Znajdź zawartość

Dr Krzysztof Deoniziak z Uniwersytetu w Białymstoku (UwB) zbada u ptaków ciche dźwięki o niskiej amplitudzie. Naukowiec podkreśla, że dotąd badania nad ptasim śpiewem skupiały się na strukturze akustycznej i funkcji głośnych dźwięków o wysokiej amplitudzie. Dźwięki te są słyszalne z dużych odległości i pełnią kluczowe w życiu zwierząt funkcje, [takie] jak wabienie partnera, obrona zasobów czy utrzymywanie interakcji socjalnych. Dr Deoniziak opowiada, że dźwięki o niskiej amplitudzie, które znajdują się w repertuarze wielu gatunków zwierząt, zwykle wiążą się z zachowaniami godowymi, agresywnymi interakcjami czy sygnalizacją zagrożenia. Nie jest jasne, dlaczego dobór naturalny promował ewolucję sygnałów o niskiej amplitudzie w tak wielu różnych kontekstach i dlaczego zwierzęta decydują się komunikować w ten szczególny sposób. W ramach projektu zostaną zbadane gatunki ptaków zamieszkujące siedliska/ekosystemy różniące się uwarunkowaniami akustycznymi, np. łąki i lasy. Zaplanowano eksperymenty typu playback, polegające na odtwarzaniu na terytorium samca specjalnie przygotowanego śpiewu. Przyglądając się reakcjom głosowym i innym zachowaniom ptaków-odbiorców, dr Deoniziak chce sprawdzić, czy cichy śpiew spełnia wszystkie kryteria definiujące sygnały jako agresywne. Reakcje wokalne zostaną zarejestrowane za pomocą macierzy mikrofonowej, a odpowiedzi wizualne (ruchy) za pomocą kamer 4K. Jak tłumaczy dr Deoniziak, uzyskane wyniki pozwolą lepiej zrozumieć sygnalizację dźwiękową u ptaków, mechanizmy zapewniające wiarygodność sygnału [...], a także ewolucję komunikacji za pomocą sygnałów o niskiej amplitudzie u różnych grup zwierząt. W ramach projektu zostanie zbadana struktura akustyczna cichego śpiewu. W komunikacie UwB zaznaczono, że należy też ustalić, w jakim stopniu taka sygnalizacja jest wykorzystywana u ptaków podczas zachowań agonistycznych, czyli agresywnych, związanych z odstraszaniem, demonstracją siły lub np. wycofaniem się z konfrontacji. Oprócz tego naukowiec z Wydziału Biologii UwB zamierza się zająć hipotezą, zgodnie z którą choć cichy śpiew pojawia się w agresywnym kontekście, sam w sobie nie jest jednak sygnałem agresywnym. Hipoteza ta mówi nam, że cichy śpiew jest wykorzystywany przez terytorialne samce jako taktyczna zagrywka, aby upewnić się, czy rywal, który niedawno był obecny na „cudzym” terytorium, ciągle na nim przebywa. W ten sposób terytorialne samce próbują wywołać u rywala reakcję, aby go zlokalizować i poznać jego intencje - tłumaczy uczony. Projektowi pt. „Cicha groźba czy wabik? Określenie funkcji sygnałów o niskiej amplitudzie wykorzystywanych przez ptaki podczas zachowań agonistycznych” przyznano finansowanie w ramach konkursu SONATA 18. « powrót do artykułu

Palczak madagaskarski, nazywany też aj-ajem, dołączył właśnie do grupy znanych zwierząt dłubiących w nosie. Jakiś czas temu sfilmowano go, jak wkłada zakończony hakowatym pazurem długi środkowy palec do jamy nosowej, a następnie go oblizuje. Zachowanie zostało przeanalizowane w artykule, który parę dni temu ukazał się w Journal of Zoology. Jedna z jego autorek, dr Anne-Claire Fabre, prof. Uniwersytetu w Bernie, która jest również kuratorką w dziale ssaków Muzeum Historii Naturalnej w stolicy Szwajcarii, podkreśla, że istnieje bardzo mało badań poświęconych zagadnieniu, czemu zwierzęta, w tym ludzie, w ogóle wyewoluowali impuls do dłubania w nosie. Sądzimy, że zachowanie to jest niedostatecznie zbadane, ponieważ postrzega się je jako zły nawyk. Dłubanie