Skocz do zawartości
Forum Kopalni Wiedzy
KopalniaWiedzy.pl

Słowacja: ponad 30 bezgłowych szkieletów na terenie wielkiej aglomeracji wiejskiej epoki kamienia

Rekomendowane odpowiedzi

W miejscowości Vráble na Słowacji trwają badania jednej z największych w Europie Środkowej aglomeracji wiejskich z okresu wczesnej epoki kamienia. Stanowisko archeologiczne z lat 5250–4950 p.n.e. składa się z trzech osad o łącznej powierzchni około 50 hektarów. Teraz w jednej z nich znaleziono ponad 30 bezgłowych szkieletów.

Prace we Vráble są prowadzone przez Instytut Archeologii Słowackiej Akademii Nauk i Uniwersytet Chrystiana Albrechta w Kilonii. W międzyczasie dokonano kilku interesujących odkryć. Archeolodzy zauważyli, że jedna z osad pod koniec istnienia została otoczona fosą z sześcioma wejściami oraz palisadą. To absolutnie unikatowe konstrukcje w tym czasie w Europie Środkowej. Potwierdziliśmy tam też istnienie ponad 300 długich domów. Możliwe, że jednocześnie – na różnych etapach funkcjonowania osady – używanych było 50–70 z nich, mówi Ivan Cheben ze Słowackiej Akademii Nauk.

Już wcześniej na terenie aglomeracji znajdowano zarówno miejsca pochówku, jak i ludzkie szczątki wrzucone niedbale do wykopu. Jednak w ciągu ostatnich tygodni dokonano zaskakującego, niezwykle interesującego odkrycia.

W wykopie niedaleko jednego z wejść znaleźliśmy nagromadzenie ludzkich kości. Złożono tam co najmniej 35 ciał. Zwłoki leżały w różnych pozycjach, na plecach, brzuchach, na boku, niektóre z pozycji przypominającej żabę. Wspólną cechą wszystkich zwłok jest fakt, że brakuje im głów. Znaleźliśmy tam tylko jedną dziecięcą czaszkę oraz część kości żuchwy, dodaje antropolog Zuzana Hukeľová.

Ze wstępnych badań wynika, że w masowym grobie złożono głównie młode osoby. Teraz archeolodzy rozpoczęli serię interdyscyplinarnych badań, które mają dać odpowiedź na pytanie, co się stało. Czy ciała należały do osób celowo zabitych, zmarłych w czasie epidemii, a może to ofiary jakichś rytuałów. Uczeni spróbują zbadać też genom tych osób, by sprawdzić, czy były one w jakich sposób ze sobą spokrewnione. Chcą też dowiedzieć się, czy głowy zostały odcięte czy też np. od ich oddzielenia doszło po rozkładzie zwłok.

Odpowiedzi na te pytania rzucą więcej światła na kształtowanie się nierówności społecznych we wczesnych społecznościach rolniczych, a być może dadzą odpowiedź na pytanie o sposób funkcjonowania i przyczyny zniknięcia aglomeracji.


« powrót do artykułu

Udostępnij tę odpowiedź


Odnośnik do odpowiedzi
Udostępnij na innych stronach

Jeśli chcesz dodać odpowiedź, zaloguj się lub zarejestruj nowe konto

Jedynie zarejestrowani użytkownicy mogą komentować zawartość tej strony.

Zarejestruj nowe konto

Załóż nowe konto. To bardzo proste!

Zarejestruj się

Zaloguj się

Posiadasz już konto? Zaloguj się poniżej.

