KopalniaWiedzy.pl

Naukowcom udało się po raz pierwszy określić, jak duża powinna być skuteczna dawka miejskich doświadczeń z naturą. Okazuje się, że by znacząco obniżyć poziom hormonu stresu, wystarczy wybrać się np. na 20-min spacer albo posiedzieć przez pół godziny w parku. Wiemy, że spędzanie czasu na łonie natury obniża poziom stresu, ale dotąd nie było jasne, jaką "dawkę" można uznać za wystarczającą albo z jakiego rodzaju doświadczeń możemy odnieść korzyści. Nasze badanie pokazuje, że by osiągnąć najlepszy w kategorii obniżenia poziomu hormonu stresu kortyzolu wynik, trzeba spędzić 20-30 min na siedzeniu bądź spacerowaniu w miejscu, w którym czuje się łączność z naturą - opowiada dr MaryCarol Hunter z Uniwersytetu Michigan. Kontakt z przyrodą może być tanim sposobem na negatywne skutki zdrowotne związane z urbanizacją i przebywaniem przez większość dnia w pomieszczeniach (głównie przed różnego rodzaju ekranami). W ramach eksperymentu naukowcy poprosili ochotników, by przez 8 tygodni co najmniej 3 razy w tygodniu angażowali się w jakąś czynność, która ma związek z przyrodą. Co 2 tygodnie mierzono poziom kortyzolu w ślinie przed i po wybranej aktywności. Ochotnicy mogli dowolnie wybrać porę dnia, czas trwania i miejsce doświadczenia związanego z naturą (było ono definiowane jako jakakolwiek czynność wykonywana na zewnątrz, która w opinii badanego wywoływała poczucie związku z naturą). By ograniczyć czynniki, o których wiadomo, że wpływają na stres, ochotników proszono o wykonywanie wybranej czynności za dnia, o unikanie ćwiczeń aerobowych, niekorzystanie z mediów społecznościowych oraz Internetu, a także o niedzwonienie, nierozmawianie i nieczytanie. Hunter podkreśla, że 4-krotny pomiar zmian poziomu kortyzolu pozwolił dokładniej określić status stresu badanych. Schemat eksperymentu pozwalał też zidentyfikować i uwzględnić wpływ naturalnego spadku poziomu kortyzolu w ciągu dnia, dzięki czemu oszacowania efektywnej dawki kontaktu z naturą były bardziej wiarygodne. Okazało się, ze 20-min doświadczenie w zupełności wystarczyło, by znacząco obniżyć poziom kortyzolu; nieco dłuższe, 20-30-min, doświadczenie, np. spacer, pozwalało zmniejszyć stężenie hormonu stresu w największym stopniu. To pierwsze oszacowania, jak doświadczenia z naturą wpływają na poziom stresu w kontekście normalnego dnia. Hunter ma nadzieję, że wyniki opublikowane na łamach pisma Frontiers in Psychology będą stanowić podstawę dalszych pogłębionych badań. Nasze podejście eksperymentalne może zostać wykorzystane jako narzędzie do oceny stopnia, w jakim wiek, płeć, zmienność pór roku, możliwości fizyczne i czynniki kulturowe wpływają na skuteczność doświadczeń z naturą w zakresie wywoływania/utrzymania dobrostanu [...]. « powrót do artykułu

Zła dieta zabija rocznie około 11 milionów osób na całym świecie. Takie wnioski płyną z badań pod tytułem Global Burden of Disease Study 2017, przeprowadzonych przez naukowców z Institute for Health Metric and Evaluation na University of Washington. Uczeni przeprowadzili analizę danych ze 195 krajów obejmujących lata 1990–2017. Ich celem była ocena poziomu spożycia głównych pokarmów i składników odżywczych oraz ocena wpływu na zdrowie i śmiertelność nieoptymalnej diety. Oceny dokonywano na osobach w wieku 25 lat i starszych. Naukowcy obliczyli zarówno liczbę zgonów, jak i wskaźnik DALY (disability adjusted life-years), który określa stan zdrowia społeczeństwa wyrażając go w latach życia utraconych w skutek przedwczesnej śmierci lub uszczerbku na zdrowiu. Wskaźnik ten jest używany do pomiaru obciążenia chorobami. Jeden DALY to utrata jednego roku życia w zdrowiu. Naukowcy skupili się na 15 czynnikach – owocach, warzywach, roślinach strączkowych, pełnych ziarnach, orzechach i nasionach, mleku, błonniku, wapniu, kwasach omega-3, wielonienasyconych kwasach tłuszczowych, czerwonym mięsie, przetworzonym mięsie, słodzonych napojach, tłuszczach trans i soli. Naukowcy podkreślają, że nie we wszystkich przypadkach dysponowali pełnymi danymi. Na przykład dane na temat większości wspomnianych czynników były dostępne dla niemal wszystkich (95%) krajów, ale np. dane dotyczące spożycia soli były dostępne dla 25% krajów. I tak z badań dowiadujemy się, że w 2017 roku nieprawidłowa dieta zabiła 11 milionów osób, a wskaźnik DALY wyniósł 255 milionów. Wśród zgonów było 10 milionów przypadków śmierci z powodu chorób układu krążenia, 913 000 zgonów z powodu nowotworów i niemal 339 000 zgonów z powodu cukrzycy typu 2. Jeszcze w 1990 roku zła dieta zabiła 8 milionów osób, więc widzimy tutaj spory wzrost. Naukowcy przypisują go większej liczbie ludności i starzeniu się społeczeństw. Zbyt duża ilość soli w diecie była powodem śmierci 3 milionów ludzi, a DALY w tym przypadku to 70 milionów. Spożywanie zbyt małej ilości pełnego ziarna przyczyniło się do śmierci 3 milionów osób i utraty 82 milionów lat życia w zdrowiu. Z kolei zbyt mała ilośc spożywanych owoców była przyczyną 2 milionów zgonów (DALY 65 milionów). Uczeni zauważyli też wyraźne różnice regionalne. Na przykład spożycie warzyw było optymalne w centralnej Azji, a poziom konsumpcji kwasów tłuszczowych omega-3 pochodzących z owoców morza utrzymywał się na odpowiednim poziomie w bogatych krajach Azji i Pacyfiku. Z kolei odpowiednią ilość warzyw strączkowych jedzą mieszkańcy Karaibów, tropikalnych obszarów Ameryki Łacińskiej, Azji Południowej oraz wschodnich i zachodnich części Afryki subsaharyjskiej. W skali światowej największe niedobory zanotowano w spożyciu orzechów, nasion, mleka i pełnych zbóż. Wszędzie zauważono też zbyt wysokie spożycie soli, przetworzonego mięsa i słodzonych napojów. Średnio przeciętny człowiek spożywa zaledwie 12% rekomendowanej ilości orzechów i nasion (3 gramy wobec zalecanych 21 gramów dziennie) i pije 16-krotnie za dużo słodzonych napojów (49 gramów dziennie, wobec zalecanych 3 gramów). Ponadto dieta przeciętnego człowieka zawiera zaledwie 16% zalecanego poziomu spożycia produktów mlecznych (71 gramów dziennie wobec zalecanych 435 gramów), jedynie 23% zalecanego spożycia pełnych zbóż (29 g wobec 125 g zalecanych), dwukrotnie za dużo przetworzonego mięsa (4 gramy wobec 2 gramów) oraz o 86% zbyt dużo soli (6 gramów wobec dziennego wydalania 3 gramów). Zbyt duże spożycie soli (ponad 3 gramy/dzień) było głównym czynnikiem ryzyka śmierci i chorób w Chinach, Japonii oraz Tajlandii. Zbyt niskie spożycie pełnych zbóż (poniżej 125 gramów/dzień) to główny czynnik ryzyka śmierci i chorób a USA, Indiach, Brazylii, Pakistanie, Nigerii, Rosji, Egipcie, Niemczech, Iranie oraz Turcji. W Bangladeszu głównym czynnikiem ryzyka nieprawidłowej diety było niskie spożycie owoców (poniżej 250 g/dzień), a w Meksyku było to niskie spożycie orzechów i ziaren (poniżej 23 gramów/dzień). W 2017 roku istniała aż 10-krotna różnica ryzyka zgonu z powodu nieprawidłowej diety pomiędzy krajem o najwyższym ryzyku zgonu (Uzbekistan), a ryzyku najniższym (Izrael). Krajami o najniższym ryzyku zgonu z powodu nieprawidłowej diety były Izrael (89 zgonów na 100 000 mieszkańców), Francja, Hiszpania, Japonia i Andora. Wielka Brytania uplasowała się na 23. pozycji (127 zgonów na 100 000 mieszkańców), na 25. miejscu znajdziemy Szwecję, a USA trafiły na 43. miejsce (171 zgonów). Indie były na 118. miejscu (310 zgonów), a Chiny zajęły 140. miejsce (350 zgonów na 100 000 mieszkańców). Kraje o największym ryzyku śmierci z powodu nieprawidłowej diety to Uzbekistan (892 przypadki na 100 000 mieszkańców), Afganistan, Wyspy Marshalla, Papua Nowa Gwinea oraz Vanuatu. « powrót do artykułu