w nosie (rhinotillexis) definiuje się jako czynność wydobywania z nosa zaschniętej wydzieliny bądź ciał obcych. Zjadanie wydzieliny nazywa się mukofagią. Niekiedy dłubanie w nosie przyjmuje postać kompulsji - rhinotillexomanii. Zrozumienie przyczyn występowania rhinotillexis ma więc spore znaczenie dla jakości życia i zdrowia niektórych osób. Słabo poznane zachowanie Nieliczne badania dotyczyły korzyści i negatywnych skutków tego zachowania. Niektóre wskazywały na jego rolę w rozprzestrzenianiu szkodliwych bakterii. Inne wspominają o korzyściach dla układu odpornościowego. Dłubanie może też pozwalać usunąć podrażnienia. Nie mamy pojęcia o roli [tego zachowania]. Abstrahując od obrzydzenia, jakie wzbudza, może przynosić pewnym gatunkom korzyści. Uważam, że powinniśmy to zbadać - podkreśla dr Fabre. Bez względu na przyczynę, nie jest to wyłącznie ludzki nawyk. Od czasu do czasu stwierdza się go bowiem u co najmniej 12 gatunków naczelnych, w tym u szympansów, makaków, kapucynek, orangutanów czy goryli. Przypadek Kali Palczak madagaskarski dopiero dołączył do tego grona. Roberto Portela Miguez z Muzeum Historii Naturalnej w Londynie, jeden ze współautorów tekstu pt. „A review of nose picking in primates with new evidence of its occurrence in Daubentonia madagascariensis”, mówi, że aj-aj jest ikonicznym gatunkiem i po obejrzeniu filmu aż trudno było mu uwierzyć, że nikt wcześniej tego nie zaobserwował. Zwykle palczak wykorzystuje swój cienki, długi środkowy palec do opukiwania pni drzew i wyciągania owadów oraz ich larw przez szczeliny.   Dr Fabre wyjaśnia, że nagrała to zachowanie w 2015 r., obserwując aj-aje z Duke Lemur Centre. Byłam naprawdę zaskoczona, zwłaszcza że w nosie zwierzęcia - samicy Kali - zniknął dosłownie cały 8-cm palec. Zastanawiałam się, gdzie ten palec się znajduje. To zainspirowało dalsze badania. Powstał model 3D, w którym wykorzystano skany tomograficzne głowy i dłoni aj-aja. Okazało się, że palec przechodzi przez całą jamę nosową i sięga aż do gardła. Przegląd literatury Wraz z kolegami po fachu dr Fabre zajęła się przeglądem literatury przedmiotu. Porównania z innymi gatunkami sugerują, że dłubiącymi w nosie są zwierzęta, które dobrze sobie radzą z manipulowaniem obiektami. Kapucynki wyróżniają się, na przykład, na tle bliskich krewnych, ponieważ potrafią precyzyjnie chwytać, poruszając niezależnie palcami. Odkryliśmy, że [opisywane] zachowanie występuje u gatunków, które cechują się wysokim poziomem zręczności palców. Nienaczelne mogą nie być na tyle sprawne, by móc dłubać w nosie, dlatego ten fenomen występuje u nas i naszych bliskich krewnych - wyjaśnia Portela Miguez. Wiele naczelnych wykorzystuje do dłubania w nosie narzędzia, co może poszerzać grono poza zwierzęta, które mają palce na tyle małe, by zmieściły się one w nozdrzach. Część zwierząt opisanych w artykule żyła w niewoli, niewykluczone więc, że w grę wchodziły nieprawidłowe zachowania. Naukowcy twierdzą jednak, że nie eliminuje to bynajmniej możliwości, że dłubanie w nosie jest rozpowszechnionym zachowaniem, które należy po prostu właściwie zrozumieć. Wyzwania badawcze Dr Fabre dodaje, że zachowanie to może być trudne do wychwycenia; zwierzęta trzeba by obserwować w sposób ciągły. Interesująco byłoby [przy tym] wypytać badaczy, czy zaobserwowali dłubanie w nosie na wolności i popracować z przedstawicielami innych dziedzin, aby ustalić, czy dłubanie spełnia jakąś funkcję, czy nie. Dłubanie w nosie odnotowano zarówno u małp wąsko-, jak i szerokonosych. Ponieważ w studium uwzględniono zaledwie 12 gatunków, trudno powiedzieć, czy zachowanie pochodzi od wspólnego przodka, czy też rozwinęło się niezależnie - podsumowuje dr Fabre. « powrót do artykułu

