Znajdź zawartość

Na wyspie Réunion na Oceanie Indyjskim odkryto świerszcza, który zapyla storczyki. Udało się to dzięki reagującej na ruch kamerze nocnej. W 2008 roku związana z Królewskimi Ogrodami Botanicznymi w Kew doktorantka Claire Micheneau badała, jak epifityczne storczyki z rodzaju Angraecum przystosowały się do różnych zapylaczy z wyspy Réunion. Autorem interesującego filmu jest jej współpracownik Jacques Fournel. Widać na nim "zgrzytającego świerszcza" (Glomeremus sp.), który wycofując się z zielonobiałych kwiatów Angraecum cadetii, przenosi na głowie pyłek. Rodzaj Angraecum stał się znany m.in. dzięki Karolowi Darwinowi, który utrzymywał, że ze względu na budowę madagaskarski storczyk A. sesquipedale musi być zapylany przez ćmę z aparatem gębowym w postaci długiej ssawki. Teoria została potwierdzona w wiele lat po jego śmierci (w 1903 r.), a stworzeniem przystosowanym do zapylania tych kwiatów okazał się wyposażony w 30-cm trąbkę Xanthopan morganii praedicta. Monitorując zawartość pyłku, wiedzieliśmy, że musiało dojść do zapylenia. Nie zaobserwowaliśmy go jednak w ciągu dnia. To dlatego zamontowaliśmy kamerę nocną i złapaliśmy świerszcza na gorącym uczynku. Oglądając ujęcie po raz pierwszy, zdaliśmy sobie sprawę, że sfilmowaliśmy zaskakującą zmianę w sposobie zapylania Angraecum, rodzaju, który jest przystosowany głównie do zapylania przez ćmy. To było niesamowite doznanie. Prowadząc swoje badania, Micheneau zauważyła też, że dwa inne storczyki z interesującego ją rodzaju (A. bracteosum i A. striatum) są zapylane przez niewielkie ptaki: szklarniki białorzytne (Zosterops borbonicus) i szklarniki krzywodziobe (Zosterops olivaceus). Nowo odkryty świerszcz jest bardzo skutecznym zapylaczem, sprawdza się przy tym zadaniu lepiej niż ptaki "obsługujące" pokrewne gatunki. Co więcej, istnieje dopasowanie rozmiarów głowy owada i ostrogi, czyli rurki stanowiącej uchyłek jednego z płatków. Bezskrzydły świerszcz sięga do kwiatów, wspinając się po liściach bądź przeskakując z sąsiednich roślin. Bada otoczenie długimi czułkami.

Jad dziobaka (Ornithorhynchus anatinus), jednego z nielicznych jadowitych ssaków, znalazł nowe zastosowanie. Będzie używany w formie antybiotyku oraz jako środek przynoszący ulgę przy wyjątkowo silnych bólach przewlekłych (Nature). Studia nad nowym lekiem przeciwbólowym są częścią Projektu [badania] Genomu Dziobaka. Odkrycie to wspólne dzieło 3 naukowców z Uniwersytetu w Sydney oraz 89 specjalistów z całego świata. Wzięli oni pod lupę jad dziobaka oraz geny odpornościowe. Nasza dzika przyroda to nienapoczęte źródło odkryć biomedycznych. Cząsteczki dziobakopochodne mogą zostać przekształcone w nowe lekarstwa o dużej mocy – cieszy się szefowa zespołu Kathy Belov. Odkryliśmy geny, które kodują najważniejsze składniki jadu dziobaka. U ssaków jad jest czymś nietypowym, dlatego chcieliśmy sprawdzić, skąd pochodzą te geny i czy są powiązane z genami odpowiedzialnymi za produkcję toksyn u węży i jaszczurek. Badania nad przeciwbólowymi środkami na bazie jadu dziobaka jeszcze się nie skończyły. Ich działanie jest podobne do preparatów powstających w oparciu o jad węży. Ostrogi jadowe występują wyłącznie u samców. U samic pojawiają się jedynie szczątkowe zawiązki, które odpadają, zanim zwierzę skończy rok. Obecność tego narządu to efekt działania genów, które po raz pierwszy ujrzały światło dzienne co najmniej 50 mln lat temu. Oznacza to, że wspólny przodek dziobaków i kolczatek również był najprawdopodobniej jadowity.