Jutro Korea Południowa stanie się pierwszym państwem, w którym zostanie uruchomiona ogólnokrajowa sieć 5G. W przyszłości do superszybkiej sieci ma zostać podłączone niemal każde urządzenie. Od telewizorów, lodówek i tosterów po samochody i elementy sieci przesyłowych. Korea Południowa od dawna jest jednym z najbardziej nowoczesnych krajów na świecie, a jej władze intensywnie rozwijają sieć 5G, by pobudzić wzrost gospodarczy. Sieć 5G ma działać nawet 20-krotnie szybciej niż 4G. I tak jak 3G umożliwiła rozprzestrzenienie się urządzeń przenośnych podłączonych do internetu, a 4G  położyła podwaliny pod cały szereg nowatorskich zastosowań, w rodzaju mediów społecznościowych czy Ubera, tak 5G ma nieść ze sobą nowe możliwości. Nowa sieć jest kluczowym elementem dla rozwoju będących w ciągłym kontakcie autonomicznych samochodów, robotów przemysłowych, dronów czy innych elementów Internetu Rzeczy (Internet of Things). Zdaniem londyńskiej organizacji Global System for Mobile Communications, do roku 2034 sieci 5G przyniosą światowej gospodarce 565 miliardów dolarów. Jednak stanowią one nie tylko wyzwanie gospodarcze, ale i polityczne. Stany Zjednoczone naciskają swoich partnerów, by nie używali chińskich rozwiązań w sieciach 5G. Twierdzą, że chińscy producenci, jak Huawei, są ściśle powiązani z rządem w Pekinie i szpiegują na jego rzecz. Jednak chińskie firmy dominują na rynku 5G. Światowy lider, Huawei, posiada już 1529 patentów związanych z 5G. Razem z firmami ZTE, Oppo oraz Chińską Akademią Technologii Komunikacyjnych do Chińczyków należy 3400 patentów na tym rynku. To ponad 1/3 wszystkich patentów związanych z 5G. Południowokoreańskie firmy posiadają w sumie 2051 patentów, a amerykańskie zaledwie 1368. Jutro swoje sieci 5G uruchomią wszyscy południowokoreańscy operatorzy telefonii komórkowej – KT, SK Telecom i LG UPlus. 5G dzięki swojej przepustowości pozwala na jednoczesne podłączenie do sieci miliona urządzeń na kilometr kwadratowy, mówią przedstawiciele KT. Żadna z koreańskich firm nie używa chińskich urządzeń. Wraz z debiutem sieci nastąpi premiera Samsung Galaxy S10 5G, pierwszego smartfonu korzystającego z nowej technologii. Dwa tygodnie później do sprzedaży trafi LG V50s. Korea Południowa stanie się więc jutro pierwszym krajem, w którym zagości sieć 5G. Dotychczas mogli z niej korzystać m.in. mieszkańcy niektórych amerykańskich miast, korzystających z usług AT&T czy Verizona. W bieżącym roku ograniczone usługi 5G zostaną zaoferowane też w Japonii, a z ich pełnego wachlarza będzie można korzystać od przyszłego roku. Mimo, że najpoważniejszym problemem dla użytkowników będzie koszt – za najtańszą wersję Galaxy S10 G5 trzeba będzie zapłacić 1,39 miliona wonów (1200 USD) – to jeszcze w bieżącym roku na 5G może przełączyć się ponad 3 miliony Koreańczyków. Żaden z koreańskich operatorów nie zdradził, ile zainwestował w rozwój sieci 5G, jednak koreański minister gospodarki, Hong Nam-ki, ocenia, że tylko w bieżącym roku będzie to co najmniej 2,6 miliarda dolarów. « powrót do artykułu

W XVII wieku przed Chrystusem, w Drugim Okresie Przejściowym, na terenie Egiptu pojawili się Hyksosi, którzy rządzili krajem przez około 100 lat. Dynastia Wielkich Hyksosów (XV dynastia) sprawowała władzę nad Egiptem mniej więcej w latach 1650–1540. Ten tajemniczy lud, przybyły z Azji Zachodniej, wprowadził do Egitpu rydwany oraz udoskonaloną obróbkę brązu, które z czasem dały Egiptowi olbrzymią przewagę militarną nad sąsiadami. Wielcy Hyksosi rządzili większością Egiptu. Na południu istniała też dynastia Małych Hyksosów (XVI dynastia), którzy prawdopodobnie byli wasalami Wielkich Hyksosów. Rządy Hyksosów zakończyli następcy Małych Hyksosów, władcy z XVII dynastii przepędzili Wielkich Hyksosów i zapoczątkowali najwspanialszy okres w dziejach Egiptu, Nowe Państwo. Obecnie nie jest jasne, w jaki sposób Hyksosi przejęli władzę nad Egiptem. Christina Stantis i Holger Schutkowski z Bournemouth University przedstawili, opierając się na swoich badaniach, hipotezę o pokojowym przejęciu władzy wskutek zdominowania lokalnych elit przez kobiety. Podczas niedawnego 88. Dorocznego Spotkania Amerykańskiego Towarzystwa Antropologów Fizycznych, Stantis i Schutkowski przedstawili wyniki badań nad pochodzeniem Hyksosów. Naukowcy zbadali stosunek izotopów strontu i tlenu w szkliwie zębów z grobów na stanowisku Tell el-Dab'a. To miejsce, w którym znajdowało się Avaris, stolica Wielkich Hyksosów. Jako punkt odniesienia wykorzystano zaś próbki kości i próbki geologiczne z okolicy. Próbki strontu pobrano z zębów 71 osób. Około połowa z nich zmarła na kilka wieków przed pojawieniem się Hyksosów, a druga połowa w czasie ich panowania. Stront trafia do organizmu wraz z pożywieniem, a jego sygnatury są specyficzne dla różnych regionów geograficznych, stąd też jego pomiary wskazują na region, w którym ludzie żyli. Okazało się, że 21 z 27 kobiet pochowanych w grobach elity w okresie na krótko przed XV dynastią, nie pochodziło z Delty Nilu, mówi Stantis. W tym samym czasie w grobach elity pochowano nielicznych mężczyzn spoza delty Nilu. To zaś sugeruje, że na bezpośrednio przed pojawieniem się dynastii Wielkich Hyksosów kobiety Hyksosów wchodziły w związki małżeńskie z przedstawicielami egipskich elit. Później, gdy Avaris stała się stolicą Hyksosów, już około połowy osób pochowanych w grobach elity nie pochodziło z delty Nilu. Zdaniem badaczy, mamy tu do czynienia z sytuacją, w której kobiety wchodzące w związki małżeńskie z lokalną elitą stworzyły warunki dla pokojowego przejęcia władzy przez Hyksosów. Niewykluczone, że w przyszłości badania strontu pozwolą na określenie, skąd dokładnie pochodzili Hyksosi. « powrót do artykułu

Ekscytująca podróż przez najbardziej kreatywne i katastrofalne fiaska w historii ludzkości, od od upadku naszego praprzodka z drzewa począwszy, po najbardziej spektakularne współczesne porażki rodzaju ludzkiego. Odkąd Homo sapiens chodzi po Ziemi, przebyliśmy długą drogę. Sztuka, nauka, kultura, handel – w ewolucyjnym łańcuchu pokarmowym jesteśmy prawdziwymi zwycięzcami. Ale powiedzmy sobie szczerze, to wcale nie była bułka z masłem, a do tego czasami, zupełnie przypadkiem, udawało się nam coś naprawdę wybitnie spieprzyć. Od klęski ekologicznej na Wielkich Równinach Stanów Zjednoczonych w latach 30. XX wieku po walkę z czterema plagami przewodniczącego Mao. Od pijanej w sztok austriackiej armii, która przypuściła atak na samą siebie, po supermocarstwo, które wybrało na prezydenta gospodarza programu telewizyjnego z gatunku reality show... Można dość bezpiecznie stwierdzić, że jako gatunek z wiekiem wcale nie stajemy się mądrzejsi. Tom Phillips jest redaktorem internetowego serwisu Full Fact, cenionej brytyjskiej niezależnej organizacji zajmującej się sprawdzaniem faktów. Wcześniej był dyrektorem wydawniczym brytyjskiej wersji serwisu BuzzFeed, gdzie dzielił swój czas między bardzo poważne relacjonowanie poważnych spraw... i robienie zupełnie niepoważnych żartów... Jest to książka o ludziach i o naszym wyjątkowym talencie do zawalania na najróżniejszych frontach. O tym, dlaczego na każde osiągnięcie, które napawa nas dumą z przynależności do gatunku Homo sapiens (sztuka, nauka, puby), zawsze przypada coś innego, co sprawia, że z konsternacją i rozpaczą kręcimy głowami (wojna, skażenie środowiska, puby na lotniskach). Całkiem możliwe, że – niezależnie od osobistych opinii czy przekonań politycznych – w pewnym momencie spojrzałeś na stan świata i zadałeś sobie w duchu pytanie: o cholera, co myśmy zrobili? Niniejsza książka daje odrobinę pociechy: nie przejmuj się, zawsze byliśmy tacy. I zobacz, nadal tu jesteśmy! Tom Phillips

