Jump to content
Forum Kopalni Wiedzy
KopalniaWiedzy.pl

Henryk Sienkiewicz – oszczędny gadżeciarz, z własnymi pasjami i słabościami

Recommended Posts

Sienkiewicz i inni pisarze pozytywizmu to ludzie z krwi i kości, a nie nudziarze, przekonuje dr hab. Agnieszka Kuniczuk, absolwentka filologii polskiej na Uniwersytecie Wrocławskim, obecnie adiunkt na Wydziale „Artes Liberales” Uniwersytetu Warszawskiego. Autorka książki „Czytane pod skreśleniem. Sienkiewiczowskie bruliony nowel jako wskazówki do analizy procesu twórczego”, wielu artykułów naukowych i książeczki dla dzieci „To ja, Sienkiewicz”. Wśród jej zainteresowań naukowych znajduje się intymistyka XIX wieku, edytorstwo naukowe dzieł dziewiętnastowiecznych, krytyka genetyczna i badanie procesu myślowego pisarzy na podstawie rękopisów, a także biografie kobiet (o jednej z nich właśnie pisze książkę).

Sienkiewicz, ale i reszta pisarzy pozytywizmu, to ktoś nudny, poważny, elegancko ubrany, piszący w celach edukacyjnych lub ku pokrzepieniu serc i zachowaniu polskości. Taki obraz wynosimy ze szkoły. Czy ci twórcy rzeczywiście tacy byli?

O nie!!! Szkoła pokazuje wszystko z jednej perspektywy… dlatego wciąż aktualne jest powiedzenie Gombrowicza: „jak zachwyca, skoro nie zachwyca…?”. I nie dotyczy to tylko Słowackiego. O Sienkiewiczu, Orzeszkowej, Konopnickiej i wielu innych uczy się tak samo. Zapominamy, że to byli prawdziwi ludzie, mający rodziny, domy, własne pasje i słabości. W szkole wszystko przepełniamy patosem. Nawet zwrot użyty w ostatnim zdaniu „Trylogii” przekręciliśmy, bo „dla pokrzepienia serc”, jak napisał Sienkiewicz, brzmiało zbyt prosto, więc wyszło nam to nieszczęsne „ku” na początku. Szkoła wymaga dat urodzin i zgonu, znajomości podstawowych tytułów książek, a potem dręczy młodzież charakterystyką bohaterów.

Wielokrotnie spotykałam się z młodzieżą i opowiadałam o wielkiej pasji Sienkiewicza do podróżowania. On był w Afryce, Stanach Zjednoczonych, wielu krajach europejskich. Znał kilka języków i miał znajomych na całym świecie. Jego najbliższy przyjaciel, milioner i wynalazca Bruno Abakanowicz, miał własną wyspę, na której Sienkiewicz z rodziną spędzał niejedne wakacje. Dziś nawet czytałam list Sienkiewicza do siostry. Pisał w nim, że nie musi pakować sukien i kosmetyków do makijażu, bo u Abakanowicza cały dzień chodzi się w stroju kąpielowym. Oczywiście, gdy trzeba było, zakładał frak, a panie eleganckie suknie. Ale wydaje mi się, że gdybyśmy uczyli więcej o codzienności, kulturze XIX wieku, to i zamiłowanie do czytania by wzrastało, a i twórcy by stali się bardziej bliscy.

Czy Pani wie, że Orzeszkowa przez kilka lat miała zakaz opuszczania Grodna, wyjeżdżała tylko do małej wioski, która cudem należała formalnie do miasta? Pisząc do osób, które miały ją odwiedzić, instruowała: to nie jest daleko, 4 godziny do mnie, potem tylko 2 w drodze powrotnej. Dlaczego tak? Bo płynęło się do niej po Niemnie, pod prąd dłużej, z prądem krócej.

A Konopnicka? Można powiedzieć, że prowadziła życie nowoczesne, była mocno zaangażowana w rodzący się feminizm, nie bała się przyznawać do swoich preferencji płciowych. A my uczymy, że napisała „Naszą szkapę”, bo miała dużo dzieci.