Zaloguj się

  • Podobna zawartość

    • przez KopalniaWiedzy.pl
      Archeolodzy z Muzeum w Odense znaleźli w Åsum ponad 50 pochówków wikingów. Podczas trwających od pół roku prac wydobyto świetnie zachowane szkielety oraz dobra grobowe, z których część pochodzi daleko spoza granic dzisiejszej Danii. Szkielety znakomicie zwiększą naszą wiedzę na temat codziennego życia ludzi z X wieku, z czasów pierwszego króla Danii, Gorma Starego, ojca Haralda Sinozębego. Znalezione przedmioty pozwolą zaś dokładniej zbadać szlaki handlowe, które wykorzystywali wikingowie.
      Odkrywcy podkreślają, że praktycznie nie zdarza się, by w jednym miejscu znaleziono tak dużo tak dobrze zachowanych szkieletów. To otwiera przed nami wyjątkową okazję do przeprowadzenia wielu analiz naukowych, dzięki którym będziemy mogli poznać szczegóły diety pochowanych, poznać ich stan zdrowia i dowiedzieć się, skąd pochodzili. Być może uda się też zbadać ewentualne pokrewieństwo pomiędzy pochowanymi. Byłoby to szczególnie ważne, gdyż nigdy wcześniej nie przeprowadzono takich badań na podobnym cmentarzysku, mówi kurator Michael Borre Lundø.
      Doktor Sarah Croix z Uniwersytetu w Aarhus jest szczególnie zainteresowana właśnie możliwością przeprowadzenia badań genetycznych. Groby w Åsum są tak dobrze zachowane, że po raz pierwszy może udać się przeprowadzić analizy antycznego DNA (aDNA) większości szkieletów, mówi. Uczona chciałaby sprawdzić, czy na cmentarzu nie chowano członków tej samej rodziny.
      Szczególnie wyróżnia się jeden z pochówków. Kobiety, którą pochowano w wozie. Prawdopodobnie w tym, w którym podróżowała. Możemy wyobrazić sobie, że pochowano ją w najlepszym ubraniu, a do grobu złożono najcenniejsze z należących do niej przedmiotów. Był tam piękny naszyjnik ze szklanych paciorków, żelazny klucz, nóż z rękojeścią zdobioną srebrem i niewielki kawałek szkła, który mógł być amuletem. Przy wozie znajdowała się pięknie dekorowana drewniana skrzynia. Jej zawartość wciąż jest dla nas tajemnicą, mówi Lundø.
      W innym z grobów znaleziono wysokiej jakości broszkę z brązu, czerwony szklany paciorek zawieszony na szyi zmarłej osoby, żelazny nóż oraz kryształ górski. Kryształy nie występują w Danii, ten prawdopodobnie pochodził z terenu dzisiejszej Norwegii.
      Wspomniany cmentarz wikingów ma około 2000 metrów kwadratowych powierzchni i znajduje się na południowych krańcach wsi Åsum. Był używany w IX i X wieku. Dotychczas znaleziono tam 50 pochówków szkieletowych i 5 pochówków ciałopalnych.
      Odkrycie potwierdza, że Åsum było jednym z kluczowych punktów najwcześniejszego formowania się ośrodka miejskiego, z którego z czasem powstało Odense.

      « powrót do artykułu
    • przez KopalniaWiedzy.pl
      Analiza zbioru szkieletów – pochodzących z okresu rzymskiego, średniowiecza i angielskiej wojny domowej – przechowywanych na University of Sheffield przyniosła zaskakujące informacje na temat znanej średniowiecznej anachoretki. Kobieta, która wybrała pustelnicze życie poświęcając się modlitwie i umartwianiu, cierpiała na zaawansowany syfilis.
      Szkielet SK3870 został odkryty podczas wykopalisk w Yorku w 2007 roku w miejscu, w którym niegdyś znajdował się Kościół Wszystkich Świętych. Kobietę pochowano w apsydzie kościoła w pozycji kucznej. Miejsce pochówku od razu zdradzało kogoś ważnego, gdyż w tym czasie w kościołach grzebano duchownych lub bardzo bogate osoby. Dlatego też autorzy najnowszych badań uważają, że pochowana to lady Isabel German, znana anachoretka, o której wiemy, że w latach 1428–1448 żyła w izbie w Kościele Wszystkich Świętych.
      Pochówek w apsydzie sugeruje, że mamy do czynienia z kobietą o wysokim statusie społecznym. Jednak pozycja kuczna pochówku jest czymś niezmiernie rzadkim w średniowieczu. Nasze badania wykazały też, że kobieta cierpiała na septyczne zapalenie stawów oraz zaawansowaną postać syfilisu. Prawdopodobnie objawiało się to poważnymi widocznymi objawami na całym ciele oraz pogarszającym się stanem neurologicznym i umysłowym, mówi doktor Lauren McIntyre, która prowadziła analizy szkieletu.
      Lady German żyła w czasach, o których sądzimy, że widoczne i zniekształcające choroby były uważane za kary za grzechy zesłane przez Boga. Hipoteza mówiąca, że ktoś z widoczną zniekształcającą chorobą mógł chcieć unikać kontaktów społecznych lub żyć jako pustelnik, by ukryć się przed światem, jest bardzo kusząca, jednak w tym przypadku prawdopodobnie nie o to chodziło. Tak poważna choroba mogła być postrzegana pozytywnie, jako znak od Boga, by komuś wyjątkowemu nadać status męczennika, dodaje uczona.
      Z badań wynika, że lady German mogła wybrać drogę pustelniczki, by móc samodzielnie decydować o swoim losie. W tamtych czasach kobieta powinna bowiem wyjść za mąż lub udać się do klasztoru. Wybrana przez nią droga życia uczyniła z niej też ważną osobistość w lokalnej społeczności, która postrzegała ją niemal jak prorokinię, dodaje McIntyre.

