Znajdź zawartość

Receptor cholesterolu w błonie komórkowej hepatocytów stanowi także bramę dla wirusów zapalenia wątroby typu C (HCV). Wcześniejsze badania pokazały, że cholesterol spełnia pewną rolę w zakażaniu wirusem HIV, stąd pomysł, że zaangażowany w utrzymanie równowagi cholesterolowej receptor NPC1L1 może brać udział w transportowaniu HCV do komórki. Receptor ten znajduje się w przewodach pokarmowych wielu gatunków, ale na wątrobie wyłącznie u ludzi i szympansów i tylko te dwa gatunki mogą zostać zainfekowane HCV. Zespół prof. Susan Uprichard z College'u Medycznego University of Illinois w Chicago wykazał, że blokowanie dostępu do NPC1L1 zapobiegało wnikaniu wirusa HCV do hepatocytów. Ezetymib to stosowany od kilku lat lek o działaniu hipolipemicznym. Hamuje wchłanianie egzogennego cholesterolu w jelicie. Ponieważ obiera na cel właśnie NPC1L1, akademicy dysponowali idealnym sposobem na przetestowanie roli receptora w zakażeniu wirusem zapalenia wątroby typu C. Przed, w czasie i po zaszczepieniu (inokulacji) hodowli komórkowych HCV naukowcy zastosowali ezetymib. Analogiczną procedurę zastosowano w odniesieniu do modelu mysiego. Okazało się, że ezetymib hamował zakażenie zarówno w hodowlach, jak i u gryzoni z przeszczepionymi ludzkimi komórkami wątroby. Co więcej, uniemożliwiał zainfekowanie przez wszystkie 6 typów HCV. Odkrycie jest bardzo ważne z terapeutycznego punktu widzenia. Inne leki przeciwwirusowe są toksyczne, dlatego nie można ich podawać zażywającym immunosupresanty pacjentom po przeszczepie wątroby. Z ezetymibem nie ma takiego problemu. Przewidujemy, że w przyszłości terapia HCV będzie polegała na podawaniu koktajlu leków, tak jak w przypadku AIDS - podsumowuje Uprichard.

Naukowcy z Uniwersytetu w Birmingham zademonstrowali po raz pierwszy, że komórki ludzkiego mózgu ulegają zakażeniu wirusem zapalenia wątroby typu C (HCV). Wirusolodzy odkryli, że w komórkach śródbłonka mózgu występują 4 główne receptory białkowe, konieczne do sforsowania przez HCV bariery krew-mózg. Współpracując z Manhatańskim Bankiem Mózgu, zespół doktor Nicoli Fletcher wykrył materiał genetyczny wirusa zapalenia wątroby typu C w mózgach 4 z 10 zakażonych pacjentów, którzy oddali do pośmiertnych badań tkanki mózgu i wątroby. Później naukowcy wyizolowali komórki bariery krew-mózg i zademonstrowali, że można je zainfekować HCV. To pierwszy raport, który pokazuje, że komórki ośrodkowego układu nerwowego wspierają replikację HCV. Te obserwacje mają spore znaczenie kliniczne, ponieważ dostarczają informacji o rezerwuarze wirusa, który ostaje się mimo terapii antywirusowej - wyjaśnia prof. Jane McKeating. Komórki śródbłonka stanowią system zabezpieczający mózgu, rodzaj ochroniarza w drzwiach, który zatrzymuje niepożądane obiekty. Jeśli działanie bariery zostaje upośledzone, do mózgu może się dostać praktycznie wszystko, co wyjaśnia zmęczenie i inne objawy, o których wspominają chorzy zakażeni HCV - dodaje Fletcher.

Wirus zapalenia wątroby typu C (WZW C) zapewnia sobie przeżycie, wykorzystując pewien rodzaj mikroRNA z opanowywanego narządu. Związanie miR-122 z wirusowym RNA skutkuje stabilizacją tego ostatniego, a także usprawnieniem replikacji. Wirus zapalenia wątroby typu C zrobił [...] dwie interesujące rzeczy. Po pierwsze, wykształcił w toku ewolucji unikatową relację z kluczowym regulatorem, ponieważ miR-122 stanowi około połowy mikroRNA występujących w wątrobie. Po drugie, do podwyższania stabilności swojego RNA oraz ekspresji białek koniecznych do zamknięcia cyklu życiowego wirus zawłaszczył sobie proces, który zazwyczaj służy do obniżania ekspresji genów - tłumaczy dr Stanley M. Lemon z Uniwersytetu Północnej Karoliny. Przed 7 laty prace doktora Lemona i jego zespołu wykazały, że miR-122 jest konieczny do replikacji WZW C, ale nie było wiadomo, jaki dokładnie mechanizm wchodzi w grę. SPC3649 (mirawirsen), eksperymentalny lek na wirusowe zapalenie wątroby typu C, wszedł w 2010 r. w 2. fazę testów klinicznych, jednak dopiero teraz wyjaśniono, czemu właściwie zawdzięcza swoją skuteczność. Antagomer wiąże się z miR-122 w wątrobie i w ten sposób destabilizuje genom wirusa, prowadząc do jego rozpadu.

Zapadalność na nowotwory wątroby rośnie w rejonach świata z niskim ryzykiem zachorowania, np. w Ameryce Północnej, i spada w rejonach o najwyższym ryzyku zachorowania, czyli w krajach azjatyckich. Epidemiolodzy podkreślają, że mimo to wskaźnik zachorowalności w Azji nadal pozostaje 2 razy wyższy niż w Afryce i ponad 4-krotnie wyższy niż w Ameryce Północnej. Melissa M. Center i Ahmedin Jemal (oboje z American Cancer Society) przeanalizowali dane zgromadzone przez Międzynarodową Agencję Badań nad Rakiem. Śledzili trendy dotyczące nowotworów wątroby w latach 1993-2002, zobrazowane dzięki zapisom z 32 rejestrów nowotworów z całego świata. Naukowcy sprawdzali także, jak wygląda proporcja zachorowalności mężczyzn i kobiet. W tym celu wykorzystali aż 36 rejestrów i ich wpisy dotyczące jednego wybranego roku: tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiątego ósmego. W latach 1993-2002 wskaźnik zachorowalności wzrósł (zarówno wśród mężczyzn, jak i wśród kobiet) w przypadku 8 z 32 rejestrów. Wzrosty odnotowano przede wszystkim w krajach rozwiniętych Europy Zachodniej, Ameryki Północnej i Oceanii. Center i Jemal uważają, że zaobserwowane zjawisko wiąże się z podwyższeniem liczby przewlekłych zakażeń wirusem zapalenia wątroby typu C (HCV) wskutek transfuzji z krwi niezbadanej pod kątem odpowiednich patogenów, wykorzystywania podczas procedur skażonych igieł oraz rozpowszechnienia leków podawanych dożylnie. Spadek wskaźnika zachorowalności u kobiet i mężczyzn odnotowano w 5 rejestrach, w tym w 3 azjatyckich. Amerykanie wyliczyli, że w porównaniu do krajów ze wzrastającym wskaźnikiem ryzyko zachorowania w Azji nadal było 3-4-krotnie wyższe. Jak wyglądał stosunek chorujących mężczyzn do kobiet? W krajach subsaharyjskich i południowoamerykańskich proporcja ta wynosiła 0,9, a we Francji i Egipcie aż 5.