Międzynarodowy zespół naukowców wykazał, że neurony, w których zachodzi ekspresja receptora dopaminowego D2 (D2R), wykazują w zależności od lokalizacji w prążkowiu różne cechy molekularne i funkcje. Badania na modelu mysim otwierają drogę do opracowania lepszych metod terapii chorób, w przypadku których poziom dopaminy jest zmieniony, np. schizofrenii czy choroby Parkinsona. Prążkowie (łac. striatum) to obszar mózgu zaangażowany m.in. w kontrolę motoryczną, tworzenie nawyków, podejmowanie decyzji, motywację czy wzmocnienie. Jego dysfunkcje powiązano z różnymi zaburzeniami neurologicznymi i psychiatrycznymi. Jednym z najważniejszych neuroprzekaźników w prążkowiu jest dopamina; jej działanie zależy od rodzaju receptora, z którym się zwiąże. Badanie, którego wyniki ukazały się w piśmie Nature Communications, koncentrowało się na receptorach dopaminowych D2. Akademicy wykazali, że wbrew oczekiwaniom, nie wszystkie neurony z ekspresją D2 w prążkowiu mają tę samą tożsamość molekularną czy funkcję. Kluczem jest ich lokalizacja neuroanatomiczna. Zespół zidentyfikował setki nowych regionospecyficznych markerów molekularnych, które można będzie wykorzystać do celowania w pewne subpopulacje. Uzyskane rezultaty pokazują, że istnieje znacząca molekularna i funkcjonalna heterogeniczność populacji neuronalnych prążkowia. Jeśli je lepiej poznamy, może nam się udać osiągnąć lepszą wybiórczość podczas projektowania terapii na choroby, w przypadku których poziom dopaminy jest zmieniony - podkreśla Emma Puighermanal-Puigvert z Instytutu Neuronauk Uniwersytetu Autonomicznego w Barcelonie. Naukowcy sprawdzali, jakie geny ulegają ekspresji w neuronach z D2R występujących w dwóch regionach prążkowia: 1) prążkowiu brzusznym (ventral striatum), składającym się głównie z jądra półleżącego i 2) grzbietowym. Stwierdzono spore różnice. W zależności od lokalizacji, ekspresji ulegają inne białka, co zmienia cechy i funkcje neuronów. W ramach studium naukowcy skupili się na zlokalizowanych głównie w jądrze półleżącym neuronach, w których zachodzi ekspresja białka WFS1. Analizowano wpływ delecji ich D2R. Okazało się, że myszy po knock-oucie znacznie mniej kopały; jest to wrodzone zachowanie, przejawiane przez wiele gatunków podczas poszukiwania i gromadzenia pokarmu czy chowania się przed drapieżnikami. Dodatkowo stwierdzono, że takie zwierzęta wykazywały silniejszą reakcję hiperlokomotoryczną, gdy poziom dopaminy wzrastał po podaniu amfetaminy. Wg ekipy, to sugeruje, że receptory D2 z neuronów WFS1 pełnią kluczową rolę w odpowiedzi na psychostymulanty. « powrót do artykułu

U pacjentek z rakiem piersi, które podczas terapii trastuzumabem przyjmują także beta-bloker karwedylol, występują słabsze uszkodzenia mięśnia sercowego. Uszkodzenie serca [kardiotoksyczność] to główny skutek uboczny trastuzumabu, który może doprowadzać do zakończenia terapii. Nasze badanie sugeruje, że pacjentki, które razem z trastuzumabem przyjmują beta-bloker karwedylol, doznają mniejszego uszkodzenia serca niż kobiety dostające sam trastuzumab - tłumaczy dr prof. Maryam Moshkani Farahani z Baqiyatallah University of Medical Sciences Tehranie. Naukowcy zebrali grupę 71 chorych z nieprzerzutującym HER2-dodatnim rakiem piersi. Kobiety losowano do 2 grup: jednej podawano wyłącznie trastuzumab, drugiej trastuzumab w