W XIX wieku żyli też Maria Skłodowska, jej siostra, która założyła wraz z mężem pierwsze sanatorium w Zakopanem, lekarz Tytus Chałubiński czy malarz Stanisław Witkiewicz. O nich w szkole nie wspominamy (no… czasem o Skłodowskiej), a oni oprócz tego, że byli wybitni w swoich dziedzinach, też pisali, rozwijali się w zupełnie innych nurtach. Czy to nie fascynujące?

XIX wiek był niezwykle ciekawy, a my uczymy dzieci o pracy u podstaw. To też jest oczywiście ważne, ale nie można tylko tak. Rozumiem, że mamy mało zdjęć, na których pisarze są przedstawiani jako zwykli ludzie – dzieje się tak, bo fotografia nie była powszechna jak dziś. Wszystkie zdjęcia wykonywano w atelier fotograficznych, był pewien kodeks czy sposób pozowania. Ale to też jest ciekawe, gdyby uczniowie o tym wiedzieli, mieliby pole do wyobrażania sobie, jak ci ludzie mogli wyglądać w zwykłych, codziennych sytuacjach.

Sienkiewicz na przykład – używając współczesnej nomenklatury – był gadżeciarzem. Chętnie kupował wszystkie nowinki techniczne, uczył się jazdy na rowerze, miał maszynę do pisania. Wielką wagę przykładał do tego, by jego dzieci (a miał syna i córkę) nie tylko były wykształcone, znały języki, ale również by uprawiały sport i rozwijały własne pasje.

O XIX wieku można mówić godzinami, wyciągać wciąż nowe anegdoty i opowieści… z pasją czytać utwory literackie. Może kiedyś stworzymy taki program nauczania, który pozwoli zachwycać młodych ludzi.

Dziedzina, którą się Pani zajmuje, to krytyka genetyczna. Na czym ona polega?

Krytyka tekstu to przede wszystkim przyglądanie się i opisywanie, jak tekst powstawał, jaka jest jego geneza i czy w kolejnych wydaniach różnił się od pierwodruku. Nie ma nic wspólnego z krytykanctwem, czyli mówieniem czegoś złego. Krytyka genetyczna schodzi o poziom niżej, zajmuje się wszystkim, co wydarzyło się przed wydrukowaniem utworu. Materiałem do moich badań są głównie rękopisy utworów literackich, notatek, notesów oraz korespondencja pisarzy. Na ich podstawie analizuję, jak powstawało dzieło literackie krok po kroku: od pomysłu, aż do wydrukowania. Ja nazywam to procesem myślowym, w krytyce genetycznej mówimy o archiwum pisarza, przedtekście, artefaktach…

Co można zobaczyć w rękopisach, czego nie widać w już wydanej książce?

Rękopisy pokazują, z czym zmagał się pisarz, jakie fragmenty książki przysparzały mu najwięcej kłopotu. Często możemy też poznać wcześniejsze pomysły i wersje dobrze znanych utworów literackich. Im więcej skreśleń, tym ciekawsza praca krytyka genetycznego. W rękopisach zachowała się nie tylko wersja ostateczna, ale także skreślenia, dopiski, często rysunki. Rękopis jest dynamiczny, nawet u najlepszych włodarzy pióra pojawiają się skreślenia i namysł nad fabułą. Tego w wydanej książce nie mamy. Druk to ostateczna, zaakceptowana przez pisarza wersja jego zmagań.  

Wróćmy do Sienkiewicza. Jaki człowiek wyłania się z analizy jego rękopisów?

Można to opisać na paru poziomach. Na pewno był bardzo oszczędny i nie wydawał niepotrzebnie pieniędzy: pisał na papierach firmowych z hoteli i pensjonatów, czasem na maleńkich karteczkach, zapisywał dosłownie wszystko, co można było zapisać. Był też dość skrupulatny, numerował kolejne karty, zaznaczał wydawcom, gdzie powinni skończyć drukowanie kolejnej części utworu (bo w XIX wieku najczęściej pierwodruk ukazywał się w gazecie, a więc w odcinkach). Miał, zdaje się, swój ulubiony atrament, bo większość kartek zapisana jest w tym samym kolorze.