      « powrót do artykułu
    • przez KopalniaWiedzy.pl
      Już 12 maja będzie można kupić najbardziej kompletny szkielet deinonycha, zręcznego zabójcy, który zmienił sposób postrzegania dinozaurów. Ten niewielki teropod został odkryty w latach 30. ubiegłego wieku, a badania z lat 60. wykazały, że był niebezpiecznym zabójcą, co pokazało, iż dinozaury nie były po prostu przerośniętymi jaszczurkami. Zwierzę zyskało nazwę rodzajową Deinonych, czyli „straszny szpon”. To on był inspiracją dla velociraptorów, które widzieliśmy w „Parku Jurajskim”.
      Za 10 dni dom aukcyjny Christie's zaoferuje szkielet D. anthirropus – cały rodzaj jest reprezentowany przez ten jeden gatunek – pochodzący sprzed 115–108 milionów lat. Składa się on ze 126 świetnie zachowanych kości, co czyni go najbardziej kompletnym szkieletem tego niezwykle rzadkiego dinozaura. Całość ma 158 cm wysokości i 3 metry długości.
      Szkielet został znaleziony w Wolf Canyon w USA i od tamtego czasu znajduje się w prywatnych rękach. Dotychczas można go było oglądać tylko raz. Pomiędzy czerwcem 2020 a grudniem 2021 był wystawiany w Muzeum Historii Naturalnej w Danii.
      Możliwość kupna D. anthirropus to niezwykła gratka dla kolekcjonerów. Dotychczas znaleziono szczątki niewielu tych zwierząt, muzea na całym świecie posiadają jedynie dwa egzemplarze tego gatunku, a szkielet, który trafi na aukcję, jest jedynym, jaki znajduje się w rękach prywatnych.
      Dlatego też specjaliści z Christie's szacują, że szkielet osiągnie cenę 4–6 milionów dolarów.

      « powrót do artykułu
    • przez KopalniaWiedzy.pl
      Muzeum Geologiczne Państwowego Instytutu Geologicznego w Warszawie ogłosiło konkurs na imię dla mamuta. Szkielet mamuta włochatego stoi w sali głównej. Pomimo że od 64 lat mamut jest symbolem Muzeum Geologicznego PIG-PIB, do dziś nie ma imienia. Czas to zmienić! Zgłoszenia [DOCX] z propozycjami imienia są przyjmowane od 12 lipca do 12 września. Można je przesyłać mailem na adres konkurs.muzeum@pgi.gov.pl albo wrzucić do urny podczas wizyty.
      Etapy konkursu
      Spośród zgłoszonych propozycji komisja konkursowa wybierze trzy, które wezmą udział w głosowaniu (17-23 września) w czasie Festiwalu Nauki. Wybierz jedno z trzech imion na karcie do głosowania, stawiając krzyżyk w odpowiedniej rubryce. Wyślij kartę na adres mailowy konkurs.muzeum@pgi.gov.pl, a jeśli jesteś w Muzeum, wrzuć kartę do urny konkursowej. Karta do głosowania będzie dostępna na stronie od 17 września.
      Wynik głosowania ma być ogłoszony w Muzeum Geologicznym 26 września, a na stronie placówki 27 września. Na zakończenie Festiwalu Nauki, podczas urodzin dinozaura Dyzia, nadamy mamutowi wybrane przez Was imię. Dziesięć osób wygra nagrodę - okaz geologiczny.
      Historia szkieletu mamuta i Dyzia
      Szkielet mamuta włochatego został zrekonstruowany latem 1957 r. z materiału kostnego ze stanowiska Pyskowice (w latach 50. w okolicach Pyskowic i Rudzieńca działała kopalnia piasku). Rekonstrukcję wykonali prof. dr Zbiegniew Ryziewicz i dr Teresa Czyżewska z Uniwersytetu Wrocławskiego. Jak napisano na stronie placówki, prace techniczne (konserwacja, uzupełnienia i wypełnienia materiału kostnego gipsem, konstrukcje nośną szkieletu) wykonali pracownicy Muzeum pod nadzorem autora rekonstrukcji. Brakujące elementy szkieletu zostały pozyskane z Górnośląskiej Stacji Terenowej PIG, Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu i Muzeum we Wrocławiu. Eksponat ma 3,15 m wysokości i 5,70 m długości. Długość ciosów wynosi 3,5 m.
      Dyzio, o którego urodzinach wspominaliśmy, jest słynnym dinozaurem z nadrodziny celofyzoidów (Coelophysoidea), którego tropy zostały odnalezione przez dr. Gerarda Gierlińskiego z Państwowego Instytutu Geologicznego – Państwowego Instytutu Badawczego w okolicach Sołtykowa w Górach Świętokrzyskich. Jego rekonstrukcję można oglądać w Muzeum Geologicznym w Warszawie. Model wykonała w 1997 r. rzeźbiarka Marta Szubert.

