenia jest ogromne - w samych Stanach Zjednoczonych liczba cierpiących na nie osób wynosi około 20 milionów. Istnieje wiele możliwych przyczyn hiposmii. Najczęstsze z nich to infekcje wirusowe, urazy głowy, alergie oraz nadużywanie donosowych leków lokalnie obkurczających naczynia krwionośne. Istotne są także różnego rodzaju przyczyny anatomiczne, takie jak nietypowa budowa nosa i jamy nosowej oraz polipy. Efektem jest pogorszenie węchu, powodujące z kolei m.in. ogromną frustrację, utratę motywacji do odżywiania się i obniżenie masy ciała. Badania nad wykorzystaniem teofiliny w celu przywracania węchu trwały aż 7 lat. Ponad połowa spośród 312 uczestników studium uważa, że podawanie leku zauważalnie wyostrzyło u nich zmysł powonienia, a u 20% udało się nawet przywrócić normalny poziom czułości nosa. Sekretem skuteczności starego-nowego leku jest jego zdolność do zwiększania stężenia czynników wzrostowych stymulujących rozwój tkanki nerwowej, do której należą m.in. neurony odpowiedzialne za odczuwanie zapachów. Efekty uboczne terapii były dość łagodne i charakterystyczne dla przyjmowania alkaloidów z grupy metyloksantyn (związkiem pokrewnym z teofiliną jest np. kofeina) - obejmowały one m.in. bezsenność i rozdrażnienie. Dr Henkin liczy jednak, że będzie można temu zaradzić poprzez aplikowanie teofiliny wprost do nosa. Niestety, ustalenie skuteczności takiej metody będzie wymagało kolejnej serii czasochłonnych testów.
-
Naukowcy z japońskiego Uniwersytetu Waseda oraz College'u Medycznego Obrony Narodowej opracowali najcieńszy opatrunek na świecie. Ich wynalazek z łatwością zabezpiecza rany pomimo swojej niebywale małej grubości, wynoszącej 75 nanometrów. Materiałem do produkcji prototypowego opatrunku były składniki wyizolowane ze skorup krabów oraz ciał glonów. Stworzona w ten sposób mieszanka zapewnia nie tylko wytrzymałość mechaniczną umożliwiającą zastosowanie wynalazku w chirurgii, lecz także zdolność do spontanicznego przylegania do otaczającej tkanki. Pierwsze testy plastra zakończyły się pełnym sukcesem. Jak się okazało, wystarczył on w zupełności do całkowitego zabezpieczenia 6-milimetrowego otworu w ścianie płuca u psa. Rana zagoiła się w ciągu miesiąca, a zabezpieczana nim tkanka zrosła się bez wytworzenia blizny, która w normalnych warunkach mogłaby pogorszyć funkcjonowanie leczonego organu. Gojenie się ran bez bliznowacenia oraz przezroczystość opatrunku sprawiają, że jego wynalazcy liczą na możliwość zastosowania go także do leczenia zmian na skórze. Póki co jednak, konieczne będzie przeprowadzenie testów klinicznych. Powinny się one rozpocząć po zakończeniu prac nad udoskonalaniem wynalazku, co powinno zająć około trzech lat.
-
Mangan obecny w środowisku człowieka może być korzystny dla zdrowia, ale tylko wtedy, gdy jest rozpylony w powietrzu - uważają naukowcy z Wake Forest University. Co ciekawe, ten sam pierwiastek obecny w wodzie może być z kolei szkodliwy. Ludzie potrzebują manganu w śladowych ilościach, lecz jeśli przyjmie się go zbyt wiele, mangan może być szkodliwy, podsumowuje główny autor studium, dr John Spangler. Prowadzone przez niego badania były pierwszą na świecie próbą określenia wpływu ekspozycji na mangan zawarty w środowisku na organizm człowieka. Obszarem badań prowadzonych przez dr. Spanglera była Karolina Północna. Poziom ekspozycji ludności na mangan, obliczony m.in. dzięki analizie danych geologicznych i epidemiologicznych oraz studiowaniu spisu powszechnego, ustalono indywidualnie dla każdego ze stu hrabstw tego stanu. Jak się okazało, dziesięciokrotny wzrost stężenia manganu w powietrzu wiązał się ze spadkiem liczby zgonów z powodu nowotworów o 8,1 przypadków na 100 tys. mieszkańców stanu. Zwiększenie zawartości tego pierwiastka w wodzie miało jednak przeciwne działanie i powodowało zwiększenie liczby śmiertelnych ofiar nowotworów o 12,1 na 100 tys. mieszkańców. Wpływ manganu zaobserwowano w przypadku kilku najczęściej występujących nowotworów, takich jak rak piersi, płuca czy jelita grubego. Co ciekawe jednak, wszystko wskazuje na to, że ekspozycja na ten pierwiastek nie wpływa na umieralność z powodu raka prostaty. O wynikach studium poinformowało czasopismo Biological Trace Element Research.
