Znajdź zawartość

Archeolodzy, którzy prowadzą wykopaliska w Winkelsteeg w Nijmegen, odkryli pod koniec ubiegłego roku świetnie zachowaną błękitną szklaną misę sprzed ok. 2 tys. lat. Piękną barwę uzyskano dzięki zastosowaniu tlenku metalu. Oprócz misy odkryto tam pozostałości domostw i studni. Badacze i urząd miasta (Gemeente Nijmegen) poinformowali o znaleziskach w drugiej połowie stycznia. Wykopaliska są prowadzone przed planowaną rozbudową infrastruktury. Pierwsza wzmianka o dzisiejszym Nijmegen pochodzi z I wieku p.n.e. Wówczas powstał tam strategicznie położony obóz wojskowy z widokiem na doliny rzek Waal i Ren. Niedawno, o czym informowaliśmy, w pobliżu Nijmegen odkryto rzymską drogę i kanał sprzed 2000 lat. Zapewniały one łączność z limesem, granicą rzymską nad dolnym Renem. W pobliżu rzymskiego obozu istniała osada, Oppidum Batavorum, zamieszkana przez ludność z plemienia Batawów. Miejscowość została zniszczona podczas powstania przeciwko Rzymianom. Gdy powstanie stłumiono, Rzymianie rozbudowali swój obóz, stał się on bazą Legio X Germina, a wokół obozu Batawowie znowu się osiedlili. W 98 roku Nijmegen stało się miastem na prawie rzymskim. Wspaniałą błękitną misę znaleziono na terenie, na którym istniała wioska Batawów. Zabytek zachował się świetnie, nie jest nawet wyszczerbiony. Oczywiście, nie jest on dziełem Batawów, a niezbitym dowodem na ich kontakty z Rzymianami. W końcu do miasta można było dojść spacerkiem, mówi Pepijn van de Geer, dyrektor wykopalisk. Specjalista zachwyca się niezwykle wysoką jakością wykonania misy. Ona jest naprawdę wyjątkowa. Może pochodzić z dużych miejscowości z terenu Germanii, np. dzisiejszej Kolonii czy Xantenu. W tym czasie istniały tam warsztaty szklarskie. Jednak równie dobrze mogła ona powstać na terenie Italii. Jak importowany wyrób tak wysokiej klasy trafił w ręce Batawów? Van de Geer sądzi, że albo w drodze wymiany handlowej – Rzymianie kupowali duże ilości skór – albo dzięki służbie w rzymskiej armii. Batawowie często stacjonowali bowiem na granicach Imperium i byli za to sowicie wynagradzani. Archeolodzy już wcześniej wiedzieli, że na terenie prac mogą coś znaleźć. Przed około 40 laty odkryto tam nekropolię, wiedziano o pozostałościach osady. Obecnie obszar ten jest szczegółowo badany. Z nekropolii wydobywane są przedmioty złożone ze zmarłymi. Z kolei dzięki osadom w niedawno odkrytej studni specjaliści mogą więcej dowiedzieć się o uprawianych w okolicy roślinach i hodowanych zwierzętach. « powrót do artykułu

Podczas prac archeologicznych na średniowiecznym cmentarzu w Deiningen w Bawarii znaleziono rzadkie dobra luksusowe. Archeolodzy odkryli grzebień z kości słoniowej ozdobiony niezwykłymi scenami animalistycznymi oraz misę z Afryki z niespotykanymi znakami. Na przedmioty natrafiono w bogato wyposażonych grobach z VI wieku. W tamtych czasach musiały być to naprawdę luksusowe przedmioty, cieszy się konserwator generalny profesor Mathias Pfeil, dyrektor Bawarskiego Krajowego Biura Ochrony Zabytków. To pokazuje, jak daleko sięgały kontakty handlowe nawet po upadku Cesarstwa Rzymskiego. Obecnie trudno powiedzieć, jak takie luksusowe przedmioty trafiły na tereny zamieszkane przez Alamanów, nad którymi władzę sprawowali Frankowie. Mógł to być podarunek władcy dla ważnego poddanego, część trybutu lub łup wojenny. Grzebień znaleziono w grobie mężczyzny, który zmarł w wieku 40–50 lat. Wraz z nim do grobu złożono długi miecz, włócznię, tarczę i topór bojowy. Mężczyzna musiał być znaczącym członkiem swojej społeczności, a obecność ostróg i szczątki ogłowia wskazują, że walczył konno. Przy prawej stopie znaleziono pozostałości torby, a w niej nożyce i piękny grzebień z kości słoniowej. Oba te przedmioty służyły do dbania o włosy i brodę. Grzebienie są spotykane w grobach z wczesnego średniowiecza, ale nie mają takiej konstrukcji, nie są wykonane z kości słoniowej, ani nie są tak wysokiej jakości jak ten z Deiningen. Pochodząca z VI wieku rzeźba w kości słoniowej to niezwykle rzadkie znalezisko. A grzebień jest tym bardziej niezwykły, że uwidoczniono na nim świecką scenę, na której widzimy zwierzęta podobne do gazeli uciekające przed drapieżnikami. Naukowcy nie są w stanie jednoznacznie stwierdzić, czy mamy tu rzeczywiście do czynienia z przedstawieniem zwierząt z Afryki – na co wskazywałyby gazele. Zabytku nie ma też z czym porównać. Nie znamy innych grzebieni z tego okresu z podobnymi przedstawieniami. Więc to nie tylko niezwykłe odkrycie archeologiczne, ale również ważne dzieło sztuki, mówi odpowiedzialny za wykopaliska doktor Joahnn friedrich Tolksdorf. Pojedyncze zdobione grzebienie z tego okresu można zobaczyć z Luwrze, muzeum w Kairze oraz w Muzeum Watykańskim, jednak wszystkie one zostały ozdobione motywami chrześcijańskimi. Misa została odkryta w grobie kobiety zmarłej w wieku 30–40 lat. Wraz z nią złożono biżuterię, żywność i czółenko tkackie. Wiadomo, że misa nie jest miejscowej produkcji, to afrykańska ceramika czerwonopolerowana, wytwarzana pomiędzy I a VII wiekiem w prowincji Afryka Prokonsularna, przede wszystkim na terenie dzisiejszej Tunezji. Ceramika ta była szeroko rozpowszechniona w basenie Morza Śródziemnego, jednak tutaj mamy do czynienia z pierwszym przykładem takiego zabytku odkrytego tak daleko na północy. Na dnie misy widzimy odciśnięty krzyż, a na jej krawędziach widnieją wyryte znaki przypominające pismo. Nie wiadomo, czy to przypadkowe gryzmoły, litery, symbole ozdobne czy może magiczne. W państwie Franków korzystano z alfabetu łacińskiego, a Alamanowie chętnie sięgali po runy. Często spotyka się je w formie krótkich napisów na różnego typu obiektach. Najczęściej są to ustalone formułki lub podpisy właścicieli przedmiotu. Nie wiadomo jednak, czym są znaki na misie. « powrót do artykułu