      « powrót do artykułu
    • przez KopalniaWiedzy.pl
      Nowo odkryty rodzaj komórek kości może stać się celem przyszłych terapii leczących osteoporozę i inne schorzenia szkieletu. Komórki, nazwane osteomorfami, zostały odkryte we krwi i szpiku przez naukowców z Garvan Institute of Medical Research. Wiemy już, że łączą się tworząc komórki kościogubne – osteoklasty – które zgodnie ze swoją nazwą mają zdolność do rozpuszczania i resorpcji tkanki kostnej.
      Osteomorfy mają unikatowy profil genetyczny co jest potencjalnie bardzo obiecującą cechą, gdyż być może uda się to wykorzystać do terapii biorącej na cel dokładnie te komórki. To odkrycie zmienia reguły gry, gdyż nie tylko pomaga w zrozumieniu biologii kości, ale potencjalnie otwiera drogę do leczenia osteoporozy. W osteoplastach dochodzi do ekspresji kilkunastu genów, które wydają się mieć związek z tą chorobą kości, mówi współautor badań, Tri Giang Phan.
      Szkielet to, jak mówią autorzy badań, dynamiczny organ, który przez całe nasze życie jest ciągle przebudowywany w reakcji na bodźce ze środowiska. Na poziomie molekularnym dochodzi do nieustannych zmian. Wyspecjalizowane komórki rozpuszczają starą tkankę kostną i budują nową. Takie przemodelowanie to wspólny wysiłek dwóch rodzajów komórek, osteoklastów absorbujących starą tkankę i osteoblastów, które tworzą nową. Ich skuteczne działanie wymaga dobrej koordynacji w czasie i przestrzeni. Zaburzenie równowagi działania tych komórek prowadzi do osłabienia kości, w tym do osteoporozy.
      O ile nauka dobrze rozumie role osteklastów w rozwoju takich chorób jak osteoporoza, to ich biologia jest znacznie słabiej poznana. Dlatego właśnie naukowcy z Garvan Institute chcieli się im bliżej przyjrzeć. Podczas badań na modelu mysim zauważyli, że osteoklasty robią zadziwiającą rzecz – dzielą się na mniejsze komórki, a potem łącząc, ponownie tworząc osteoklasty.
      To zupełnie nieznany dotychczas proces. Do tej pory uważano, że gdy osteoklasty wykonają swoją robotę, zachodzi apoptoza i komórki giną. Zauważyliśmy jednak, że przechodzą one swoisty recykling, w podczas którego dzielą się i łącza ponownie. Być może proces ten wydłuża ich życie. Odkryliśmy też te podzielone komórki w krwi i szpiku, co wskazuje, że przemieszają się one do innych części szkieletu. Mogą stanowić rezerwę dla innych komórek w miejscach, gdzie są potrzebne, stwierdza doktor Michelle McDonald.
      Szczegółowe badania wykazały też, że nowo odkryte komórki włączają liczne geny. Do ekspresji wielu z nich dochodzi też w osteoklastach, ale ekspresja niektórych była czymś nowym. To na przekonało, że mamy do czynienia z nowym typem komórek, które nazwaliśmy osteomorfami, wyjaśnia Weng Hua Khoo.
      Następnie, we współpracy z kolegami z Imperial College London, uczeni z Garvan zbadali, co się tanie, gdy w modelu mysim wyłączą 40 genów aktywowanych w osteomorfach. Okazało się, że wyłączenie 17 z nich wpłynęło na ilość tkanki kostnej i wytrzymałości kości. Gdy uczeni przejrzeli bazy danych ludzkiego genomu stwierdzili, że te 17 genów powiązanych jest u ludzi z występowaniem dysplazji kostnych oraz kontrolą mineralizacji kości. To pokazało, jak ważne są osteomorfy mówi doktor Peter Croucher.
      W podsumowaniu swoich badań naukowcy stwierdzili, że geny osteomorfów odgrywają rolę w patogenezie zarówno rzadkich monogenicznych jak i częstych poligenicznych chorób układu kostnego, takich jak osteoporoza.

      « powrót do artykułu
  • Ostatnio przeglądający   0 użytkowników

    Brak zarejestrowanych użytkowników przeglądających tę stronę.

×
×
  • Dodaj nową pozycję...