Znajdź zawartość

Jak twierdzi Jill Pruetz, antropolog z Iowa State University, dzikie szympansy nie boją się ognia. Rozumieją go i odbywają nawet rodzaj tańca ognia. Pani Pruetz obserwowała zachowanie szympansów w Senegalu, które miały do czynienia z pożarem roznieconym celowo przez ludzi. Zwierzęta nie wykazywały strachu, nie widać było u nich oznak stresu. Jedyną reakcją były próby uniknięcia płomieni. Co ciekawe, szympansy były ekspertami w przewidywaniu, w jaki sposób ogień się rozprzestrzeni. Też byłam w stanie częściowo to przewidzieć, ale sama nie dałabym sobie rady - mówi Pruetz. Uczona dodaje, że istnieje bardzo mało badań dotyczących zachowania zwierząt w obecności ognia. Te nieliczne wykazują, że np. słonie są w takich wypadkach bardzo zestresowane i wiele z nich ginie w płomieniach. Specjaliści mówią, że istnieją trzy fazy "rozumienia" ognia. Pierwsza to przewidywanie jego zachowania, druga to zdolność do jego kontrolowania i w końcu trzecia - umiejętność jego rozniecania. Wydaje się, że szympansy świetnie opanowały pierwszą z nich, która jest konieczna, by przejść do dwóch pozostałych. Na razie jednak nic nie wskazuje na to, by w najbliższym czasie potrafiły go rozniecić. Sądzę, że mogłyby się tego nauczyć. Może to być trudne, gdyż wymaga pewnej zręczności, a są mniej zręczne niż my. Oczywiście nigdy nie widziałam, by rozniecały ogień ale myślę, że mają na tyle rozwiniętą inteligencję, że mogłyby go kontrolować - dodaje uczona. Słynna Jane Goodall opisała pewne specyficzne zachowanie szympansów, które nazwała "tańcem deszczu". Wskazuje ono, że małpy zdają sobie sprawę z potęgi i znaczenia burzy. Teraz Jill Pruetz zauważyła podobne zachowania wobec ognia. Wykazuje je dominujący samiec i są one wyraźnie adresowane w stronę płomieni. Dlatego też nazwała je "tańcem ognia". Przy okazji "tańca ognia" zwierzęta wydawały z siebie odgłosy, jakich wcześniej Pruetz nigdy nie słyszała. Badania nad zachowaniem szympansów wobec ognia mogą nam pomóc w zrozumieniu, w jaki sposób człowiek opanował ogień.

Dwudziestego trzeciego maja Szwedzi zaczynają obchody 300. rocznicy urodzin swojego słynnego rodaka: Karola Linneusza. Macierzysty uniwersytet twórcy nowoczesnej taksonomii z Uppsali ufundował honorowe doktoraty jego imienia dla zasłużonych przedstawicieli nauk biologicznych, takich jak prymatolog Jane Goodall czy odkrywca DNA James Watson. W przyszłym tygodniu w Londynie na pokazach Chelsea Flower Show będzie można podziwiać ogród Linneusza, w tym nazwaną jego imieniem roślinę: Linnaea borealis (ziomoziół północny). Eksperci podkreślają, że taksonomia jako nauka przeżywa obecnie prawdziwą rewolucję. Informacje na temat gatunków, tzw. kody kreskowe DNA, mają być przechowywane w internetowych bazach danych. Robert Hanner z Uniwersytetu Guelph zaznacza, że funkcje spełniane przez muzea historii naturalnej powinny ulec całkowitej zmianie. [...] Powinny one nie tylko przechowywać przypinane szpilkami owady czy szkielety, ale być bankami DNA, umożliwiającymi opis i udokumentowanie gatunków.

Najbardziej "wygadany" ptak świata to afrykańska papuga popielata o imieniu N'kisi. Mieszka razem ze swoją panią w Nowym Jorku i zna aż 950 słów. Można u niej także dostrzec przejawy poczucia humoru. Wymyśla własne wyrazy, a nawet krótkie zdania. W ten sposób radzi sobie z nowymi sytuacjami, kiedy nie może wykorzystać opanowanego wcześniej repertuaru zachowań. Zachowuje się więc jak dziecko naszego własnego gatunku. N'kisi uznaje się za najbardziej zaawansowanego zwierzęcego użytkownika ludzkiego języka. Aby zrozumieć połowę napisanego po angielsku tekstu, trzeba znać 100 słów. Nasza żako, gdyby umiała czytać, radziłaby więc sobie doskonale. Ptaszysko używa wszystkich czasów i jak dziecko uczące się języka, tworzy regularne formy tam, gdzie nie powinno ich stosować. Zamiast flew (od czasownika fly, czyli latać) mówi np. flied. Jej radosne słowotwórstwo nazwano n'kisizmami. Papuga komentuje to, co robi właścicielka. Opisując jej kolejny olejek do aromaterapii, powiedziała: O, nowe ładnie pachnące lekarstwo. Kiedy samiec po raz pierwszy spotkał dr Jane Goodall, światowej sławy specjalistkę zajmującą się małpami, którą widział wcześniej na zdjęciu, zawołał: Masz szympansa? (Got a chimp?). Ptak postrzega siebie jako wesołka. Kiedy zobaczył inną papugę zwieszającą się głową w dół z żerdzi, skomentował: Powinniście go sfilmować. Podczas eksperymentu żako i właścicielkę umieszczono w dwóch różnych pokojach. Ptakowi pokazywano karty z obrazkami, wyciągane z losowo wybranych kopert. Całą sytuację nagrano. Analiza wykazała, że papuga 3 razy częściej podawała właściwe nazwy, niż działoby się, gdyby trafiała przez przypadek. Trzeba też dodać, że badacze wyeliminowali odpowiedzi wskazujące na zrozumienie, jeśli ptak nie wypowiadał żądanego słowa (np. gdy widząc obejmującą się parę, mówił: Czy mogę cię objąć?). Goodall uważa, że N'kisi to wspaniały przykład komunikacji międzygatunkowej.