Przeciwzapalna dieta roślinna pomaga zwalczyć krwawienie związane z zapaleniem dziąseł. W ramach badań 30 pacjentów wylosowano do grupy eksperymentalnej i kontrolnej. Grupa eksperymentalna miała przez 4 tygodnie ograniczać/eliminować przetworzone węglowodany oraz białka zwierzęce i stosować dietę bogatą w kwasy omega-3, witaminy C i D, przeciwutleniacze, roślinne azotany i włókna. Grupa kontrolna nie zmieniała swojej diety. Wszyscy mieli przestać korzystać z nici dentystycznej. Parametry peridontologiczne były oceniane przez specjalistę, który nie wiedział, kto trafił do jakiej grupy. Na początku i pod koniec eksperymentu pobrano próbki krwi i płytki poddziąsłowej. Choć po upływie miesiąca nie odnotowano różnic dot. akumulacji płytki nazębnej, w grupie stosującej dietę nastąpiła znacząca poprawa w zakresie krwawienia dziąseł. Autorzy raportu z Journal of Clinical Periodontology stwierdzili też wzrosty poziomu witaminy D i spadki wagi. Naukowcy dodają, że nie zauważyli międzygrupowych różnic dot. zapalnych parametrów surowicy czy składu mikrobiomu płytki poddziąsłowej. Wyniki badania klarownie demonstrują możliwość naturalnego zmniejszania zapalenia dziąseł za pomocą zoptymalizowanej diety, która jednocześnie korzystnie wpływa na ogólny stan zdrowia - podsumowuje dr Johan Woelber z Uniwersytetu Albrechta i Ludwika we Fryburgu. « powrót do artykułu

Dwa tygodnie temu pisaliśmy o młodym samcu zyfii gęsiogłowej z Filipin, który miał w żołądku aż 40 kg plastiku. Teraz walenia z dużą ilością odpadów (22 kg) w przewodzie pokarmowym znaleziono znacznie bliżej nas, bo na Sardynii. Ciało ciężarnej samicy kaszalota spermacetowego zostało wymyte na plażę w Porto Cervo. Luca Bittau, szef organizacji SEAME Sardinia, która zajmuje się ochroną waleni z Morza Śródziemnego, powiedział w wywiadzie udzielonym CNN, że w żołądku samicy znajdowały się torby plastikowe, liny i sieci rybackie oraz inne niezidentyfikowane obiekty. Samica była w ciąży, ale nim została wyrzucona na brzeg, niemal na pewno doszło do poronienia. Ciało płodu uległo bowiem znacznemu rozkładowi. Samica mierzyła nieco ponad 8 m, płód miał ok. 2 m długości. Na razie nie podano przyczyny zgonu. « powrót do artykułu

Przed tygodniem informowaliśmy, że wiceprezydent Mike Pence domagał się, by do roku 2024 NASA przeprowadziła załogową misję na Księżyc. Teraz szef NASA, Jim Bridenstine, podczas spotkania z parlamentarzystami, stwierdził: chcemy do roku 2033 wykonać załogowe lądowanie na Marsie. Możemy przyspieszyć załogową misję na Marsa, przyspieszając załogową misję na Księżyc. Księżyc będzie testem, dodał. Wielu ekspertów ma wątpliwości, czy NASA wywiąże się ze swoich zobowiązań, szczególnie biorąc pod uwagę opóźnienia w konstrukcji Space Launch System. Ponadto trzeba zdawać sobie sprawę, że misja na Marsa potrwa co najmniej 2 lata. Sam lot na Czerwoną Planetę zajmie 6 miesięcy. Na Księżyc astronauci mogą dostać się z w ciągu zaledwie 3 dni. Podróż na Marsa możliwa jest tylko wówczas, gdy Czerwona Planeta znajduje się po tej samej stronie Słońca co Ziemia. Ma to miejsce co 26 miesięcy. Budżet NASA na rok 2017 wyznaczał rok 2033 jako termin rozpoczęcia pierwszej załogowej misji na Marsa, jednak sama NASA nie mówiła dotychczas o konkretnym terminie, a jedynie o latach 30. obecnego stulecia. Przed zorganizowaniem załogowej misji NASA chce nauczyć się wykorzystywać lód znajdujący się na Biegunie Południowym Marsa. Z lodu pozyskamy powietrze do oddychania, wodę do picia i paliwo, mówi Bridenstine. Naszym celem nie jest tylko zabranie człowieka na Marsa, ale udowodnienie, że ludzie mogą żyć i pracować na innych planetach, dodaje. Demokrata Eddie Bernice Johnson, przewodniczący House Commitee on Science, Space and Technology poprosił Bridenstine'a, by ten przedstawił odpowiednie poprawki do budżetu NASA. Agencja ma je przedłożyć parlamentarzystom do 15 kwietnia. « powrót do artykułu

Embolizacja bariatryczna to nowa minimalnie inwazyjna procedura, za pomocą której przynajmniej przez rok można skutecznie zmniejszyć wagę i apetyt. Do naczyń zaopatrujących żołądek w krew wprowadza się za pomocą cewnika mikrosfery. Zablokowanie przepływu krwi wystarczy, by zahamować produkcję hormonów stymulujących głód, nie powoduje jednak uszkodzenia tkanek. Otyłość staje się powoli epidemią o światowym zasięgu. Ograniczona skuteczność samej diety sprawiła, że zaczęto rozwijać i stosować różne metody chirurgiczne, w tym resekcję rękawową żołądka czy opaski żołądkowe. Są one skuteczne, ale jak każda operacja niosą za sobą ryzyko powikłań, dlatego ciągle poszukuje się minimalnie inwazyjnych, bardziej opłacalnych ekonomicznie opcji. Prace nad embolizacją bariatryczną trwały około dekady. Naukowcy z Bariatric Embolization of Arteries for the Treatment of Obesity (BEAT Obesity) przeprowadzili ostatnio testy metody na 20 ochotnikach z otyłością dużego stopnia. Przeciętna waga ochotników wynosiła ~139 kg, a wskaźnik masy ciała 45. Średnio mieli oni ponad 68 kg nadwagi. U nikogo nie wystąpiły poważne powikłania. Jeśli chodzi o utratę wagi, po miesiącu wynosiła ona 8,2%, po trzech miesiącach 11,5%, po pół roku 12,8%, a po roku 11,5%. U pacjentów zmniejszyło się odczucie głodu, nastąpiła też poprawa w zakresie wczesnej sytości. Poza tym odnotowano zachęcające sygnały zmian metabolicznych: spadki cholesterolu całkowitego oraz wzrosty dobrego cholesterolu LDL. Dzięki testom wypełnionym przez badanych wykazano, że po roku od zabiegu jakość ich życia uległa poprawie. To satysfakcjonujące dla nas wszystkich widzieć, że po dekadzie badań niegdysiejszy pomysł przeszedł wstępne testy kliniczne - podkreśla dr Clifford R. Weiss ze Szkoły Medycyny Uniwersytetu Johnsa Hopkinsa. Nasz zespół był wielospecjalistyczny. W jego skład wchodzili radiolodzy, gastroenterolodzy, dietetycy, psycholodzy, endokrynolodzy, chirurdzy bariatryczni i statystycy. Wszystkim przyświecał ten sam cel; z różnych perspektyw pilnowano, by badania przebiegały tak naukowo, jak tylko się da. Choć roczne rezultaty są zachęcające, Weiss zaznacza, że trzeba zbadać jeszcze wiele rzeczy. Wkrótce ukażą się dane dot. zmian hormonalnych w próbie. Naukowcy chcą także śledzić długoterminowe skutki oraz możliwy wpływ efektu placebo. Tak czy siak na razie przyszłość emobolizacji bariatrycznej jako zindywidualizowanej metody terapii otyłości maluje się raczej w jasnych barwach. Prawda jest taka, że otyłość to zindywidualizowana choroba, która wymaga zindywidualizowanych metod leczenia. Myślę, że nadejdzie dzień, gdy będziemy mieć multidyscyplinarne kliniki, gdzie terapią otyłości będzie się zajmować 6-7 specjalistów. To się już dzieje w pewnych miejscach, ale na razie rzadko. Trend musi być bardziej rozpowszechniony, jak w przypadku wielospecjalistycznych centrów onkologicznych. « powrót do artykułu

Dające przerzuty nowotwory jajników, prostaty i piersi są bardzo trudne do leczenia i często kończą się śmiercią pacjenta. Naukowcy z Salk Institute odkryli właśnie nową rolę, jaką odgrywa gen kodujący proteinę CDK12. Wyniki ich pracy opublikowano w piśmie Genes & Development. Mutacja w genie kodującym CDK12 występuje w około 3 do 5 procent nowotworów jajnika, prostaty i piersi. Najnowsze badania wykazały, że nowotwory z tymi mutacjami są szczególnie wrażliwe na działanie immunoterapii, podczas gdy nowotwory bez tej mutacji nie reagują na ten sposób leczenia, mówi profesor Katherine Jones. To sugeruje, że w przypadku większości nowotworów, w których mutacja CDK12 nie występuje, użycie chemicznych inhibitorów CDK12 może powodować, że nowotwory te będzie łatwiej zwalczyć za pomocą chemioterapii i być może immunoterapii. CDK12 chroni komórki przez negatywnymi skutkami chemioterapii. Zespół z Salk odkrył nową grupę genów, które są kontrolowane przez CDK12, w tym wiele genów, które są regulowane przez proteinę mTORC1, regulującą metabolizm komórek nowotworowych. CDK12 i mTORC1 współpracują ze sobą kontrolując proces translacji, bardzo istotny krok w biosyntezie białka. CDK12 to niedawno zidentyfikowany gen, który kontroluje ekspresję genów niezbędnych w procesie naprawy DNA. Dopiero zaczynamy poznawać mechanizm i funkcję tego genu, stwierdza pierwszy autor badań, Seung Choi. Jeśli powstrzymamy działanie CDK12 to komórka nie może naprawiać swojego DNA i jest bardziej podatna na śmierć wskutek chemioterapii. Chcieliśmy zrozumieć, jaką rolę odgrywa CDK12 w rozwoju nowotworu, by udoskonalić sposoby leczenia raka. Naukowcom udało się zidentyfikować setki genów, które w procesie translacji są kontrolowane przez CDK12. Wiele z tych genów jest powiązanych z rozwojem nowotworu. Ku zdumieniu uczonych okazało się, że liczne z tych zidentyfikowanych genów było niezbędnych do przeprowadzenia procesu podziału komórkowego (mitozy). CDK12 pomaga w rodziale chromosomów. Dotychczas nie wiedziano, że gen ten odgrywa tak istotną rolę. Odkryliśmy nową ścieżkę translacji, o której nikt nie miał pojęcia. Jest ona wykorzystywana podczas wielu etapów podziału komórkowego, szczególnie podczas rozdziału chromosomów. To pozwoli nam lepiej zrozumieć działanie komórek nowotworowych oraz jak chemiczne inhibitory CDK12 mogą pomóc w zabiciu tych komórek. Odkrycie sugeruje, że celowane inhibitory CDK12 mogą również blokować część szlaku mTOR, a terapię taką można będzie połączyć z terapią inhibitorami mTOR lub inhibitorami mitozy, które są istotnymi elementami obecnie stosowanych sposobów leczenia, wyjaśnia profesor Jones. « powrót do artykułu

