Znajdź zawartość

W połowie lipca kalifornijska firma MycoWorks zaprezentowała pierwsze komercyjne produkty modowe ze swojego flagowego materiału Reishi – wykonanej z grzybni alternatywy dla skóry. Są to 3 modele kapeluszy, zaprojektowane przez znanego modystę Nicka Fouqueta. Choć wszystkie kosztują powyżej 800 dolarów, bucket hat Boletus już się wyprzedał. Jak zachwala producent, Reishi jest naturalnym, luksusowym materiałem o właściwościach porównywalnych ze skórą zwierzęcą najwyższej jakości. Jego wpływ środowiskowy jest jednak o wiele mniejszy. W Reishi nie wykorzystuje się tworzyw sztucznych. Producenci sięgnęli za to po barwniki warzywne. Reishi to jedyna na rynku alternatywa dla skóry, którą cechuje zarówno niski ślad węglowy, jak i brak tworzyw sztucznych - podkreśla dyrektor generalny MycoWorks Matt Scullin. Boletus jest wykonany w 100% z Reishi, a w przypadku pozostałych dwóch modeli - Coprinusa i Morchelli - z materiału grzybniowego uzyskano elementy ozdobne i lamówki. Nasi klienci pragną dóbr luksusowych z materiałów, które dobrze się noszą i z którymi dobrze się czują. Reishi jest, wg nas, jedyną alternatywą skóry, która dorównuje pięknu, jakości i funkcjonalności tradycyjnej skóry - przekonuje Fouquet. W dotyku Reishi wydaje się bogate i organiczne. Wyróżnia się też startą patyną, którą pokazaliśmy [...] w naszej Reishi Collection. Philip Ross i Sophia Wang założyli MycoWorks w 2013 r. Ross już od lat 90. XX w. wykorzystywał grzybnię jako materiał na swoje rzeźby i meble. Zadaniem Wang, która w Berkeley robiła doktorat z poezji i zakładała firmę powiązaną z tańcem, było stworzenie firmy biotechnologicznej. Choć w procesie dochodzenia do chronionej patentem technologii Fine Mycelium brali udział inżynierowie, biochemicy, eksperci od fermentacji czy mykolodzy, zespół zachował artystyczne spojrzenie, od którego wszystko się zaczęło. MycoWorks się rozwija. Firma „wyrosła” ze swojej siedziby w Kalifornii, gdzie produkowano 10 tys. arkuszy Reishi rocznie i otwiera większą fabrykę w Karolinie Południowej, której możliwości produkcyjne będą już sięgać paru milionów arkuszy rocznie. Fouquet, który kształcił się w zakresie nauk o środowisku i zrównoważonego rozwoju, jest pasjonatem alternatywnych tekstyliów. Odezwał się do MycoWorks za pomocą formularza kontaktowego i 9 miesięcy później zadebiutowały 3 kapelusze: Boletus, Coprinus i Morchella (wszystkie nazwy pochodzą od nazw rodzajów grzybów; odpowiednio: borowik, czernidlak i smardz). Boletus kosztuje 810 dol., Coprinus 875 dol., a najdroższy Morchella aż 1725 dol. Fouquet opowiada, że nawet krawcowe nie są w stanie odróżnić Reishi od skóry. Oczywistą różnicą jest, oczywiście, zapach. Pierwszą rzeczą, jaką robię ze skórą, jest wąchanie. Skóra, zwłaszcza skóra farbowana, ma bardzo specyficzną woń. Trudno zaś opisać, jak pachnie Reishi. Na pewno zaskakuje, bo to woń bardzo surowa, ziemista. « powrót do artykułu

Grzyby generują sygnały elektryczne, których wzorce podobne do wzorców ludzkiej mowy, informuje Andrew Adamatzky z Unconventional Computing Laboratory na University of the West of England. Sygnały takie rozprzestrzeniają się za pośrednictwem grzybni, docierając do różnych części kolonii połączonej za jej pomocą. Zarejestrowaliśmy pozakomórkową aktywność elektryczną u czterech gatunków grzybów. Znaleźliśmy dowody wskazujące, że sygnały te rozpowszechniają się poprzez grzybnię. Wysunęliśmy hipotezę, że ta aktywność elektryczna to przejaw komunikacji w ramach kolonii. [...] Postanowiliśmy więc uchwycić główne zjawiska tego grzybiego „języka”. Odkryliśmy, że długość sygnałów elektrycznych mierzonych liczbą krótkich impulsów odpowiada rozkładowi długości słów w ludzkim języku. Z naszych badań wynika, że objętość grzybiego „słownika” może sięgać do 50 słów, a zasadnicza jego część to 15–20 najczęściej używanych słów. Gatunki Schizophyllum commune [Rozszczepka pospolita – red.] i Omphalotus nidiformis mają większy leksykon, a Cordyceps militaris [Maczużnik bojowy – red.] i Flammulina velutipes [Płomiennica zimowa – red.] posługują się mniejszym zasobem „słów”. Średnia długość „słów” wahała się od 3,3 (O. nidiformis) do 8,9 (C. militaris) impulsów. Z kolei dla wszystkich gatunków razem średnia długość słów wynosiła 5,97 impulsów, czyli jest taka sama, jak w niektórych ludzkich językach (np. w angielskim wynosi ona 4,8, a w rosyjskim 6) – czytamy na łamach Royal Society Open Science. Nie wiemy czy istnieje bezpośredni związek pomiędzy wzorcami obserwowanymi w komunikacji pomiędzy grzybami i pomiędzy ludźmi. Prawdopodobnie takiego związku nie ma. Jednak z drugiej strony wiemy, że istnieje wiele podobieństw w sposobie przetwarzania informacji przez różne klasy, rodziny i gatunku organizmów żywych. Interesowało mnie wykonanie porównania, mówi Adamatzky. Mimo wielu podobieństw, nie mamy żadnych danych by odgadnąć, o czym grzyby ze sobą „rozmawiają”. Możemy tylko przypuszczać, że wymieniają się informacjami na temat zagrożeń czy dostępnych zasobów. Co więcej, nie możemy nawet ze stuprocentową pewnością stwierdzić, że przez grzybnię biegną jakieś komunikaty. Ta kwestia wymaga dalszych badań. « powrót do artykułu

W Holandii można się włączyć w cykl natury, decydując się na pochówek w żywej trumnie z grzybni, która przyspiesza rozkład ciała. Na pomysł Living Cocoon wpadł Bob Hendrikx z Technische Universiteit Delft. Jak można przeczytać w relacji prasowej z witryny naukowca, Living Cocoon pomaga w wydajniejszym kompostowaniu ciała i usuwa toksyczne substancje, tworząc lepsze warunki do wzrostu nowych drzew i innych roślin. Po intensywnych testach, prowadzonych we współpracy z firmami pogrzebowymi CUVO (Haga) i De Laatste Eer (Delft), nowa forma pochówku jest już gotowa do wdrożenia. Pierwszą pochowaną w ten sposób osobą była 82-letnia kobieta. Prędkość, z jaką rozkłada się ciało, zależy od wielu czynników, ale praktyka pokazuje, że proces ten może potrwać ponad 10 lat. Lakierowane i metalowe elementy trumny, a także ubiór z syntetycznych tkanin zachowują się dłużej. Przedstawiciele firmy Loop mają nadzieję, że ich trumna sprawi, że cały proces zakończy się w ciągu 2-3 lat (aktywnie przyczynia się ona bowiem do kompostowania). Jak podkreśla Holender, sama Living Cocoon zniknie w ciągu 30-45 dni. "To tak naprawdę żywy organizm; jest wykonana z grzybni", czyli plechy stanowiącej ciało grzybów. Ponieważ grzyby są mistrzami recyklingu, to najbardziej naturalny sposób [pochówku], jaki można sobie wyobrazić. Nie zanieczyszczamy środowiska toksynami ze swojego ciała i trumien, ale wzbogacamy je i stajemy się kompostem [...] - dodaje Hendrikx. Testy przeprowadzone przez Ecovative w Ameryce pokazały, że w normalnych holenderskich warunkach żywa trumna jest absorbowana w ciągu 30-45 dni. By określić korzystny wpływ na  jakość gleby, Loop nawiązało współpracę ze specjalistami z Naturalis. Celem mają być badania nad wzrostem bioróżnorodności związanym z tą formą pochówku. Chcemy dokładnie znać wkład Living Cocoon w skład gleby, ponieważ to pomoże nam przekonać lokalne władze, by wykorzystując nasze ciała jako źródło składników odżywczych, przekształcać zanieczyszczone obszary w zdrowy las. Hendrikx chciałby, aby żywa trumna pomogła stworzyć system o obiegu zamkniętym; chowając ciało w Living Cocoon, można by naprawić szkody wyrządzone naturze. Obecnie żyjemy na cmentarzysku natury. Nasze zachowanie jest nie tylko pasożytnicze, ale i krótkowzroczne. [...] Living Cocoon pozwala zjednoczyć się z przyrodą. W dodatku zamiast zanieczyszczać glebę, można ją użyźnić. Trumna z grzybni ma tę samą wielkość i formę, co klasyczna trumna. Różni się tylko kolorem, który pochodzi od barwy grzybni. Wnętrze wyścielone jest mchem. Living Cocoon jest lżejsza od drewnianego odpowiednika. Obecnie kosztuje ok. 1500 euro. Living Cocoon rośnie i jest kształtowana w ciągu 7 dni. By ją uzyskać, grzybnię miesza się w formie z organicznym substratem. W ciągu 7 dni, a więc całkiem szybko, grzybnia urośnie i stanie się ciałem stałym, które jest de facto żywym organizmem. Później całość jest naturalnie "suszona" przez usunięcie formy [...]