Widać też w rękopisach upływ lat, ręka z każdym rokiem bardziej się trzęsła, więc litery stawały się mniej wyraźne. Choć muszę powiedzieć, że czytałam wiele rękopisów i te Sienkiewicza czyta się niezwykle łatwo i przyjemnie. Dukt pisma jest równy, a litery wyraźne, co może świadczyć o zdyscyplinowaniu pisarza.

Choć z korespondencji wiemy, że najpierw układał w głowie fabułę, a potem ją spisywał, to w rękopisach widać też, jak starał się adekwatnie dobierać słowa, a nawet całe ustępy, by wszystko było klarowne, a w treści nie pojawiały się żadne błędy. To chyba moment, by powiedzieć, że Sienkiewicz musiał mieć doskonałą pamięć, bo pisał z odcinka na odcinek, rękopis wysyłał do druku, kolejny tworzył bez spoglądania w to, co już stworzył. To wymagało wielkiego skupienia i samokontroli.

Analizując rękopisy korespondencji, odkryć natomiast można człowieka przejętego losem rodziny i bliskich, hipochondryka, ale też człowieka pełnego humoru i dystansu do siebie. Moim zdaniem można go polubić.

 


« powrót do artykułu
  • Upvote (+1) 1

Share this post


Link to post
Share on other sites

Sienkiewicz to chyba pisał o tym, że Danusia miała 12 lat jak chciała zostać żoną Juranda... niech ktoś mi to wytłumaczy? Czy to obyczaj, że żona w małżeństwie z rozsądku wcześniej zaślubiała się z mężem? 

A co do Orzeszkowej, to pamiętam, że w powieści pt. Z pożogi, wspomina o Czerniawskim. Więc jest tam moje nazwisko. 

Orzeszkowej czytałem coś nie tak dawno, ale nie pamiętam co... 

Share this post


Link to post
Share on other sites

Create an account or sign in to comment

You need to be a member in order to leave a comment

Create an account

Sign up for a new account in our community. It's easy!

Register a new account

Sign in

Already have an account? Sign in here.