Najnowsze badania wskazują, że zorganizowana religia pojawiła się w okolicach jeziora Titicaca wcześniej, niż dotychczas sądzono. Ludzie zawsze kojarzą Wyspę Słońca z Inkami, gdyż był to ważny ośrodek pielgrzymkowy, na którym pozostawili liczne budowle religijne i ofiary, mówi profesor Jose Capriles z Penn State University. Nasze badania wykazały, że pierwszymi, którzy na Wyspie Słońca składali cenne dary dla bogów byli przedstawiciele ludu Tiwanaku, żyjącego tutaj pomiędzy 500 a 1100 rokiem naszej ery. Inkowie pojawili się w okolicach jeziora Titicaca dopiero około XV wieku. Państwo Tiwanaku było jednym z pierwszych państw jakie powstały w Andach i objęło swoim zasięgiem większą część centralnej części południa tego pasma górskiego. Międzynarodowy zespół naukowy, na którego czele stał Christophe Delaere w Centrum Archeologii Morskiej University of Oxford, przeprowadził wykopaliska na rafie Khoa w pobliżu Wyspy Słońca. Naukowcy znaleźli szczątki zwierząt złożonych w ofierze, naczynia, złoto, muszle oraz kamienie szlachetne. Szczegółowe datowanie określiło pochodzenie zabytków na VIII–X wiek po Chrystusie. Znaleziska, a szczególnie ceramiczne kadzielnice w kształcie pumy, pozwalają nam lepiej zrozumieć zachowania religijne i samą religię państwa Tiwanaku, społeczeństwa, które poprzedzało Inków o kilkaset lat, mówi Delaere. Puma, jak skądinąd wiadomo, była ważnym symbolem religijnym dla Tiwanaku. Co więcej, wszystko wskazuje na to, że dary celowo zostały złożone w wodzie. Obecność kotwic w pobliżu ofiar sugeruje, że rytuał ich składania mógł być prowadzony na łodziach, stwierdza Capriles. Uczony sądzi, że Wyspa Słońca mogła być ważna dla Tiwanaku zarówno ze względu na swoje piękno, jak i dlatego, że jest położna w centrum Andów. To miejsce o znaczeniu strategicznym i religijnym. Na Wyspie Słońca i rafie Khoa mogli spotykać się kapłani i wspólnie prowadzić ceremonie religijne. To zaś wskazuje na okres transformacji społeczeństw lokalnych po mające większe ambicje religijne i geopolityczne, mówi Capriles. Pojawienie się złożonych rytuałów prawdopodobnie prowadziło do większej konsolidacji grup żyjących wokół jeziora Titicaca i pojawienia się zorganizowanego państwa Tiwanaku. « powrót do artykułu

Ekipa z INPEX Australia nagrała węże morskie z podrodziny Hydrophiinae, które nurkowały na rekordową głębokość ok. 250 m (do strefy mezopelagicznej). Poprzedni rekord ustanowiony przez węże morskie wynosił "zaledwie" 133 m. Mezopelagial to toń wodna od 200 do ok. 1000 m głębokości. Zasadniczo nie dociera tu światło, opada za to sporo materii organicznej z epipelagialu. Nagrania zostały dostarczone naukowcom z Uniwersytetu Adelajdy. Na jednym widać gada pływającego na głębokości 245 m, na drugim węża, który dotarł na głębokość 239 m. Wygląda na to, że oba okazy należą do tego samego gatunku. Hydrophiinae występują w tropikalnych i subtropikalnych wodach Oceanów Indyjskiego i Spokojnego. Zwykle są one związane z płytkimi habitatami, np. rafami koralowymi czy estuariami rzek. Dotąd sądzono, że węże morskie nurkują na maksymalną głębokość 50-100 m, ponieważ muszą regularnie podpływać pod powierzchnię, by zaczerpnąć tchu. Byliśmy więc zaskoczeni, znajdując je na tak dużych głębokościach - podkreśla dr Jenna Crowe-Riddell. Wiedzieliśmy od jakiegoś czasu, że węże morskie mogą sobie radzić z chorobą dekompresyjną, wykorzystując przezskórną wymianę gazową. Nigdy jednak nie przypuszczałam, że zdolność ta pozwala im się zapuszczać do tak głęboko położonych habitatów. Filmy uzyskane dzięki zdalnie kierowanym pojazdom podwodnym (ROV) w basenie Browse australijskiego szelfu północno-zachodniego sprawiają, że rodzą się nowe pytania odnośnie do ekologii i biologii, np. tolerancji termicznej, przedstawicieli podrodziny Hydrophiinae. Na niektórych ujęciach wąż szuka pokarmu, wkładając głowę w jamki w piaszczystym dnie. Nie wiemy jednak, jakimi rybami się żywi ani jak je wykrywa w ciemnościach. Węże sfilmowano w 2014 i 2017 r. ROV prowadziły działania w ramach Ichthys LNG Project. « powrót do artykułu

Ostatnie badania, których wyniki ukazały się w piśmie Acta Tropica, pokazują, że ugryzieniom komarów można zapobiec, odtwarzając dubstep, a konkretnie utwory Skrilleksa. Dźwięk jest kluczowy dla rozmnażania, przeżycia i utrzymania populacji wielu zwierząt. Mając to na uwadze, naukowcy wystawili dorosłe osobniki Aedes aegypti na oddziaływanie muzyki elektronicznej. W ten sposób oceniano, czy może ona spełniać funkcję repelenta. Ma to spore znaczenie, zważywszy, że A. aegypti przenoszą m.in. wirusy dengi czy zarodźce malarii. Naukowcy wybrali piosenkę Scary Monsters And Nice Sprites, ponieważ stanowi ona mieszaninę bardzo wysokich i bardzo niskich częstotliwości. U owadów wibracje o niskiej częstotliwości ułatwiają interakcje seksualne, zaś hałas zaburza percepcję sygnałów od przedstawicieli tego samego gatunku oraz żywicieli - wyjaśniają naukowcy. Wyniki uzyskane podczas eksperymentów okazały się zachęcające. Samice były "zainteresowane" utworem i atakowały żywicieli później i rzadziej niż komarzyce ze środowiska kontrolnego (bez dźwięków dubstepu). Wg biologów, częstotliwość żerowania na krwi była podczas odtwarzania muzyki niższa. Oprócz tego komary wystawiane na oddziaływanie muzyki Skrilleksa o wiele rzadziej kopulowały. Spostrzeżenie, że taka muzyka może odroczyć atak na żywiciela, ograniczyć żerowanie na krwi i zaburzyć spółkowanie, wskazuje na potencjał osobistej ochrony muzycznej i kontrolowania w ten sposób chorób roznoszonych przez komary Aedes.   « powrót do artykułu