-
Naukowcy z MIT-u opracowali wrażliwą na światło tkaninę, która działa jak aparat fotograficzny. W przyszłości będzie można wyprodukować z niej np. mundur, a noszący go żołnierz, dzięki umieszczonemu przy hełmie wyświetlaczowi, będzie mógł na bieżąco śledzić to, co dzieje się z tyłu lub z boku. Takie zastosowania to na razie dość odległa przyszłość, jednak prace na tym polu postępują bardzo szybko. Już w tej chwili tkanina jest w stanie przechwycić i wyświetlić prostą ikonę uśmiechniętej twarzy. Kiedyś będzie ona mogła działać jak rodzaj kamery bez soczewek. Takie rozwiązanie ma wiele zalet, a jedną z najważniejszych jest fakt, iż tkanina nie ulega tak łatwo uszkodzeniom, a uszkodzona nadal będzie przekazywała obraz, czego nie można powiedzieć o soczewkach. Nowa tkanina składa się z włókien, których grubość jest mniejsza niż milimetr. Te z kolei stworzono z warstw światłoczułych materiałów umieszczonych jeden w drugim. Warstwy te zawierają dwa pierścienie wrażliwego na światło półprzewodnika, z których każdy jest izolowany za pomocą polimeru.. Do półprzewodników na całej długości włókna podłączonych jest osiem metalowych elektrod. Podczas testów pomiędzy źródłem światła a materiałem umieszczono ikonę śmiejącej się twarzy. Włókna mierzyły intensywność światła i konwertowały dane na sygnały elektryczne. Były też w stanie różnie reagować na różne długości, czyli kolory, fali światła. Następnie odpowiedni algorytm przekładał uzyskane dane na obraz. Prace finansowane są przez amerykańską armię, Narodową Fundację Nauki oraz Departament Energii.
-
Gleba z Wyspy Wielkanocnej zawiera pewien grzybobójczy związek – rapamycynę (sirolimus) - wydłużający życie myszy w średnim wieku nawet o 28-38%. Gdyby to przełożyć na ludzi, to przy założeniu, że poradzimy też sobie z chorobami serca i nowotworami, moglibyśmy się stać prawdziwymi matuzalemami. Sirolimus wyizolowano po raz pierwszy w 1975 roku z bakterii Streptomyces hygroscopicus. Ponieważ znaleziono je w próbce gleby z Wyspy Wielkanocnej, nazywanej w językach polinezyjskich Rapa Nui, nowo odkryty związek stał się znany właśnie jako rapamycyna. Ma on właściwości grzybobójcze i immunosupresyjne, dlatego stosuje się go w transplantologii. Na ślad nieznanych dotąd możliwości rapamycyny wpadli naukowcy z University of Texas (UT), University of Michigan i Jackson Laboratories. Badaniami nad starzeniem zajmuję się od 35 lat. W tym czasie przeprowadzono wiele interwencji w tym zakresie, ale przeważnie nie były skuteczne. Nigdy nie przypuszczałem, że za mojego życia możemy znaleźć pigułkę zapobiegającą starzeniu. Nie da się jednak ukryć, że sirolimus ma naprawdę duży potencjał – wyznaje Arlan G. Richardson z Uniwersytetu Teksańskiego. Do tej pory u ssaków wytypowano dwie skuteczne metody wydłużania życia: ograniczenie liczby spożywanych kalorii i manipulacje genetyczne. Wydaje się, że rapamycyna wyłącza częściowo te same ścieżki molekularne, co głodzenie. Dokonuje tego za pośrednictwem kinazy mTOR (tzw. ssaczego celu rapamycyny), która kontroluje metabolizm komórki oraz reakcję na stres. W 2004 r. Z. Dave Sharp z Texas University złożył wniosek, by badać rapamycynę pod kątem jej potencjalnych właściwości antystarzeniowych. Zaaprobowano go i rozpoczęły się testy. Prowadzono je m.in. w San Antonio. Rapamycynę uwzględniono w diecie myszy laboratoryjnych. Wkrótce okazało się jednak, że rapamycyna nie jest wystarczająco stabilna ani w pożywieniu, ani tym bardziej w przewodzie pokarmowym, dlatego nie dało się jej wykryć we krwi. Amerykanie musieli więc popracować nad biodostępnością tego związku. W tym celu uciekli się do mikroenkapsulacji. Pomysł sprawdził się: sirolimus przechodził przez żołądek i uwalniał się dopiero w jelicie cienkim. Na początku badacze