Sign In Now

  • Similar Content

    • By KopalniaWiedzy.pl
      Polscy specjaliści podejmą się opublikowania w opracowaniu krytycznym wszystkich udokumentowanych co do autorstwa utworów Henryka Sienkiewicza. Projektem „Pisma Henryka Sienkiewicza. Edycja krytyczna pierwsza. Z okazji 100. Rocznicy Odzyskania Niepodległości” pokieruje prof. Jolanta Sztachelska z Uniwersytetu w Białymstoku (UwB). Jak podkreślono w komunikacie prasowym uczelni, edycji poddana zostanie nowelistyka, powieści, podróżopisarstwo, publicystyka społeczna i literacka, pisma polityczne, wywiady, ankiety i inne utwory – poza korespondencją prywatną pisarza, która została opracowana i opublikowana.
      Plan na lata
      Wg badaczki, realizacja zamierzenia zajmie kilkanaście lat. Pierwszy etap ma potrwać 60 miesięcy; na ten cel przyznano finansowanie w ramach Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki (moduł „Dziedzictwo narodowe”). W ciągu tych 60 miesięcy naukowcy chcą opracować i opublikować przynajmniej 10 tomów dzieł noblisty. Kolejne dwa powinny zaś zostać przygotowane do druku.
      Jeśli projekt będzie kontynuowany i zostaną wdrożone kolejne etapy, planowane jest także opracowanie 1) koncepcji cyfrowej publikacji wybranych utworów pisarza i 2) portalu prezentującego jego warsztat.
      Koniec końców naukowcy chcieliby opublikować 36 tomów oryginalnych dzieł Sienkiewicza. Jest na co czekać, gdyż zespół wspomina o nowoczesnym opracowaniu edytorskim, z komentarzem, przypisami oraz historią tekstu czy odmianami tekstowymi. Suplementem miałyby być 4 tomy tłumaczeń utworów mających kluczowe znaczenie dla światowego odbioru Sienkiewicza („Ogniem i mieczem”, „Quo vadis” itp.).
      Skład zespołu
      Sekretarzem projektu będzie dr Karolina Szymborska z UwB. W skład zespołu wchodzi też kilkunastu badaczy z całego kraju. Są to wybitni znawcy literatury XIX w., sienkiewiczolodzy i osoby, które dopiero rozpoczynają karierę naukową. Prof. Sztachelska chce bowiem wykształcić grupę edytorów zarówno ze średniego, jak i młodszego pokolenia. Czeka ich nie lada wyzwanie, ponieważ problemem mogą być same źródła - niepełne czy niesprawdzone - mnogość wersji oraz wydań poszczególnych utworów i rozproszenie druków (np. w przypadku pism politycznych).
      Zobaczyć w anachronicznej postaci Sienkiewicza na miarę XXI w.
      Chcielibyśmy przywrócić dziełu Sienkiewicza stosowną mu pozycję w kulturze współczesnej. Pierwszemu polskiemu laureatowi Nagrody Nobla należy się uwaga i zainteresowanie głębsze niż to, którym obdarza się go obecnie. W naszej ocenie edycja krytyczna może wpłynąć na zmianę wizerunku autora Trylogii. Może być szansą, byśmy w przemienionej w mit, anachronicznej postaci z przeszłości, zobaczyli wreszcie Sienkiewicza na miarę XXI wieku - człowieka zainteresowanego modernizującym się światem, wsłuchanego w swój czas, mającego własny, nieraz bardzo krytyczny stosunek do wielu przejawów życia politycznego i społecznego, nade wszystko zaś - zatroskanego przedłużającą się niewolą, projektującego przyszłość wolnej Polski [...] - podkreśla prof. Sztachelska.
      Co wpływa na przeinaczenie wizerunku XIX-wiecznego pisarza? Specjalistka wskazuje na 2 powody: bezkrytyczną recepcję popularną, w której pomija się niewygodne wątki niepasujące do wytworzonych mitów i brak źródeł.