Na University ot Minnesota przeprowadzono największe z dotychczasowych badań dotyczących związku pomiędzy zapłodnieniem in vitro a nowotworami dziecięcymi. Wzięto pod uwagę grupę, która była aż 2,5-krotnie większa niż podczas wcześniejszych badań. Naukowcy wykorzystali dane dotyczące urodzin i nowotworów z USA lat 2004–2013 zawierające informacje o 66% dzieci pochodzących z zapłodnienia naturalnego i 75% dzieci z zapłodnienia in vitro. Następnie na każde dziecko z in vitro wybrano losowo 10 dzieci poczęte w sposób naturalny. W sumie przyjrzano się losom uwagę 275 686 dzieci z in vitro i 2 266 847 dzieci poczęte w sposób naturalny. Naukowcy stwierdzili, że w grupie dzieci z in vitro wystąpiło 321 zachorowań na nowotwory, w drugiej z grup zanotowano zaś 2024 przypadki zachorowań. Ogólny odsetek zachorowań wynosił w grupie in vitro 251,9 na 1 milion osobolat, w grupie poczętej drogą naturalną było to 192,7 na 1 milion osobolat. Po uwzględnieniu wszystkich pozostałych czynników, takich jak np. termin porodu, waga urodzeniowa, status socjoekonomiczny rodziny i innych stwierdzono, że ryzyko wystąpienia nowotworu u dzieci z in vitro jest o 17% wyższe niż u dzieci poczętych w sposób naturalny. Za całą różnicę odpowiadają nowotwory wątroby, bowiem u dzieci z in vitro ryzyko ich wystąpienia było 2,5-krotnie wyższe. Nie zauważono zwiększonego ryzyka w przypadku innych nowotworów. Nie odnotowano też, by wyższe ryzyko wiązało się z którąkolwiek z technik in vitro. Najważniejszym wnioskiem z naszych badań jest stwierdzenie, że u dzieci z in vitro większość nowotworów dziecięcych nie występuje częściej niż u dzieci poczętych metodą naturalną. Zwiększone ryzyko może dotyczyć tylko jednej klasy rzadkich nowotworów. Jednak, ze względu na naturę naszych badań, nie byliśmy w stanie stwierdzić, czy przyczyną zwiększonego ryzyka jest samo in vitro czy też bezpłodność rodziców, z powodu której zdecydowali się oni na zastosowanie tej techniki, mówi profesor Logan Spector. « powrót do artykułu

Dla utrzymania niższej wagi po utracie dużej liczby kilogramów ważniejsza jest aktywność fizyczna niż dieta - twierdzą naukowcy z Uniwersytetu Kolorado. Badanie obiera na cel ważne pytanie, czemu tak wielu ludzi ma problem z utrzymaniem wagi przez dłuższy czas. Zapewniając dowody, że by zapobiec tyciu, grupa z sukcesami utrzymująca niższą wagę angażuje się raczej w większą aktywność, niż przewlekle ogranicza liczbę przyjmowanych kalorii, robimy krok naprzód [...] - podkreśla dr Danielle Ostendorf. W badaniu za ludzi z sukcesami utrzymujących niższą wagę uznawano ochotników, którzy przez ponad rok utrzymali wagę niższą o 30 funtów (ok. 13,6 kg) lub więcej. Okazało się, że ogólna liczba kalorii spalanych (i przyjmowanych) dziennie przez tych badanych była znacząco wyższa (300 kcal/dziennie) niż w grupie kontrolnej z normalną wagą ciała. Nie różniła się jednak znacząco od ludzi z nadwagą/otyłością. Wśród spalonych kalorii liczba kalorii wykorzystanych na aktywność fizyczną była natomiast znacząco wyższa (180 kcal/dziennie) zarówno w porównaniu do przedstawicieli grupy z BMI w granicach normy, jak i osób z nadwagą/otyłością. Nakłady energetyczne na przemieszczanie większej masy ciała z nadwagą/otyłością są co prawda wyższe, lecz ludzie niedoświadczający efektu jo-jo wydatkują więcej energii na aktywność fizyczną (więcej się ruszają). Poparciem dla tego stwierdzenia jest fakt, że osoby skutecznie podtrzymujące niższą wagę wykonują dziennie znacząco więcej kroków (12 tys. dziennie) niż grupa szczupła (9 tys.) i badani z nadwagą/otyłością (6,5 tys.). Nasze wyniki pokazują, że grupa odnosząca sukcesy w odchudzaniu spożywa podobną liczbę kalorii co ludzie z nadwagą i otyłością, ale wydaje się unikać [ponownego] tycia, kompensując to wysokim poziomem aktywności - wyjaśnia dr Victoria A. Catenacci. W ramach studium osoby skutecznie podtrzymujące niższą wagę porównywano do 2 grup: 1) kontrolnej z normalną wagą ciała (wskaźnikiem masy ciała, BMI, zbliżonym do obecnego BMI odchudzonych ochotników) oraz 2) kontrolnej z nadwagą/otyłością (tutaj obecne BMI jest zbliżone do BMI ludzi podtrzymujących niższą wagę przed odchudzaniem). Grupa skutecznie podtrzymująca niższą masę ciała ważyła ok. 150 funtów (68 kg), czyli mniej więcej tyle co grupa kontrolna z BMI w granicach normy. Przedstawiciele 2. grupy kontrolnej z nadwagą/otyłością ważyli ok. 213 funtów (ok. 96,6 kg). Wydatkowanie energii oceniano za pomocą metody podwójnie znakowanej wody (ang. doubly labelled water, DLW). Polega ona na znakowaniu cząsteczek wody znajdującej się w płynach ustrojowych trwałymi izotopami 18O i 2H. Izotopy podaje się doustnie, a następnie mierzy się szybkość eliminowania każdego z nich z organizmu. Akademicy mierzyli też spoczynkową przemianę materii (ang. resting metabolic rate, RMR). Dzięki temu można było ustalić, jaka część energii jest dziennie przeznaczana na podtrzymanie procesów życiowych, a jaka na aktywność fizyczną. « powrót do artykułu

Eksperci z należącego do chińskiego Tencenta Keen Security Labs oszukali autopilota tesli za pomocą... trzech kawałków białej taśmy. Prosty trik spowodował, że samochód znalazł się na niewłaściwym pasie i zaczął jechać pod prąd. Autopilot tesli wykorzystuje kamery w celu rozpoznawania pasów ruchu. Namalowane na jezdni pasy stanowią dla urządzenia informację, dzięki której samochód jest ustawiany na środku właściwego pasa, a gdy trzeba tesla potrafi samodzielnie zmienić pasy. Jednak wystarczyło umieścić na jezdni trzy kawałki białej taśmy, by autopilot nieprawidłowo rozpoznał pasy i skierował samochód na kurs kolizyjny z pojazdami jadącymi z naprzeciwka. Tego typu atak jest łatwo przeprowadzić, a materiały są powszechnie dostępne, stwierdzili badacze. Przedstawiciele Tesli odmówili komentarza na temat tego szczególnego ataku, stwierdzili jednak, że jest on mało prawdopodobny, gdyż kierowca może w każdej chwili przejąć kontrolę nad pojazdem. Owszem, człowiek może przejąć kontrolę, ale doświadczenie pokazuje, że ludzie nie są w tym zbyt dobrzy. Niejednokrotnie mieliśmy do czynienia z ludźmi, którzy po prostu spali za kierownicą, podczas gdy autopilot gdzieś ich wiózł, mówi Jason Griffy z Uniwersytetu Harvarda. Zmiana pasa to nie jedyny atak, jaki zaprezentowali eksperci z Keen Security. Pokazali oni również, jak automatycznie włączyć wycieraczki tesli, mimo że nie pada deszcz oraz że możliwe jest przejęcie kontroli nad sterowaniem samochodem za pomocą bezprzewodowego gamepada.   « powrót do artykułu

Jednym z największych problemów w terapii nowotworów jest olbrzymie zróżnicowanie komórek nowotworowych. Nawet w ramach tego samego guza występują komórki o różnych właściwościach genetycznych, różnym zachowaniu i różnie reagujące na leczenie. Komórki nowotworowe są zwykle bardziej aktywne pod względem metabolicznym od komórek zdrowych. Badanie ich aktywności może nam wiele powiedzieć o chorobie. Jednak jest ono bardzo trudne. Każda z dotychczas stosowanych metod ma poważne ograniczenia. Profesor Lihong Wang z California Institute of Technology (Caltech) uważa, że najlepszą metodą dokładnego poznania metabolizmu komórek nowotworowych może być wykorzystanie mikroskopii fotoakustycznej (PAM). To technika, w której laser wprawia badaną próbkę w wibracje, a ultradźwięki generowane przez te wibracje służą do obrazowania komórek, tkanek czy naczyń krwionośnych. Naukowiec we współpracy z profesorem Jun Zou z Texas A&M University wykorzystuje obecnie PAM do badania poziomu konsumpcji tlenu przez komórki nowotworowe. Obecnie pomiarów takich dokonuje się umieszczając komórki z osobnych pojemniczkach wypełnionych krwią. Żeby jednak dokonać badań na odpowiednio dużej próbce konieczne jest wykorzystanie tysięcy czujników. Już samo to stwarza spore problemy, a ponadto obecność czujników może zmieniać metabolizm komórek, przez co uzyskane dane nie będą dokładne. Wang i Zou zrezygnowali z czujników i za pomocą PAM mierzą poziom tlenu w każdym z pojemniczków. Częstotliwość lasera dobrana jest tak, by światło było absorbowane przez hemoglobinę i konwertowane przez nią na wibracje. Analiza wydawanego dźwięku pozwala określić tempo ubywania tlenu z krwi. Naukowcy nazwali swoją technikę single-cell metabolic photoacoustic microscopy (SCM-PAM). Badania wykazały, że SCM-PAM jest najdoskonalszą ze stosowanych obecnie technik badania tempa pobierania tlenu przez komórki nowotworowe. Technika z wykorzystaniem czujników pozwala na jednoczesną analizę zaledwie 30 komórek raz na 15 minut. Dzięki SCM-PAM naukowcy są w stanie w ciągu 15 minut przeanalizować 3000 komórek. Nasza technika zwiększa wydajność o całe rzędy wielkości. Mamy nadzieję, że już wkrótce lekarze na podstawie takich badań będą mogli podejmować lepsze decyzje co do prognoz i sposobu leczenia nowotworów, mówi Wang. « powrót do artykułu