chcieli, by myszy przeszły na specjalną dietę w wieku 4 miesięcy. Z powodu opóźnień spowodowanych ulepszaniem formuły leku w momencie rozpoczęcia eksperymentu zwierzęta były dużo starsze – miały bowiem 20 miesięcy (jest to odpowiednik 60 lat u człowieka). Nie sądziłem, że metoda zadziała, bo gryzonie były za stare w momencie wystartowania procedury. Większość raportów wskazywała, że ograniczenie liczby kalorii nie sprawdza się, gdy wdraża się je u wiekowych zwierząt – podkreśla Richardson. Wierzymy, że to pierwszy przekonujący dowód, że proces starzenia można spowolnić, a długość życia wydłużyć dzięki farmakoterapii rozpoczętej w zaawansowanym wieku – uzupełnia wypowiedź kolegi Randy Strong (również z UT).
-
Ledwo Google poinformował o pracach nad Chrome OS, a już mogliśmy dowiedzieć się, że najwięksi producenci sprzętu komputerowego wspierają jego rozwój i zostali partnerami Google'a. Prawda jednak, jak informuje Computerworld, wygląda inaczej niż chciałby tego wyszukiwarkowy gigant. Większość firm wymienianych przez Google'a jako partnerzy twierdzi, że nie podjęto żadnej decyzji w tej sprawie. "Przyglądamy się Chrome. Chcemy sprawdzić, jakie możliwości daje Chrome OS przemysłowi komputerowemu i komunikacyjnemu. Badamy to" - mówią przedstawiciele HP, największego na świecie producenta komputerów. Podobne komunikaty wysyła Lenovo. Także Asustek Computer, pionier na rynku netbooków, który ma być punktem wyjścia dla Chrome OS mówi, że na razie sprawdza system Google'a. "Obecnie nie mamy nic do zakomunikowania. Nie wiemy, czy zaoferujemy jakikolwiek produkt z tym systemem operacyjnym" - oświadczył Alvin Chen z Asusteka. O tym, które firmy zostaną partnerami Google'a dowiemy się w ciągu najbliższych miesięcy.
-
Naukowcy przekształcili komórki wątroby w taki sposób, by jak komórki beta trzustki produkowały insulinę. Następnie wszczepili je małpom chorującym na cukrzycę. W przyszłości chcieliby pobierać komórki wątroby ludzi, reprogramować je i wstrzykiwać. Nadal byłyby to własne komórki pacjenta, ryzyko odrzucenia zostałoby więc całkowicie wyeliminowane. Jak zauważa Sarah Ferber z Sheba Medical Center w Izraelu, pacjenci mogą być dawcami własnej tkanki terapeutycznej. Przed 9 laty jej ekipa odkryła, że gen Pdx-1 jest kluczowy dla utworzenia trzustki w czasie rozwoju embrionalnego. Na późniejszych etapach badań dojrzałe komórki ludzkiej wątroby infekowano nieszkodliwym wirusem, przenoszącym właśnie ten gen. Wirus nie wprowadzał go do DNA komórek, lecz wytwarzały one kodowane przez niego białko Pdx-1. Dzięki temu po wstrzyknięciu zmienionych komórek organizm myszy mógł produkować własną insulinę. Po kilku latach Izraelczycy zdobyli więcej danych na temat mechanizmów działania Pdx-1. Powtórzyli eksperyment i przeanalizowali zmiany w ekspresji genów po transformacji komórek wątroby. Okazało się, że Pdx-1 wyłączał szereg genów związanych z działaniem wątroby, uaktywniając za to geny istotne dla funkcjonowania komórek beta trzustki. Zakres działania Pdx-1 to efekt roli spełnianej przez niego podczas rozwoju płodowego. Wtedy bowiem tkanki wątroby i trzustki wykształcają się z tej samej warstwy komórek zarodka – endodermy. Ferber podkreśla, że technika sprawdza się lepiej w odniesieniu do dzielących się komórek wątroby. Podczas podziału chromosomy są "odsłonięte", co ułatwia białku Pdx-1 regulację ekspresji genów. Naukowcy z Sheba Medical Center zidentyfikowali w wątrobie obszary, gdzie dzielące się komórki są bardziej rozpowszechnione. Wg nich, poza wątrobą, innym dobrym miejscem do umieszczenia przeszczepu jest sieć mniejsza. Inni eksperci wątpią, że udało się całkowicie przekształcić komórki wątroby w komórki beta trzustki. Postulują, iż doszło raczej do częściowego uruchomienia ich funkcji.