. Wtedy grzybnia staje się nieaktywna. Po umieszczeniu w ziemi następuje ponowna aktywacja. Od 21 września Living Cocoon można oglądać na wystawie (Re)Design Death. Cube Design Museum w Kerkrade zachęca zwiedzających do "karmienia" trumny; ma się to przyczynić do wzrostu pobliskiego lasu. Obecnie Hendrikx i jego zespół eksperymentują ze świecącymi grzybami, tak by za ich pomocą móc oznaczać miejsca, gdzie zostali pochowani ludzie. Takie grzyby wykorzystywano by w zastępstwie nagrobnych zniczy i kwiatów. Living Cocoon nie jest pierwszym rozwiązaniem funeralnym uwzględniającym grzyby. W zeszłym roku nowojorska projektantka Shaina Garfield stworzyła ekologiczną "trumnę" Leaves. W tym przypadku owinięte w bawełnianą tkaninę ciało kładzie się na sosnowym drewnie. Całość zabezpiecza się siatką ze sznurka z zarodnikami grzybów. « powrót do artykułu

Odpady plastikowe są wszędzie: na wysypiskach śmieci, w lasach, morzach i oceanach... Naukowcy mają mnóstwo pomysłów na to, jak z nimi walczyć. W ten trend ten wpisuje się też wynalazek z UMK w Toruniu: preparat przyspieszający proces rozkładu plastiku. Preparat, którego twórczynią jest dr hab. Grażyna Dąbrowska - genetyk z toruńskiego Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, może przyspieszyć nawet o 20 proc. rozkład plastikowych materiałów zalegających na wysypiskach śmieci. Zawiera on mikroorganizmy (zwłaszcza grzyby) zdolne do wytwarzania enzymów hydrolitycznych degradujących plastik. Dr hab. Dąbrowska pracuje w Zakładzie Genetyki na Wydziale Biologii i Ochrony Środowiska UMK, gdzie zajmuje się m.in. genetyką roślin, ich interakcjami z mikroorganizmami oraz biodegradacją tworzyw sztucznych, zanieczyszczających glebę i wody. Ta wiedza pozwoliła jej dobrać składniki preparatu. Co grzyby mają wspólnego z plastikowymi odpadami? Jak się okazuje, całkiem sporo. Jak tłumaczy badaczka, składniki preparatu mają szczególne właściwości, dzięki którym mogą wejść w reakcję chemiczną z plastikiem. Dzięki temu tworzywa sztuczne tracą swoje właściwości: stają się na przykład mniej rozciągliwe czy bardziej przepuszczalne dla gazów, pary wodnej, tlenu czy dwutlenku węgla - opisuje dr hab. Dąbrowska. Efekty wynalazku z Torunia można zaobserwować po kilku miesiącach działania. Jak tłumaczy jego twórczyni, działanie preparatu wzmacniają wytwarzane przez grzyby białka, tworzące na powierzchni plastiku (zwłaszcza PET) specyficzną warstwę, ściśle przylegającą do danego tworzywa. Rosnąca grzybnia przylega więc do polimeru, równocześnie wytwarzając enzymy degradujące i zmieniające jego strukturę. Co znacznie zwiększa skuteczność procesu przyspieszania biodegradacji - tłumaczy dr hab. Dąbrowska. Twórczyni preparatu widzi jego zastosowanie przede wszystkim pod sam koniec cyklu życiowego wysypisk śmieci, w procesie rekultywacji. Przez wiele lat w Polsce nie była prowadzona poprawna selekcja odpadów i właściwie większość tworzyw sztucznych znajduje się w tym momencie na składowiskach odpadów. Ich ilości są olbrzymie - dlatego tak pomocne byłoby zmniejszenie ich gabarytów, przyspieszenie procesu ich rozkładu na samym początku procesu odzyskiwania terenu składowiska - opowiada badaczka. Rekultywacja wysypiska śmieci to długi i skomplikowany proces. Jego ostatecznym celem jest zmniejszenie negatywnego wpływu zebranych śmieci na środowisko - oraz zintegrowanie terenu wysypiska z jego otoczeniem. Odpady są prasowane przez ciężki sprzęt, po czym obsypuje się je kolejnymi warstwami gleby, aby wreszcie - w ostatnim etapie - obsiać roślinami. Preparat mógłby być dodawany do pierwszej warstwy gleby - ma on bowiem jeszcze jedną ważną właściwość. Mikroorganizmy dobraliśmy w taki sposób, żeby charakteryzowały się dodatkowo zdolnością do wchodzenia w interakcje z roślinami i stymulowania roślin do wzrostu - mówi badaczka. Jest to działanie kompleksowe - podkreśla. W ten sposób możemy równocześnie przyspieszamy degradację tego, co niekorzystne - jak i pozytywnie oddziaływać na rośliny i inne organizmy. Skąd pomysł stworzenia preparatu? Impulsem była obserwacja: mam trójkę dzieci i widzę, ile potrafimy wyprodukować plastikowych odpadów w jednym gospodarstwie domowym... To właśnie troska o to, co się stanie z naszym środowiskiem, natchnęła mnie do tego, aby do walki z plastikiem zalegającym na wysypiskach zastosować badania, które prowadzę na co dzień - podsumowuje toruńska biolog. « powrót do artykułu