połączeniu z karwedylolem. Najczęściej trastuzumab powoduje upośledzenie funkcji lewej komory serca. Karwedylol stosuje się zaś u pacjentów z pozawałowym upośledzeniem działania lewej komory. Jest on też przepisywany osobom z nadciśnieniem czy niewydolnością serca. Funkcję skurczową i rozkurczową lewej komory przed rozpoczęciem leczenia i po upływie 3 miesięcy badano za pomocą techniki śledzenia markerów akustycznych 2D (ang. two-dimensional speckle tracking echocardiography). Okazało się, że funkcje skurczowa i rozkurczowa lewej komory były lepiej zachowane u pacjentek poddawanych terapii łączonej. Ani na początku, ani po upływie 3 miesięcy grupy nie różniły się pod względem frakcji wyrzutowej lewej komory. Miary, którymi posłużyliśmy się podczas oceny funkcji lewej komory - globalne odkształcenie podłużne [ang. global longitudinal strain, GLS] oraz tempo odkształcenia [ang. strain rate] - są wrażliwsze od frakcji wyrzutowej lewej komory - wyjaśnia dr Moshkani Farahani. Farahani dodaje, że karwedylol może, oczywiście, wywoływać skutki uboczne. Należą do nich, np.: biegunki, wymioty, zaburzenia widzenia czy omdlenia. « powrót do artykułu

Proste ćwiczenia nóg mogą zmniejszyć wpływ siedzącego trybu życia na serce i naczynia krwionośne. Wcześniejsze badania pokazały, że przedłużone siedzenie do 6 godzin powoduje spadek dopływu krwi do kończyn oraz zdolności większych naczyń do rozszerzania się w ramach przystosowywania do zwiększonego przepływu krwi. Badanie, którego wyniki ukazały się w piśmie Experimental Physiology, jako pierwsze wykazało, że wystarczy 10 min siedzenia, by zredukować dopływ krwi do nóg i by upośledzić działanie drobnych naczyń zaopatrujących mięśnie nóg. Oprócz tego zespół Jennifer R. Vranish z Wydziału Kinezjologii Uniwersytetu Teksańskiego w Arlington zauważył, że drobne naczynia działają gorzej także w czasie leżenia. Studium pokazuje, że pogorszeniu funkcji można jednak przeciwdziałać, wykonując podczas leżenia w łóżku czy na kanapie proste ćwiczenia. Podczas testów wykonywano ultrasonografię dopplerowską m.in. tętnicy podkolanowej 18 młodych zdrowych mężczyzn; przekrwienie reaktywne oraz rozszerzalność tętnicy pod wpływem zwiększonego przepływu oceniano przed i po 10 min siedzenia, a także w czasie leżenia, gdy wykonywano ćwiczenia nóg lub nie. Ćwiczenia polegały na wyciąganiu stopy w przód i w tył co 2 sekundy przez 1/3 czasu spędzonego na leżeniu. Okazało się, że 10-min siedzenie nie wpływało co prawda na funkcjonowanie makronaczyniowe, ale ograniczało zdolność szybkiego zwiększania dopływu krwi do podudzia za pośrednictwem drobnych naczyń. To sugeruje, że krótki okres nieaktywności wpływa na zdolność szybkiego dostarczenia krwi do podudzia, lecz nie oddziałuje na rozszerzalność tętnicy pod wpływem zwiększonego przepływu. Wyniki sugerują także, że ćwiczenia nóg mogą pomóc w zachowaniu szybkich wzrostów dopływu krwi do kończyn. Naukowcy podkreślają, że ich badania mają pewne ograniczenia. Przez to, że badano wyłącznie młodych zdrowych mężczyzn, wyników nie można rozszerzać na kobiety. Nie wiadomo także, jak te reakcje zmieniają się w zależności od wieku i u ludzi, którzy mają choroby sercowo-naczyniowe. Dalsze badania powinny również pokazać, jak siedzenie i brak aktywności oddziałują na inne części ciała (poza kolanem). Zespół chciałby się np. dowiedzieć, czy siedzenie oddziałuje na funkcje naczyń zaopatrujących mózg. Potrzeba też eksperymentów, które ocenią wpływ powtarzanych krótkich "rzutów" siedzenia. « powrót do artykułu