-
Microsoft przyznał, że od półtora roku wiedział o skrajnie krytycznej luce, o której świat dowiedział się przed kilkoma dniami. Wyjątkowo niebezpieczna dziura pozwala na zaatakowanie komputerów z systemami Windows XP i Windows Server 2003, na których zainstalowano Internet Explorera 6 lub 7. Do przeprowadzenia ataku nie jest potrzebna żadna interakcja ze strony użytkownika. Wystarczy, że odwiedzi on odpowiednio spreparowaną witrynę. Koncern z Redmond został poinformowany o istnieniu luki na początku 2008 roku przez dwóch specjalistów z IBM-owskiego zespołu ISS X-Force. Analitycy nie pozostawiają na Microsofcie suchej nitki. To nieakceptowalnie długo. Załatanie luki nie powinno trwać 18 miesięcy, nie w przypadku tak wielkiej firmy jak Microsoft - mówi John Pescatora z Gartnera. Trudno sobie wyobrazić, by za 18-miesięczną zwłoką stały jakieś przyczyny techniczne. To oznacza, że wpłynęły na nią względy biznesowe, coś związanego z samym produktem lub też chodzi o priorytety - dodaje. Microsoft broni się mówiąc, że śledztwo w sprawie luki i wszelkich aspektów z nią związanych rozpoczęto natychmiast po otrzymaniu informacji o niej. Jednak nawet przedstawiciele firmy przyznają, że jej łatanie trwa zbyt długo i nie potrafią wyjaśnić przyczyn zwłoki. Ryan Smith, jeden z odkrywców dziury, nie jest nastawiony tak krytycznie jak Pescatore. To problem jedyny w swoim rodzaju. Mechanizm jego działania jest unikalny. Myślę, że dlatego zabrało im to tak dużo czasu - mówi. Dodaje przy tym, że Microsoft informował go na bieżąco o postępach prac nad poprawką. W najbliższy wtorek w ramach comiesięcznego zestawu zabezpieczeń Microsoft opublikuje łatę, która uniemożliwi przeprowadzanie ataków na dziurę. Jednak nie będzie to poprawka w pełnym sensie tego słowa. Pierwsze ataki na wspomnianą dziurę pojawiły się 11 czerwca bieżącego roku. Microsoft dowiedział się o nich 5 lipca. Zarówno koncern z Redmond jak i odkrywcy luki odmawiają podania szczegółów na jej temat.
-
Kolejne badania przybliżają dzień pojawienia się ekonomicznych łatwych w obsłudze samochodów na wodór. Naukowcy z Savannah River National Laboratory opracowali właśnie tani sposób regeneracji stałego zbiornika wodorowego. Wodór można przechowywać w formie ciekłej, jednak wymaga to wysokiego ciśnienia, jest trudne technicznie, kosztowne i niebezpieczne. Dlatego też alteratywną metodą jest przechowywania wodoru w ciele stałym. Nadają się do tego wodorki metali, a najlepszym z nich jest wodorek glinu (AlH3), znany też jako alan. Problem w tym, że podczas jego używania dochodzi do degradacji materiału, a więc po każdym zatankowaniu jest on coraz mniej wydajny. W przeszłości próbowano regenerować go metodami elektrochemicznymi, lecz testy szybko zarzucono, gdyż nie dawały rezultatów. Dotychczas używane techniki regeneracji, wykorzystujące reformację chemiczną, są bardzo niedoskonałe i kosztowne. Amerykańscy naukowcy powrócili do metod elektrochemicznych i okazało się, że dają one bardzo dobre rezultaty. Są one na tyle obiecujące, że mogą przydać się też podczas prac z innymi materiałami.