Archeolodzy z University of Cincinnati wykazali, że Majowie wytwarzali nadwyżki roślin uprawnych, którymi handlowali z sąsiadami na Jukatanie. Najstarsze ślady cywilizacji Majów są datowane na około 1800 rok przed Chrystusem, jednak szczyt potęgi większości ich miast przypada na lata 250–900 naszej ery. Profesor Nicholas Dunning i jego zespół znaleźli dowody na istnienie w czasach Majów rozległych nieregularnych pól uprawnych wzdłuż sztucznych i naturalnych kanałow z Laguna de Terminos w Zatoce Meksykańskiej. Wielkość pól sugeruje, że Majowie wytwarzali nadwyżki, szczególnie bawełny. Prowadzili znacznie bardziej złożoną działalność gospodarczą, niż się uważa, mówi Dunning. Przed siedmiu laty uwagę archeologów na Laguna de Terminos zwrócił pewien leśnik. Pracujący tu leśnik poinformował nas, że okolice wyglądają tak, jakby kiedyś były tu pola uprawne. Zajrzałem do Google Earth i zaniemówiłem. To majańskie niziny, na które nigdy nie zwracałem uwagi. Inni również tutaj nie spoglądali, a na pewno nie z perspektywy rolnictwa Majów, mówi Dunning. Na zdjęciach satelitarnych było widać regularne linie dawnych kanałów. Za pomocą technologii LIDAR naukowcy byli w stanie zajrzeć pod szatę roślinną i lepiej ocenić ukształtowanie gruntu. To tylko potwierdziło domysły, że cały badany obszar był pokryty polami uprawnymi. Wygląda na to, że Majowie rozwinęli prosty system modyfikując naturalne kanały istniejące na wschodnim końcu mokradeł. Prawdopodobnie pogłębili i wyprostowali przebieg kanałów, połączyli je, a później przeprowadzili bardziej zaawansowane prace inżynieryjne, by poszerzyć pola, stwierdza uczony. Lidar ujawnił istnienie kwadratowych i prostokątnych struktur, a także struktur okrągłych, które były sztucznymi zbiornikami wody oraz miejsca wydobywania kamienia. Udało się też ujawnić istnienie drogi, którą nikt nie chodził przez 1000 ostatnich lat. Drogę bardzo wyraźnie widać na LIDAR, ale gdy się na niej stoi nie można odróżnić jej od otoczenia. Tam wszędzie jest roślinność, więc gdy się jest na miejscu, to niemal nic nie widać. Mam na smartfonie obraz z LIDAR, więc wiem, gdzie jestem, ale poza tym widzę tylko las. Można chodzić tam i z powrotem, aż wyczuje się coś pod stopami i za tym czymś się podąża, mówi inżynier profesor Christopher Carr. Zidentyfikowanie dróg to ważny krok w kierunku odnalezienia znacznie bardziej interesujących naukowców miejsc targowych. Te, w przeciwieństwie do piramid czy domów, nie miały żadnych stałych struktur. Odbywały się po prostu na wolnych od lasu przestrzeniach, które służyły jako rodzaj pchlego targu lub większych targów okresowych. Jednak były ważnym elementem kultury Majów. Dunning uważa, że niektóre z dużych kwadratów widocznych na LIDAR to właśnie miejsca targowisk. W niektórych miejscach mamy wyraźnie odmienną strukturę fizyczną. Dotychczas odkryliśmy kilkanaście prawdopodobnych targowisk, dodaje Dunning. Analizy gleby wykazały, że istniały tam stoiska z mięsem i kamieniami. Uczony uważa, że sprzedawano tam też kukurydzę, maniok i tekstylia. Dunning poprosił o pomoc najlepszych botaników na swoim uniwersytecie, którzy prowadzą analizy szczątków roślinnych. Praca archeologów w tamtym regionie nie podoba się... małpom. Rzucają one w naukowców owocami i odchodami. Dunning wspomina czepiaka, który upatrzył go sobie kilka dni wcześniej i pewnego razu powalił go na ziemię zrzucając na niego gałąź. « powrót do artykułu

W wodach Wysp Galápagos mieszka ponad 50 obcych gatunków. To niemal 10-krotnie więcej niż sądzono. W 1978 r. Wyspy Żółwie zostały wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. W 2001 r. wpis poszerzono o ustanowiony w 1986 r. Rezerwat Morski Galápagos. Naukowcy, których wyniki ukazały się w piśmie Aquatic Invasions, udokumentowali 53 introdukowane (wprowadzone) gatunki morskie. Przed ostatnim badaniem biolodzy znali tylko 5 takich gatunków. [Tak duży] wzrost liczby gatunków obcych jest zaskakującym odkryciem, zwłaszcza że wstępnym badaniem objęto tylko niewielką część Wysp Galápagos - podkreśla Greg Ruiz z Centrum Badań Środowiskowych Smithsoniana. To największy wzrost rozpoznanych gatunków obcych, jaki kiedykolwiek odnotowano w tropikalnym regionie morskim - dodaje James Carlton, emerytowany profesor Williams–Mystic. Carlton i Ruiz rozpoczęli badania w 2015 r. Pomagała im Inti Keith z Fundacji Karola Darwina. Badania terenowe przeprowadzono na 2 większych wyspach - Baltrze i Santa Cruz. W dokach zawieszono specjalne płyty i sprawdzano, jakie gatunki się na nich osiedlą. Pobrano też próbki z korzeni namorzynów czy doków pływających. Poza tym naukowcy przejrzeli literaturę nt. gatunków morskich archipelagu. Udokumentowano 48 dodatkowych nierodzimych gatunków. Większość (30) to gatunki nowe, które niezauważone mogły przeżyć na wyspach kilka dekad. O kolejnych 17 wiedziano, że występują na archipelagu, ale sądzono, że to gatunki rodzime. Ostatni gatunek - mszywioł Watersipora subtorquata - został zebrany w 1987 r., lecz dotąd pozostawał niezidentyfikowany. Gros gatunków obcych stanowiły m.in. żachwy i mszywioły. Najprawdopodobniej niemal wszystkie gatunki nierodzime przybyły na statkach z mórz tropikalnych całego świata. Naukowców szczególnie zaniepokoiła obecność mszywiołów Amathia verticillata oraz małży Leiosolenus aristatus (te ostatnie przyłapano już na niszczeniu koralowców z Galápagos). Aby ograniczyć przyszłe inwazje, Wyspy Galápagos wdrożyły jeden z najostrzejszych programów biobezpieczeństwa na świecie. Wpływające do Rezerwatu Morskiego Galápagos statki kursujące na trasach międzynarodowych mogą cumować tylko w jednym z głównych portów. Jeśli nurkowie znajdą jakiś gatunek obcy, statek musi wypłynąć na czyszczenie kadłuba i przejść drugą inspekcję po powrocie. Carlton i Ruiz podkreślają, że mimo to ryzyko nadal pozostaje wysokie. Rozbudowa Kanału Panamskiego może bowiem przenieść ognicę pstrą z Morza Karaibskiego na wybrzeże pacyficzne Ameryki Środkowej. Stamtąd jest już zaś blisko do Wysp Żółwich. Groźny wydaje się też koralowiec Carijoa riisei. « powrót do artykułu

Poniższa wiadomość to nasz żart primaaprilisowy Nie rozumiemy tych danych. Jedyna możliwa interpretacja jest niemożliwa, mówi Chris LaMotta z Jet Propulsion Laboratory. LaMotta jest głównym nawigatorem programu Voyager 2 i od kilku tygodni pewien problem spędza mu sen z powiek. Na początku lutego do JPL zaczęły spływać dane świadczące o tym, że Voyager 2... zmienia kurs. Wszystkie amerykańskie sondy wysłane w dalsze rejony kosmosu korzystają z anten Deep Space Network (DSN). Anteny wysyłają sygnał do sondy, ta je odbiera i odpowiada. Docierająca odpowiedź jest nieco przesunięta w stosunku do częstotliwości sygnału wysłanego. Obliczenia różnicy pozwalają z dużą dokładnością określić odległość i prędkość sondy względem anten. Dzięki niezwykle dokładnym zegarom atomowym prędkość sond można mierzyć z dokładnością do 0,005 milimetra na sekundę, a ich odległość z dokładnością do 3 metrów. Natomiast kwestie trajektorii lotu rozwiązuje się za pomocą inercyjnego systemu koordynacyjnego, który wykorzystuje siatkę nałożoną na Układ Słoneczny, która jest ustawiona względem gwiazd w tle. Centrum siatki stanowi centrum masy Układu Słonecznego. Wszystkie te pomiary razem pozwalają na bardzo precyzyjne określenie położenia sondy względem anten, zatem, znając dokładne położenie anten DSN można określić dokładne położenie Voyagera. Tutaj należy uwzględnić też efemerydę Ziemi, czyli jej położenie względem centrum masy Układu Słonecznego. To jest znane z dokładnością do 0,5 kilometra. Trasę obu Voyagerów obliczono już wiele lat temu. Co jakiś czas wprowadzamy korekty do tych obliczeń. Poza tym raz na kilka tygodni na wszelki wypadek sprawdzamy, czy trasa pokrywa się z wyliczeniami, mów LaMotta. Niewielkie odchylenia kursu są czymś normalnym i spodziewanym. Gdy na początku lutego okazało się, że Voyager 2 zszedł z kursu bardziej, niż kiedykolwiek wcześniej, grupa LaMotty początkowo przypuszczała, że pomyliła się w obliczeniach. Koledzy z innych zespołów zaczęli żartować, że Obcy porwali Voyagera. Na stołówce nie dawali nam spokoju, wspomina jeden z ludzi LaMotty, Greg Papadopoulos. Kolejne wyliczenia pokazywały jednak, że Voyager leci inną trasą niż powinien. Powołany ad hoc zespół inżynierów sprawdził wszystkie urządzenia naziemne i okazało się, że działają prawidłowo. Sprawdzono nawet anteny DSN, mimo że inne korzystające z nich sondy nie wykazywały żadnych anomalii. Żaden z instrumentów Voyagera 2 nie zanotował niczego, co wskazywałoby na wpływ jakiegokolwiek znanego zjawiska fizycznego, które mogło zmienić kurs sondy. Eksperci z JPL poprosili o pomoc specjalistów z wielu amerykańskich instytucji naukowych oraz z Europejskiej Agencji Kosmicznej i Japońskiej Agencji Kosmicznej. Dotychczas nikt nie potrafi wyjaśnić, co dzieje się z Voyagerem. W najbliższy czwartek w JPL ma odbyć się spotkanie z udziałem wszystkich żyjących jeszcze inżynierów i naukowców, którzy brali udział w przygotowywaniu Voyagera i w pierwszych latach jego misji. Od czasu zauważenia problemów JPL codziennie sprawdza trasę Voyagera. Dane są coraz bardziej dziwne. To wygląda tak, jakby Voyager zawracał, mówi zaskoczony LaMotta.   « powrót do artykułu

