Brak reakcji starszego mózgu zwiększa podatność na oszustwo

[KopalniaWiedzy.pl 318]

Starsi ludzie częściej padają ofiarą oszustwa, bo pewna część ich mózgu - przednia część wyspy - nie aktywuje się w odpowiednim stopniu podczas oglądania podejrzanych twarzy.

Zespół prof. Shelley Taylor z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles badał grupę 119 emerytów w wieku od 55 do 84 lat oraz 24 studentów i pracowników uczelni w wieku 20-42 lat.

Okazało się, że obie grupy wypadały podobnie, oceniając twarze wzbudzające zaufanie i neutralne, jednak w przypadku fizjonomii z cechami sugerującymi złe zamiary, starsi ludzie deklarowali o wiele wyższą dozę zaufania i silniejszą chęć zbliżenia.

Różnice w zachowaniu stanowią odzwierciedlenie aktywności mózgu. Amerykanie doszli do takiego wniosku po przeprowadzeniu funkcjonalnego rezonansu magnetycznego (fMRI) u 23 staruszków i 21 młodych dorosłych. Gdy przebywali oni w skanerze, pokazywano im zdjęcia. Szybko stało się jasne, że u młodych badanych podejrzane fizjonomie silnie rozświetlały lewą przednią wyspę. Podobnego zjawiska nie zaobserwowano u emerytów.

Taylor twierdzi, że młodszy mózg wychwytuje nieświadomie wiele wskazówek potencjalnie powiązanych z oszustwem, np. odwracanie wzroku, brak uśmiechu lub uśmiech nieszczery, który obejmuje tylko usta, ale już nie okolice oczu. Męskie twarze wydają się mniej godne zaufania niż kobiece, a broda czy wąsy tylko pogarszają sprawę.

Przednia wyspa ma związek z "przeczuciami". To bardzo stara, gadzia, część mózgu, dlatego w jej przypadku nie ma mowy o ubieraniu w słowa. [...] Komunikuje ona po prostu, że coś tu jest nie tak. Chodzi o generowanie sygnału ostrzegawczego.

W przeszłości wykazano, że wyspa wspiera świadomość interoceptywną, która tworzy podstawy przeczucia (reprezentuje ono oczekiwane ryzyko i poprzedza zachowanie unikowe). Jak tłumaczy Taylor, to ten region mózgu odpowiada za fizyczny dyskomfort, odczuwany w związku ze strachem, stresem czy obrzydzeniem. Stępienie nieprzyjemnych doznań w odpowiedzi na wskazówki zagrożenia może, przynajmniej częściowo, stanowić przyczynę zwiększonej podatności starszych ludzi na oszustwo.