-
Pod koniec lat 90. opracowano nowy obiecujący materiał - czarny krzem. Wykazuje on znacznie większą wrażliwość na światło niż zwykły krzem, dlatego też może posłużyć np. do stworzenia wydajnych ogniw słonecznych. Jednak czarny krzem jest bardzo trudny w masowej produkcji, dlatego wciąż nie rozpowszechnił się na rynku. Specjaliści starający się udoskonalić metody produkcji czarnego krzemu stworzyli nowy materiał, który nazwali różowym krzemem. Nazwa pochodzi od bardzo delikatnego zabarwienia. Jest ono na tyle słabo widoczne, iż trudno jest odróżnić różowy krzem od tradycyjnego krzemu. Badania wykazały, że ma wszystkie zalety czarnego krzemu, ale jest pozbawiony jego wad. Produkcja obu rodzajów krzemu jest podobna. By uzyskać czarny krzem należy potraktować krzemowy plaster silnymi impulsami lasera w obecności sześciofluorku siarki. Powierzchnia krzemu ulega stopieniu, siarka zostaje zamknięta w plastrze, który następnie się schładza. Dochodzi też do ablacji. Okazało się, że różowy krzem uzyskamy w ten sam sposób, jednak laser należy ustawić na taką moc, by nie zachodziła ablacja. To wystarczy, by uzyskać materiał, który wykazuje taką samą wrażliwość na światło jak czarny krzem, ale nie jest tak kruchy, a więc powinien być łatwiejszy w masowej produkcji. Naukowcy starają się teraz dowiedzieć, dlaczego czarny krzem absorbuje przede wszystkim podczerwień. W przypadku różowego krzemu absorbcja różnych długości fali jest bardziej równomierna.
-
W miesiąc po premierze microsoftowa wyszukiwarka Bing zdobyła 5,25 procenta światowego rynku. To sporo, jednak jest jeszcze zbyt wcześnie, by wyrokować, czy pozycja Google'a jest zagrożona. Główni konkurenci Microsoftu, Yahoo i Google, stracili w tym czasie nieco udziałów, jednak są to straty sięgające ułamków punktu procentowego. Na razie Bing powoli zwiększa swoje rynkowe udziały. Szczególnie popularny jest w USA, gdzie należy do niego 12,1% rynku. Jednak i tutaj pozycja Google'a, który może pochwalić się 65-procentowym udziałem, jest niezagrożona. Tymczasem w Sieci pojawiła się interesująca porównywarka wyników uzyskiwanych przez Google'a i Bing. Szybko przekonamy się, że praktycznie nie ma żadnych różnic w odpowiedziach na to samo zapytanie. Możliwe zatem, że o tym, która wyszukiwarka zwycięży zadecydują dodatkowe opcje, takie jak wyszukiwanie obrazków czy filmów wideo.
-
Czekanie na swoją kolej to nie kwestia dobrego wychowania, ale zdolność ukształtowana w toku ewolucji. Profesor Andrew Colman i dr Lindsay Browning, psycholodzy z Uniwersytetu w Leicester, postanowili prześledzić jej pojawienie się u różnych gatunków, nie tylko u człowieka. W ludzkich grupach "dyżury" są zazwyczaj planowane i koordynowane za pomocą języka. Ludzie mieszkający ze sobą godzą się np. na mycie po kolei naczyń po posiłkach czy zawożenie dzieci do szkoły. Wykonywanie czynności jeden po drugim wyewoluowało jednak także u wielu innych gatunków, które nie mogą się przecież posłużyć językiem ani zdolnością do osiągnięcia kompromisu. Chodzi tu m.in. o małpy, ptaki, antylopy, które wzajemnie się iskają, i pingwiny antarktyczne, które kolejno udają się na żerowanie w morzu, podczas gdy partner wysiaduje jaja lub opiekuje się młodymi. To, jak działanie po kolei wyewoluowało bez pomocy języka czy wglądu u zwierząt tak ukształtowanych przez dobór naturalny, by dbać o swoje interesy, jest dalekie od oczywistości – podkreśla prof. Colman. Jak twierdzą naukowcy, strategia "tit for tat", czyli postępowania tak, jak w poprzedniej rundzie zachował się nasz partner, pozwala wyjaśnić zsynchronizowaną współpracę, np. polowanie przebiegające w parach lub większych grupach. Jeśli jednak kooperacja polega na działaniu po kolei, instynkt "wet za wet, przysługa za przysługę" umożliwia jedynie podtrzymywanie raz ustalonego wzorca zachowania, lecz nie daje szans na wdrożenie go po raz pierwszy. U pary pingwinów, które idą razem na połów i razem wysiadują jaja, zasada "tit for tat" może nie wystarczyć, by wykształcił się nawyk działania po kolei. Colman i Browning posłużyli się ewolucyjną teorią gier (ang. evolutionary game theory, EGT) oraz symulacjami komputerowymi i odkryli wariant zasady "wet za wet, przysługa za przysługę", który pozwala wyjaśnić, jak tego typu zachowanie pojawiło się u z natury samolubnych istot. Działanie po kolei jest inicjowane tylko u tych gatunków, u których w toku ewolucji pojawiły się przynajmniej 2 różne genetycznie typy, zachowujące się inaczej przy pierwszym niekoordynowanym kontakcie z drugim osobnikiem. Kiedy para się przez przypadek zsynchronizuje, rozpoczyna się naśladowanie uprzednich działań partnera. Tego typu działanie jest korzystne dla obu stron [...]. Nasze odkrycia potwierdzają, że współpraca nie wymaga życzliwości ani rozważnego planowania. Taka forma kooperacji jest sterowana przez niewidzialną rękę doboru naturalnego.
-
Seksistowskie żarty uruchamiają mechanizmy poznawcze, które mogą predysponować do przemocy i złego traktowania kobiet. Dotyczy to mężczyzn wykazujących silne postawy macho. Psycholodzy z Uniwersytetu w Grenadzie badali grupę 109 studentów (mężczyzn) w wieku od 18 do 26 lat. Na początku wypełnili oni kilka kwestionariuszy, potem część wysłuchała serii seksistowskich dowcipów, w których deprecjonowano kobiety, a reszta zwykłych żartów. Na koniec wszystkim pokazano kilka scenek, przedstawiających przypadki złego traktowania kobiet o różnym nasileniu – od lekkich przewinień do naprawdę groźnych ataków. Ochotników zapytano, jak zareagowaliby w takiej sytuacji. Okazało się, że panowie, którzy słuchali seksistowskich dowcipów, byli bardziej tolerancyjni od przedstawicieli drugiej grupy. Oznacza to, że ten konkretny typ humoru ułatwia posłużenie się określonymi mechanizmami poznawczymi. Mónica Romero-Sánchez, Mercedes Durán, Hugo Carretero Dios, Jesús L. Megías i Miguel Moya zaznaczają jednak, że seksistowski humor oddziaływał tak na mężczyzn, którzy wcześniej – w testach - wykazali się tolerancją dla przemocy wobec kobiet. Oto przykłady stwierdzeń wykorzystanych w kwestionariuszach: "Feministki chciałyby, by kobiety miały większą władzę od mężczyzn", "Większość kobiet nie docenia w pełni tego, co mężczyźni dla nich robią", "Wiele kobiet wysyła mężczyźnie sygnały erotyczne, bo potem, dla czystej zabawy, odrzucić jego zaloty". Hiszpanie przedstawili wyniki swoich badań na zeszłotygodniowym seminarium nt. humoru i jego implikacji naukowych. Odbyło się ono w Grenadzie.
-
Wytwarzany przez nerki hormon erytropoetyna (EPO), którego zasadniczą funkcją jest stymulowanie wytwarzania przez szpik kostny czerwonych krwinek, poprawia pracę mózgu u zwierząt - wynika z najnowszych badań, których wyniki opublikowało czasopismo BMC Biology. Autorami odkrycia są naukowcy z Instytutu Medycyny Eksperymentalnej należącego do Instytutu Maxa Plancka. Aby sprawdzić szybkość, z jaką badane przez nich myszy uczą się nowych umiejętności, przygotowali specjalny pulpit zaopatrzony w liczne otwory. Część z nich była w środku podświetlana, zaś pozostałe były zaciemnione. Zdolnością, którą miały opanować zwierzęta, było wtykanie nosów wyłącznie w otwory podświetlane. Gryzonie musiały się śpieszyć, gdyż na wykonanie zadania miały określony czas, lecz skłaniała je do tego nagroda w postaci słodkiej wody. Z przeprowadzonego eksperymentu wynika, że myszy traktowane EPO osiągały znacznie lepsze wyniki na wszystkich etapach treningu. Zwierzęta, którym podawano hormon, szybciej odkrywały zależność pomiędzy odnalezieniem odpowiedniego otworu oraz otrzymaniem słodkiej nagrody, a do tego szybciej dostosowywały swoje zachowania do warunków eksperymentu. Obecnie nie wiadomo dokładnie, w jaki sposób erytropoetyna stymuluje poprawę funkcji poznawczych u ssaków. Odkrycie mechanizmów odpowiedzialnych za to zjawisko może jednak doprowadzić do opracowania nowych sposobów leczenia niektórych chorób układu nerwowego.