Dwudziestego drugiego kwietnia dzieci, które chciały zbudować bazę na skraju wsi, odkryły w Mierkowie (woj. lubuskie) grób ciałopalny sprzed ok. 2,5 tys. lat. Jak podkreślił mgr Marcin Aleksander Kosowicz, starszy inspektor ochrony zabytków w Wojewódzkim Urzędzie Ochrony Zabytków w Zielonej Górze, mając świadomość, że to coś dawnego, dzieci powiadomiły nauczyciela historii z Lubska, który zabezpieczył zabytki oraz miejsce odkrycia i powiadomił służby konserwatorskie. Wg wstępnych ustaleń, dzieci odkryły grób grupy białowickiej kultury łużyckiej z okresu halsztackiego D. W skład grobu wchodziły jajowaty garnek (popielnica), misa nakrywająca popielnicę, duży kubek z taśmowatym uchem, a także dwa czerpaki i miniaturowe naczynie. W trakcie eksploracji wysypano przepalone ludzkie szczątki; zostały zebrane do osobnego pojemnika. W komunikacie Urzędu poinformowano, że dotąd cmentarzysko nie było ujęte w wojewódzkiej ewidencji zabytków, ale ponoć już w latach 70. ubiegłego stulecia mieszkańcy Mierkowa natrafiali w trakcie wydobywania piasku na zabytki archeologiczne. By zweryfikować te doniesienia, trzeba będzie przeprowadzić kwerendę archiwalną. Grupa białowicka kultury łużyckiej, przez badaczy niemieckich traktowana jako osobna jednostka taksonomiczna (niem. Billendorfer Kultur), funkcjonowała na obszarze dorzecza pomiędzy Łabą, Nysą Łużycką i Odrą od V okresu epoki brązu do początkowych faz okresu lateńskiego (około 800-450 p.n.e.). Najbardziej znanym stanowiskiem archeologicznym tego ugrupowania są pozostałości osady obronnej w Wicinie oraz liczne cmentarzyska [...] - wyjaśnia Kosowicz. Specjaliści zapowiadają przeprowadzenie ratunkowych badań archeologicznych. Ich celem ma być zabezpieczenie ewentualnych zabytków przeoczonych przez dzieci i naukowe opracowanie grobu. « powrót do artykułu

Na wyspie Okinoshima, która w 2017 r. została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, znaleziono fragment szklanej misy [foto] z Persji z czasów dynastii Sasanidów. Sanktuarium shinto Munakata Taisha nawiązało współpracę z ekspertami, którzy zbadali artefakt i szklane ozdoby kirikodama [foto]. Ich wiek określono na koniec V-VII w. n.e. Kobiety nie mają wstępu na wyspę, a świeccy mężczyźni mogą ją odwiedzić tylko raz w roku, w czasie przypadającego 27 maja święta sanktuarium Munakata Taisha. Mężczyźni muszą wykąpać się nago i przeprowadzić rytuał oczyszczający. Wyrażają również zgodę na nieujawnianie szczegółów wizyty. Na Okinoshimie znajduje się sporo cennych obiektów z ceremonii przeprowadzanych między końcem IV a IX w. (w okresie Yamato). Fragment szklanej misy mierzy ok. 6,5 cm. Widać okrągłą podstawę, a powierzchnia jest zadrapana. Eksperci wspominają o cechach rżniętego (rzeźbionego) szkła z czasów Sasanidów. Zespołem naukowców kierował Izumi Nakai, emerytowany profesor Tokyo University of Science, który specjalizuje się w chemii analitycznej. Materiały zbadano za pomocą fluorescencji rentgenowskiej XRF (ang. X-ray fluorescence). Okazało się, że ze stopionym szkłem mieszano spopielone rośliny (to typowe dla sasanidzkich wyrobów szklanych). W przypadku kirikodam naukowcy przypuszczają, że uzyskano je, przerabiając perskie produkty. « powrót do artykułu