      « powrót do artykułu
    • By KopalniaWiedzy.pl
      Nie ma istotnej statystycznie różnicy zachorowań na COVID-19 pomiędzy tymi regionami, których nauka w szkołach odbywa się zdalnie, a tymi, gdzie odbywa się w sposób tradycyjny – wynika z badań przeprowadzonych przez naukowców z Binghamton University.
      Gdy na początku 2020 roku w USA rozpoczęła się pandemia COVID-19, w niemal wszystkich okręgach zamknięto szkoły w nadziei na spowolnienie rozprzestrzeniania się choroby. Szybko jednak okazało się, że takie rozwiązanie niesie ze sobą wiele problemów. Władze lokalne stanęły przed wyborem nauki całkowicie zdalnej, nauki w trybie stacjonarnym albo połączenia obu tych modeli.
      Naukowcy postanowili skorzystać z faktu, że lokalne władze w różnych miejscach podjęły różne decyzje i przanalizować, jak wpłynęły one na poziom zachorowań. Pod uwagę wzięto 12 tygodni nauki od początku lipca do końca września 2020 roku. To okres zanim jeszcze dostępne były szczepionki i zanim rozpowszechnił się wariant Delta. Dane z 895 okręgów szkolnych, niemal połowy okręgów szkolnych w USA, porównano z danymi z 459 hrabstw, gdzie szkoły te się znajdowały.
      Po uwzględnieniu takich czynników jak trendy zachorowań przed otwarciem szkół, obostrzenia wprowadzone w każdym ze stanów oraz poziom aktywności społeczności lokalnej, badacze doszli do wniosku, że poziom zachorowań na COVID-19 w większości okręgów, w których dzieci uczyły się stacjonarnie nie różnił się w istotny sposób od poziomu zachorowań tam, gdzie obowiązywała nauka zdalna.
      Główne argumenty za zamykaniem szkół pochodziły z wcześniejszych doświadczeń z grypą, gdzie badania wykazały, że dzieci nie zawsze wykazują objawy, ale mogą przenosić chorobę na członków rodziny, w tym na najbardziej narażoną grupę najstarszą. W większości okręgów nie znaleźliśmy dowodów, by takie zjawisko zachodziło, mówi profesor Zeynep Ertem z Binghamton University.
      W większości okręgów szkolnych w USA nie znaleźliśmy żadnego dowodu łączącego tryb nauczania z zachorowaniami na COVID-19. To sugeruje, że nie ma żadnego powodu, by zaburzać normalny tok nauki. Nawet jeśli na południu znaleźliśmy dowody na statystycznie znaczące zwiększenie przypadków zachorowań tam, gdzie obowiązywała nauka tradycyjna lub hybrydowa. Za tym wzrostem mogą stać inne czynniki, gdyż stany południowe wprowadziły mniej restrykcji w ogóle niż reszta kraju. W innych regionach nie było różnicy pomiędzy okręgami o różnych trybach nauczania, stwierdziła profesor Ertem.
      Naukowcy zauważyli natomiast, że znaczenie miał okres, kiedy szkoły otwarto. Na południu otwarto je w czasie, gdy była duża liczba zachorowań i powrót do nauki stacjonarnej wiązał się ze zwiększeniem liczby zachorowań, a wpływ na to mogła mieć też mniejsza niż gdzie indziej liczba restrykcji pandemicznych. Natomiast tam, gdzie restrykcji było więcej i szkoły otwarto w czasie, gdy liczba zachorowań była niska, nie doprowadziło to do zauważalnego zwiększenia liczby zachorowań.
      Szczegóły badań zostały opublikowane na łamach Nature Medicine.

