Mrówka z całkowitym wewnętrznym odbiciem

[KopalniaWiedzy.pl 322]

Grzbietowe włoski saharyjskich srebrnych mrówek (Cataglyphis bombycina) odbijają światło, dzięki czemu owady radzą sobie z gorącem na pustyni. To pierwsza sytuacja, gdy udało się wykazać, że całkowite wewnętrzne odbicie [zjawisko wykorzystywane w pryzmatach i światłowodach] determinuje kolor organizmu - podkreśla dr Serge Aron z Wolnego Uniwersytetu Brukselskiego.

Naukowcy posłużyli się skaningowym mikroskopem elektronowym (SEM). Obserwowali, co się dzieje, gdy światło dociera do włosków. Autorzy publikacji z pisma PLoS ONE porównywali też mrówki z włoskami z owadami ogolonymi miniaturowym skalpelem (mierzono odbicie światła oraz prędkość nagrzewania pod wpływem symulowanego promieniowania słonecznego).

Okazało się, że owłosione C. bombycina odbijały niemal 10 razy więcej światła, a podczas symulacji ich temperatura była do 2 st. Celsjusza niższa.

Badania pod mikroskopem wykazały, że włoski są pofałdowane i mają trójkątny przekrój. Biolodzy wspominają, że związany z całkowitym wewnętrznym odbiciem srebrny połysk prawdopodobnie odpowiada za kamuflaż i komunikację. Ponieważ ograniczone pochłanianie ciepła chroni przed przegrzaniem, by robić swoje, C. bombycina nie potrzebują nocy. Robotnice wychodzą z gniazda w najgorętszej części dnia - około południa - kiedy temperatury przekraczają 50 stopni. Szukają wtedy ciał zwierząt, które zmarły w wyniku przegrzania. Ograniczając aktywność do tych godzin, unikają swoich głównych wrogów - jaszczurek (te ostatnie przeczekują upał w ukryciu).

C. bombycina mają o wiele dłuższe odnóża niż inne mrówki. Dzięki temu ich korpus znajduje się dalej od nagrzanej ziemi. Mogą też bardzo szybko biegać, co dodatkowo wspomaga chłodzenie.

« powrót do artykułu