Znajdź zawartość

Oglądając animację komputerową z ziewającym rozdzierająco szympansem, szympansy same zaczynają ziewać. O tym, że zarażają się nim od przedstawicieli swojego gatunku, wiedziano już wcześniej, novum jest jednak to, że identyczną reakcję wywołują obrazy widziane na monitorze (Proceedings of the Royal Society B). Dr Matthew Campbell i zespół z Yerkes National Primate Research Centre (Emory University) połączyli w pary 24 szympansy w wieku od 9 do 43 lat. Każda para oglądała na 19-calowym ekranie dwa krótkie filmiki w wersji 3D. Przedstawiały one animowane szympansy. Tylko w jednym pojawiały się ziewające zwierzęta. Prymatolodzy uważają, że szympansy nie naśladują zwyczajnie bohaterów nagrania, ale tworzą z nimi więź emocjonalną. Zaraźliwe ziewanie jest kontrolowane przez ten sam mechanizm, który sprawia, że emocje są zaraźliwe. Nasze wyniki silnie sugerują, że mamy do czynienia z empatyczną reakcją na animacje. W przyszłości Amerykanie zamierzają zwiększać i zmniejszać jakość animacji, by sprawdzić, czy realizm wpływa na wskaźnik zaraźliwego ziewania.

Psy mogą się zarażać ziewaniem od ludzi, co oznacza, że w zakresie ich różnych umiejętności mieści się również empatyzowanie z właścicielem. Do tej pory podobne zjawisko obserwowano wyłącznie w grupach ludzkich i wśród blisko z nami spokrewnionych naczelnych (Biology Letters). Niekiedy ziewanie jest reakcją na silny stres, przeważnie oznacza jednak zmęczenie. Do tej pory nie wiadomo dokładnie, czemu bywa ono zaraźliwe. Dr Atsushi Senju z Birkbeck College Uniwersytetu Londyńskiego już wcześniej zaobserwował, że osoby z autyzmem nie zarażają się ziewaniem. Oznacza to, że umiejętność odczuwania empatii jest do tego konieczna. Psy świetnie sobie radzą z odczytywaniem ludzkich sygnałów społecznych, w końcu są najlepszymi przyjaciółmi naszego gatunku już od kilku tysięcy lat, dlatego Brytyjczycy zastanawiali się, czy podchwycą rozdzierające ziewnięcia eksperymentatora. W teście wzięło udział 29 czworonogów. Zainscenizowano dwie sytuacje, obie trwały po 5 minut. Obca osoba siadała naprzeciwko psa i wypowiadała jego imię. W pierwszym wariancie po nawiązaniu kontaktu wzrokowego ze zwierzęciem zaczynała głośno ziewać. Pojawiały się więc zarówno bodźce wzrokowe, jak i słuchowe, kojarzone jako ziewanie. W drugim wariancie eksperymentu człowiek także siedział naprzeciwko psa, ale nie ziewał, tylko otwierał i zamykał usta. W pierwszej z opisanych sytuacji 21 z 29 psów zarażało się ziewaniem od obcego. Średnio czworonogi ziewały 1,9 razy. Przy drugim scenariuszu żaden pies nie zaczął ziewać. Wydaje się, że psy naśladowały ludzi, ale Brytyjczycy chcą sprawdzić w przyszłych badaniach, czy na pewno ich reakcja nie nosiła znamion stresu. Empatia dla człowieka stanowiła, wg Senju, jedno z kryteriów doboru psów w procesie udomowienia.