      « powrót do artykułu
    • By KopalniaWiedzy.pl
      Nauka zdalna stała się obecnie czymś powszechnym, a ułatwia to szereg przydatnych narzędzi. Należy do nich między innymi MS Office 365 dla szkół. Każda jednostka edukacyjna powinna mieć dostęp do tego wielofunkcyjnego, niezwykle użytecznego programu. Oprogramowanie Microsoft Office daje ogromne możliwości i jest cały czas rozwijane, regularnie pojawiają się nowe aktualizacje, a wraz z nimi kolejne funkcjonalności. Jeśli szkoła chce jak najlepiej przygotować uczniów do życia zarówno zawodowego, jak i społecznego, powinna jak najszybciej wdrożyć usługę Office 365 Education. Obejmuje ona szereg narzędzi pozwalających na zarządzanie zajęciami i angażowanie uczniów.
      Co składa się na Microsoft Office 365 dla szkół?
      W przypadku programu Microsoft Office 365 dla szkół do wyboru są trzy plany: Microsoft Office 365 A1, Microsoft Office 365 A3 i Microsoft Office 365 A5. Pierwszy wariant jest całkowicie bezpłatny, składają się na niego podstawowe aplikacje pozwalające na sprawne komunikowanie się uczniów z nauczycielami: Outlook, Word, PowerPoint, Excel i OneNote. Na tym jednak nie koniec, bo do dyspozycji użytkownicy mają też szereg przydatnych usług: Exchange, OneDrive, SharePoint, Teams, Sway, Forms, Stream, Flow, Power Apps, School Data Sync, Yammer. Nie trzeba ponosić żadnych dodatkowych kosztów, aby móc zapisywać i udostępniać pliki w różnych formatach za pomocą aplikacji internetowych. Naukę i nauczanie ułatwia centrum cyfrowe pozwalające na lepszą współpracę i zwiększenie zaangażowania. Szereg ułatwień dostępu i narzędzi edukacyjnych sprzyja poprawieniu wyników nauki. Zostały one stworzone po to, aby pomóc uczniom w czytaniu, sprawnym komunikowaniu się, rozwiązywaniu zadań matematycznych. Nie brakuje też aplikacji umożliwiających organizowanie informacji, pozwalających na stały kontakt z rówieśnikami i nauczycielami. Możliwe jest nawet opowiadanie historii w formacie cyfrowym i przechowywanie ogromnej ilości plików w chmurze.
      Office 365 A3 jest już planem płatnym, trzeba wykupić abonament roczny, aby móc korzystać z szeregu dodatkowych funkcjonalności. Został wzbogacony o różne funkcje dotyczące zarządzania i narzędzia zabezpieczeń. Można korzystać z Microsoft Publisher i Acces (obie aplikacje dostępne są tylko komputery PC). Pojawił się też usługa Bookings. Aplikacje pakietu Office można zainstalować na aż pięciu komputerach PC lub MAC. Najdroższym planem jest Office 365 A5, w przypadku którego można liczyć na szereg funkcji inteligentnego zarządzania zabezpieczeniami i dotyczących zgodności oraz systemów analitycznych. Oczywiście w wariancie tym znajdują się wszystkie korzyści oferowane w planie A3. Nową funkcjonalnością jest Microsoft Power BI, czyli narzędzie do wizualizacji danych.
      Dlaczego warto wybrać MS Office 365?
      Z usługi Office 365 można korzystać przez przeglądarkę internetową lub urządzenie mobilne (tablet, smartfon, iPhone, iPad, Windows Phone). Użytkownicy mają dostęp do poczty, kontaktów i kalendarza w dowolnym czasie i miejscu. Wszystkie tworzone i otrzymywane dokumenty mogą być zarówno wyświetlane, jak i edytowane, udostępniane. Możliwe jest pracowanie na tym samym dokumencie przez wiele osób w tym samym czasie, nie ma też problemu ze śledzeniem zapisanych w nim zmian. Uczniowie i nauczyciele otrzymują automatycznie dostęp do całego pakietu Microsoft Office 365 po zarejestrowaniu go. Konieczne jest zalogowanie się na stronie http://aka.ms/Office365edupl, bo dopiero z poziomu administratora możliwe jest utworzenie kont dla uczniów i nauczycieli, przyznanie każdemu użytkownikowi odpowiednich licencji, po czym rozsyłanie im loginów i haseł.
      Pakiet Office 365 jest bardzo innowacyjnym narzędziem, które pozwala na korzystanie z szeregu aplikacji w czasie rzeczywistym. Możliwe jest nawet sprawdzenie tego, kto korzysta z poszczególnych dokumentów w danej chwili. Każdy może w tym samym czasie wybrać opcję jednolitego formatowania dokumentów. Usługa OneDrive pozwala na przechowywanie, synchronizowanie i udostępnianie plików roboczych. Za pomocą wirtualnego dysku możliwe staje się szybkie aktualizowanie i udostępnianie dowolnych plików z każdego miejsca. Pozwala też na współpracowanie nad dokumentami z innymi osobami mającymi konto w chmurze. Oczywiście wszystkie pliki są prywatne, a ich autor decyduje o tym, komu je udostępni. Z kolei aplikacja Sway umożliwia tworzenie prezentacji i stron internetowych. Natomiast SharePoint zostało stworzone w celu ułatwienia współpracy i sprawnego zarządzania bibliotekami dokumentów, projektami, zabezpieczeniami i zespołami.
      Użytkownicy MS Office 365 mają do dyspozycji cyfrowy notes, czyli OneNote, który służy do udostępniania obszaru roboczego zarówno osobistego, jak i przeznaczonego do pracy na lekcji. Notes zajęć świetnie sprawdza się do porządkowania całej zawartości kursu i planów lekcyjnych, umożliwia szybkie wyszukiwanie tekstów i obrazów. Jest to świetne narzędzie do tworzenia i prowadzenia interaktywnych lekcji, współpracowania i wyrażania opinii. Za pomocą narzędzia Teams można nawet przeprowadzać zdalnie wywiadówki, konsultacje z rodzicami. Możliwe jest planowanie lekcji i pracowanie w zespole z dowolnego miejsca, bycie w stałym kontakcie ze społecznością szkoły.