-
Zespół kierowany przez prof. Karima Nayernia z Uniwersytetu w Newcastle opracował metodę pozwalającą na uzyskanie plemników z ludzkich embrionalnych komórek macierzystych. Nowa technika jest istotnym krokiem naprzód w badaniach nad biologią człowieka i niepowodzeniami rozrodu. Z przeprowadzonego eksperymentu wynika, że przekształcenie embrionalnych komórek macierzystych (ang. embryonic stem cells - ES) w plemniki wymaga wzbogacenia pożywki, w której są one hodowane, o zaledwie jeden związek. Jest nim kwas retinowy, jedna z pochodnych witaminy A. Pod jego wpływem we wnętrzu ES aktywowany zostaje program niemal identyczny z procesem wytwarzania plemników w organizmie mężczyzny. Podczas doświadczenia wykazano, że do rozwoju plemników konieczna jest obecność męskiego chromosomu płciowego, opisywanego literą Y, w wyjściowej komórce macierzystej. Próby wytworzenia męskich komórek rozrodczych z żeńskich ES regularnie kończyły się obumarciem komórek potomnych jeszcze przed przekształceniem do formy dojrzałej komórki płciowej. Ze względu na uwarunkowania prawne komórki uzyskane dzięki nowej metodzie nie mogą być wykorzystywane jako materiał do zapłodnienia in vitro w przypadku niepowodzeń rozrodu. Można się jednak spodziewać, że możliwość wytwarzania plemników w warunkach laboratoryjnych pozwoli na ścisłą obserwację tego procesu oraz zrozumienie czynników decydujących o jego powodzeniu. Zdobyta w ten sposób wiedza może się okazać bardzo pomocna dla par starających się o potomstwo.
-
Ronald Arkin z Georgia Institute of Technology wybrał sobie nietypową specjalizację. Od lat pracuje nad "systemem winy" u robotów. Właśnie wygasł jego trzyletni kontrakt z US Army, w ramach którego Arkin pracował nad "etyką" robotów bojowych. Zdaniem naukowca, w niedalekiej przyszłości tego typu maszyny mogą zostać wyposażone w "moralność", dzięki czemu na polach bitew będą zachowywały się bardziej humanitarnie niż ludzie. Arkin udzielił interesującego wywiadu serwisowi CNET, w którym mówi o swojej 25-letniej pracy w dziedzinie robotyki oraz o etyce maszyn. Podkreśla w nim, że nie chodzi tutaj o odczuwanie empatii przez roboty, ale o to, by postępowały etycznie. "Obecnie pracujemy nad systememi, które będą przestrzegały międzynarodowych przepisów dotyczących prowadzenia wojny, naszych własnych kodeksów etycznych i zasad oraz warunków przystąpienia do walki i jej prowadzenia" - mówi Arkin. Dlatego też, stwierdza, zdecydowano, że roboty należy wyposażyć w system poczucia winy. Byłby on rodzajem "kary" dla robota, która polega na automatycznym zmniejszeniu jego zdolności do prowadzenia walki w sytuacji, gdy dotychczasowe działania maszyny doprowadziły do większych niż założono ofiar i zniszczeń. System poczucia winy ma też powstrzymywać robota przed podjęciem akcji bądź też użyciem broni które mogą spowodować nieakceptowalne w danej sytuacji zniszczenia. Jak mówi Arkin: "Nie tworzymy etyki. Etyka pochodzi z traktatów stworzonych przez prawników i filozofów. Przepisy te były kodyfikowane przez tysiące lat i obecnie istnieją w formie międzynarodowych umów. To, czym się zajmujemy, to przełożenie tych zasad na język, który roboty zrozumieją i będą mogły z nim pracować". Cały wywiad dostępny jest w serwisie CNET.com.