Usunięcie guza piersi z odpowiednim marginesem to dobra wiadomość dla pacjentki. Teraz naukowcy zdobyli kolejne dowody pokazujące, dlaczego to takie ważne. Okazuje się, że gdy skutecznie usunie się guza, układ odpornościowy kieruje swoją uwagę na zwalczanie komórek, które rozniosły się po organizmie, mówi doktor Hasa Korkaya z Georgia Cancer Center. W mysim modelu używanym przez naukowców kolejne guzy nie pojawiły się przez wiele miesięcy po zabiegu, co wskazuje, że układ odpornościowy poradził sobie z komórkami, które przed wycięciem guza trafiły do węzłów chłonnych i innych organów. Jednak tam, gdzie pierwotny guz nie został całkowicie usunięty wydaje się, że układ odpornościowy wspomaga jego odrastania, pojawia się on szybciej i jest większy, a komórki rozniesione po organizmie przeżywają. Chcieliśmy sprawdzić, czy uda się nam odtworzyć procesy, które zachodzą w organizmie, mówi Korkaya. Naukowcy do dzisiaj spierają się, co powoduje śmiertelne przerzuty. Badania retrospektywne wskazują, że całkowite usunięcie guza piersi wydłuża życie pacjentów, jednak z drugiej strony modele mysie wskazywały, że usunięcie guza przyspiesza wzrost komórek, które zdążyły przenieść się do innych części ciała. Badania wykazywały też, że stan zapalny, który jest naturalną konsekwencją zabiegu chirurgicznego, zarówno wspomaga rozrost guzów, jak i wydłuża życie pacjentów. Uczeni, chcąc zrozumieć to, co dzieje się na poziomie molekularnym, wykorzystali modele zarówno najbardziej agresywnych nowotworów piersi, jak i tych łagodniejszych. W ciągu tygodnia komórki nowotworowe pojawiły się w węzłach chłonnych u myszy z obu modeli. Wykryto je też w płucach. Jednak w przypadku bardziej agresywnego nowotworu doszło do przerzutów w dalsze części organizmu. Jak się można było spodziewać, metastaza i zgony szybciej pojawiły się w modelu bardziej agresywnym. Jednak w przypadku łagodniejszego nowotworu naukowcy zaobserwowali, że po usunięciu całego guza pierwotnego komórki nowotworowe, które rozprzestrzeniły się po organizmie nie zostawały uśpione, ale organizm się ich pozbył. Co więcej organizmom myszy udało się zwalczyć trzy kolejne injekcje składające się ze 100 000 komórek nowotworowych. Naukowcy oznaczyli komórki, następnie wstrzykiwali je do organizmu myszy i obserwowali. Komórki, podobnie jak komórki guza pierwotnego raka piersi, powędrowały do płuc. Tam w ciągu kilku dni zostały zniszczone. To bardzo efektywny system, mówi Korkaya. Zjawisko to obserwowano w ciągu kilku tygodni po usunięciu guza pierwotnego. Naukowcy uważają, że układ odpornościowy zapamiętał agresora i pamiętał go jeszcze co najmniej pół roku później. Gdy jednak część guza pierwotnego pozostawiono, wydawało się, że układ odpornościowy wspomaga jego odrastanie. Guz rósł szybciej i był większy niż oryginał, a obecne w innych częściach ciała komórki nowotworowe bardziej efektywnie się rozprzestrzeniały. Naukowcy zaobserwowali, że do obszarów, w których były obecne te komórki, emigrowało od 4 do 10 razy więcej niż zwykle komórek supresyjnych z linii mieloidalnej (MDSC), które tłumiły odpowiedź układu odpornościowego. Rolę komórek MDSC potwierdzono wstrzykując MDSC z bardziej agresywnego raka piersi myszom z łagodniejszym nowotworem. Taka mysz nie była więcej w stanie oczyścić organizmu z komórek nowotworowych i pomimo skutecznego usunięcia guza pierwotnego w ciągu 2 tygodni pojawiły się u niej guzy w płucach. Korkaya uważa, że gdy skutecznie usunie się guza nowotworowego sam zabieg chirurgiczny wywołuje stan zapalny, który wzmacnia odpowiedź układu odpornościowego na obecność komórek nowotworowych. Jednak gdy część guza nie zostanie usunięta dochodzi do sytuacji, w której układ odpornościowy wspomaga guza. Pewne dowody wskazują, że za to niekorzystne zjawisko może być odpowiedzialny czynnik stymulujący tworzenie kolonii granulocytów (G-CSF). W modelach mysich zauważono bowiem wysoki poziom G-CSF we krwi. Obecnie naukowcy zbierają próbki krwi od pacjentek z rakiem piersi. Korkaya sądzi, że u tych pań, u których rokowania są gorsze, zostanie odkryty wysoki poziom G-CSF. Chcemy sprawdzić, czy istnieje tutaj jakiś związek, mówi uczony. « powrót do artykułu

Okazuje się, że szczuroskoczki pustynne (Dipodomys deserti) są skrytymi ninja. Zaskoczone przez grzechotniki rogate (Crotalus cerastes) wyskakują w górę, wykonują silne kopnięcie w powietrzu i po odepchnięciu drapieżnika umykają czym prędzej w siną dal. Zwykle gryzonie wykorzystują inne sposoby, np. swój czuły słuch. Zdarza się jednak, że nie wykryją węża w porę i wtedy wykonują swoje imponujące popisy ekwilibrystyczne. Ponieważ wszystko dzieje się tak szybko, że trudno odnotować przebieg zdarzeń, biolodzy z zespołu Rulona Clarka z Uniwersytetu Stanowego San Diego postanowili nagrać spotkania ssaków i gadów. W sumie utrwalono 32 potyczki na Sonorze (na terenie Yumy). Gdy grzechotnik atakował, D. deserti wykonywały obrót w locie, tak by uniknąć zębów jadowych. Nawet gdy dochodziło do ukąszenia, skoczki kopały węża, unikając wprowadzenia śmiertelnej dawki toksyny. Nie spodziewaliśmy się, że kopnięcia będą tak skuteczne - podkreśla Grace Freymiller. Uniknąwszy zębów jadowych, D. deserti manewrowały ogonami, a po opadnięciu na łapy uciekały. O tym, z jak dużą prędkością szczuroskoczki działają, świadczy osiągnięcie jednego z nich, który zareagował zaledwie 38 milisekund po rozpoczęciu ataku węża.   « powrót do artykułu