      « powrót do artykułu
    • By KopalniaWiedzy.pl
      Jeszcze tylko do 15 kwietnia szkoły podstawowe, gimnazjalne i ponadgimnazjalne mogą zgłaszać się do Ogólnopolskiego Konkursu Astronomicznego „Astrolabium”. Test konkursowy VI edycji odbędzie się 25 kwietnia. Konto użytkownika na stronie konkursu może założyć każdy nauczyciel, który może następnie zgłosić dowolną liczbę uczniów ze swojej szkoły.
      W ramach proponowanych zadań organizatory konkursu zachęcają uczniów do obserwacji Księżyca, zapoznania się z historią badań Marsa i łazikami marsjańskimi oraz pokazują, w jaki sposób można określić długość miesiąca synodycznego i gwiazdowego.
      W czasie testu, który będzie miał miejsce 25 kwietnia, uczniowie otrzymają zamknięte zadania jednokrotnego wyboru, z których ok. połowa będzie dotyczyła wcześniej opisanych i udostępnionych w internecie zadań.
      Zachęcamy do wzięcia udziału w konkursie. To świetna zabawa, przy okazji której można się naprawdę wiele nauczyć. Wszelkie szczegóły związane z konkursem, zapisami, zadaniami i nagrodami znajdziecie na stronie Astrolabium.

      « powrót do artykułu
    • By KopalniaWiedzy.pl
      Dziesiątego grudnia w Warszawie odbędzie się niezwykła licytacja. W domu aukcyjnym DESA Unicum zostaną wystawione pierwsze ilustracje, jakie powstały do „Ogniem i mieczem”. Autorem dzieł, długo uważanych za zaginione, jest sam Juliusz Kossak, dlatego szacuje się, że cena 12 ilustracji może sięgnąć nawet 1,5 miliona złotych.
      „Ogniem i mieczem” zostało po raz pierwszy wydane w 1884 roku i od tamtego czasu cieszy się olbrzymim powodzeniem. Ilustracje do książki tworzyło wielu znakomitych artystów, a pierwszym z nich był właśnie Kossak. Malarz miał już na swoim koncie ilustracje do „Pana Tadeusza” i „Pamiętników” Paska.
      Do ilustrowania dzieła Sienkiewicza zaprosił Kossaka lwowski fotograf i wydawca Edward Trzemeski. Kossak stworzył 12 prac – m.in. „Spotkanie Skrzetuskiego z Chmielnickim na Dzikich Polach”, „Napad Bohuna na Kurcewiczów w Rozłogach” czy „Przeprawa Skrzetuskiego przez staw pod Zbarażem” – które zostały zreprodukowane techniką fotogramu i wydano z nich album. Zostały też zaprezentowane w Zachęcie w 1886 roku.
      Kossak sprzedał swoje ilustracje hrabiemu Jerzemu Dunin-Borkowskiemu. To zresztą wywołało konflikt z wydawcą, który chciał dochodzić swoich praw w sądzie.
      Przez wiele kolejnych dziesięcioleci oryginały uznawane były za zaginione. Same ilustracje były jednak dobrze znane. Trafiły bowiem zarówno do książki jak i na pocztówki. Z czasem okazało się, że oryginały nie zaginęły. Po raz drugi w historii można było oglądać je na wystawie w Muzeum Historycznym Miasta Krakowa w 1999 roku w setną rocznicę śmierci Kossaka. Później wystawiono je jeszcze trzykrotnie.
      Obecnie wiemy, że po wojnie trafiły do prywatnej kolekcji w Londynie, następnie do kolekcji w Wiedniu, a obecnie są własnością kolekcjonera z Krakowa. Za niecałe trzy tygodnie być może po raz kolejny zmienią właściciela.

      « powrót do artykułu
  • Recently Browsing   0 members

    No registered users viewing this page.

×
×
  • Create New...