W piśmie American Journal of Obstetrics & Gynecology zademonstrowano możliwości platformy bazującej na sztucznym łożysku w zakresie utrzymania przez kilka dni przy życiu skrajnie niedojrzałych płodów owiec. Ważą one 600-700 gramów, czyli tyle, co ludzki płód w 24. tygodniu ciąży. Prof. Matt Kemp, szef australijskiej Women and Infants Research Foundation, podkreśla, że wcześniej zademonstrowano wykonalność wydłużonego przeżycia u późnych wcześniaków, ale nie było publikowanych dowodów na wykorzystanie platformy ze sztucznym łożyskiem do wspierania skrajnie niedojrzałych płodów (a to ostateczny cel kliniczny technologii). Przez dziesięciolecia poczyniono niewielkie postępy w zakresie poprawy rokowań skrajnie niedojrzałych dzieci, urodzonych blisko granicy przeżywalności (21.-24. t.c.). W ramach studium AJOG jako pierwsi wykorzystaliśmy tę technologię do utrzymania przez 5 dni stabilnego, normalnego wzrostu skrajnie niedojrzałych płodów owiec (są one odpowiednikiem 24. t.c. u ludzi). U 8 owiec w 95. dniu ciąży, która powinna trwać ok. 150 dni, wykonano cesarskie cięcie. Płody poddano terapii EVE (ex vivo uterine environment). Przez 120 godzin monitorowano ich parametry życiowe. By ocenić gazometrię i obciążenie mikrobiologiczne, a także wykryć ewentualny stan zapalny, regularnie pobierano próbki krwi z tętnicy pępowinowej. Urazy mózgu określano podczas sekcji zwłok (na podstawie oględzin i badań histopatologicznych). Poza tym wyodrębniono grupę kontrolną 9 ciężarnych samic, które uśpiono w 100. dniu ciąży. Siedem z 8 jagniąt (87,5%) ukończyło EVE z kluczowymi parametrami utrzymanymi w fizjologicznym zakresie. Nie odnotowano znaczących międzygrupowych różnic pod względem ostatecznej wagi, odległości ciemieniowo-siedzeniowej (ang. crown rump, CRL) czy wagi mózgu i płuc znormalizowanej w stosunku do masy ciała. Akademicy nie stwierdzili również znaczących biologicznie różnic parametrów hematologicznych. U żadnego ze zwierząt z grupy EVE w posiewach z krwi nie doszło do wzrostu bakterii (zarówno tlenowych, jak i beztlenowych). Co ważne, w tkankach płuc nie zaobserwowano wzrostów ekspresji mRNA interleukin 1, 6 i 8, a także czynnika martwicy nowotworu i białka chemotaktycznego dla monocytów (MCP–1). Nie było ani jednego przypadku krwotoku dokomorowego; tylko u jednego jagnięcia EVE zidentyfikowano uraz istoty białej. Kemp podkreśla, że to milowy krok w zakresie przyszłych klinicznych implementacji technologii. EVE zaprojektowano, by zrewolucjonizować leczenie skrajnych wcześniaków. Celem jest zapewnienie pomostu między macicą a światem zewnętrznym. Dzięki niemu dzieci urodzone na długo przed terminem będą miały więcej czasu na rozwój delikatnych płuc. Coś, co dziś wygląda na futurystyczne rozwiązanie, po dopracowaniu może się stać standardową metodą terapii. « powrót do artykułu

Powoli kończy się czas, w którym ludzkość będzie miała szansę przeprowadzić tanią misję badawczą o potencjalnie olbrzymim znaczeniu naukowym. Mowa tutaj o misji na Trytona, księżyc Neptuna. Po raz pierwszy i ostatni mieliśmy szansę przyjrzeć się Trytonowi w 1989 roku, kiedy to mijała go sonda Voyager 2. Wykonała ona zdjęcia jednej strony księżyca. Jednak były to zdjęcia wyjątkowe. Widać było bowiem na nich gejzery, których nikt nie spodziewał się w tak odległym i zimnym miejscu. Naukowcy sądzą, że na Trytonie istnieje podziemny ocean., w którym może istnieć życie. Byłaby to olbrzymia sensacja, tym bardziej, że Tryton znajduje się daleko poza ekosferą. Widzieliśmy tylko część jego powierzchni, a było to w roku 1989. Sądzimy, że Tryton posiada ocean. Jego orbita jest silnie nachylona względem równika planety, co oznacza, że mógł on zostać przechwycony przez Neptuna z Pasa Kuipera, mówi Louise Prockter, dyrektor Lunar and Planetary Institute. Procker i jej zespół proponują, by w ramach prowadzonego przez NASA programu Discovery zorganizować tanią misję, która odwiedzi Trytona. To jednak nie będzie łatwe, gdyż inne zespoły naukowe mają pomysły na inne misje, w tym badanie Wenus czy przywiezienie na Ziemię próbek z Marsa. Jeśli jednak Procker przekonałaby NASA do swojego pomysłu, to decyzje muszą zapaść naprawdę szybko. Biorąc pod uwagę czas przygotowywania misji, to nie wystartowałaby ona wcześniej niż w roku 2026, a to oznacza, że na Trytona przybyła by w roku 2038, czyli niemal w ostatnim momencie. Jednym z celów proponowanej misji byłoby zrozumienie gejzerów, które zauważył Voyager. Uczeni przypuszczają, że to zjawisko podobne do tego, jakie występuje na Europie i Eceladusie. Jednak zespół Prockter nie jest jedynym, który proponuje misję w tamte regiony. Inna grupa naukowa ma pomysł znacznie większej misji badającej Urana i Neptuna oraz ich księżyców. Jednak jej zorganizowanie w najbliższym czasie jest jeszcze mniej prawdopodobne. Poza tym misja na Tytana mogłaby przetrzeć szlak dla większej wyprawy lub tez być jej częścią. Ponadto, jak zauważa Prockter, istnieją ważne powody, by na Trytona wybrać się już teraz, bez czekania na większą misję. Voyager zauważył bowiem bogate w azot pióropusze materiału na południowej półkuli Neptuna. Tak się bowiem złożyło, że gdy sonda tam przelatywała, akurat ten region planety był oświetlony przez Słońce, co prawdopodobnie przyczyniło się do powstania obserwowanego zjawiska. Jeśli chcemy zaobserwować to, co obserwował Voyager, musimy tam dotrzeć przed 2040 rokiem, podkreśla Prockter. Później bowiem Słońce przesunie się bardziej na północ i nie będzie można już obserwować podobnego zjawiska. Poza tym rozpoczęcie misji w 2026 roku pozwoli na niemal prostą podróż do celu. Na podobną okazję trzeba będzie poczekać ponad 80 lat. Podawane przez Prockter terminy są dość odległe. Tym bardziej, gdy uświadomimy sobie, że sonda New Horizons dotarła do Pluton w ciągu 9 lat. Jednak była to duża misja wystrzelona za pomocą potężniejszej rakiety. Misja Trident, bo tak jest ona roboczo nazywana przez zespół Prockter, byłaby znacznie tańsza, użyto by mniejszej rakiety, a na orbitę Neptuna pojazd trafiłby po 12 latach podróży. Ponadto Prockter chce wykorzystać sprzęt zaprojektowany na potrzeby wcześniejszych misji, co dodatkowo obniżyłoby koszty. Trident zabrałaby ze sobą dwa aparaty, spektrometr i magnetometr. Sfotografowałaby niemal całą powierzchnię Trytona. Tryton jest prawdopodobnie jednym z niewielu aktywnych geologicznie księżyców Układu Słonecznego. « powrót do artykułu

W liściach popularnej rośliny doniczkowej - ardizji karbowanej (Ardisia crenata) - znajduje się związek, który może spowalniać rozwój czerniaka błony naczyniowej gałki ocznej (ang. uveal melanoma). Przez większość roku A. crenata nie wygląda zbyt atrakcyjnie. Zimą wszystko się zmienia, bo po przekwitnięciu zawiązują się na niej czerwone owoce wielkości grochu, które dojrzewając, stają się szkarłatne. Naukowcy z Uniwersytetów w Bonn i Magdeburgu po raz kolejny zajęli się nią jednak nie ze względu na owoce, ale na produkowany przez bakterie z liści insektycyd FR900359 (FR). FR900359 hamuje istotne cząsteczki sygnalizacyjne w naszych komórkach - białka Gq - wyjaśnia prof. Evi Kostenis z Instytutu Biologii Farmaceutycznej Uniwersytetu w Bonn. Białka Gq mogą być aktywowane przez rozmaite sygnały. W takiej postaci włączają bądź wyłączają różne szlaki metaboliczne. Ponieważ zachowanie komórki nie może ulegać trwałej zmianie, po krótkim czasie białka Gq samoczynnie się inaktywują. W czerniaku błony naczyniowej 2 mutacje nie dopuszczają do powrotu ważnych białek Gq (Gαq i Gα11) do nieaktywnego stanu. Komórki zaczynają się dzielić w sposób niekontrolowany. FR może zahamować aktywność podziałową. Nikt się tego nie spodziewał - podkreśla Kostenis. FR przywiera do białek Gq i sprawia, że pozostają one w nieaktywnej formie. Dotąd sądzono, że toksyna "ignoruje" białka Gq, które uległy już aktywacji, dlatego wydawało się, że nie będzie ona skuteczna w przypadku zmutowanych, a przez to stale aktywnych Gq - dodaje dr Evelyn Gaffal. Gaffal niedawno przeniosła się z Bonn na Uniwersytet w Magdeburgu. Jej badania koncentrują się m.in. na strategiach walki z nowotworami skóry. My także wykorzystywaliśmy FR w naszych eksperymentach i byliśmy zaskoczeni, widząc, że hamuje ona namnażanie komórek nowotworowych. Obecnie wiadomo już, czemu się tak dzieje. Od czasu do czasu zmutowane białka Gq także powracają do nieaktywnej formy. Gdy się tak dzieje, FR900359 interweniuje i przyczepia się do "wyłączonych" cząsteczek. Z biegiem czasu coraz więcej białek Gq zostaje więc wyciągniętych ze stanu aktywacji. Dotąd skuteczność FR zademonstrowano na hodowlach komórkowych i na myszach. Zanim uda się je zastosować u ludzi, trzeba pokonać kilka istotnych trudności. Przede wszystkim FR musi docierać precyzyjnie do komórek guza, nie wpływając na inne tkanki. Białka Gq spełniają ważne funkcje praktycznie w całym organizmie [oddziałują np. na napięcie dróg oddechowych]. Jeśli chcemy, by FR zabijało tylko komórki nowotworowe, musimy dostarczyć lek dokładnie w wybrane miejsce. To wyzwanie, które pojawia się także w przypadku wielu innych [rodzajów] chemioterapii - podkreśla Kostenis. « powrót do artykułu