Znajdź zawartość

Pięćdziesięciodwuletnia Brenda Jensen może mówić po raz pierwszy od 11 lat, kiedy to podczas operacji uszkodzono jej krtań. Ostatnio przeszła pierwszy na świecie zabieg jednoczesnego przeszczepienia krtani i tchawicy. Była to jednocześnie druga operacja przeszczepienia krtani; poprzednia miała miejsce w Cleveland Clinic w 1998 r. W 1999 r. rurka tracheotomijna uszkodziła gardło Jensen, a tkanka bliznowata doprowadziła do niedrożności dróg oddechowych. Od tej pory konieczne było zastosowanie tracheostomy, przy której oddychanie odbywa się z pominięciem nosa, gardła i krtani. Pacjentka mogła się porozumiewać wyłącznie za pomocą syntezatora mowy. W październiku zeszłego roku chirurdzy z Centrum Medycznego Uniwersytetu Kalifornijskiego w Davis przeprowadzili u zmarłego dawcy laryngektomię (zabieg usunięcia krtani), pobrali też tarczycę i 6-centymetrowy fragment tchawicy. Zabieg wszczepienia ich Jensen i połączenia nerwów krtaniowego górnego i wstecznego oraz naczyń krwionośnych trwał aż 18 godzin. Po 13 dniach Amerykanka wypowiedziała pierwsze słowa: Dzień dobry. Chcę wrócić do domu. Jesteście wspaniali. Teraz może już mówić przez dłuższy czas i na nowo uczy się przełykania. Pani Jensen nie może się doczekać, aż ponownie będzie jeść, pić i pływać. Na razie ma jednak nadal tracheostomę, która zostanie ostatecznie usunięta po wzmocnieniu mięśni szyi. Na razie 52-letnia matka i babcia cieszy się odzyskanym powonieniem. Po ostatniej kontroli w czwartek (20 stycznia) pozwolono jej wypić pierwszą po przeszczepie szklankę wody. Ponieważ krtań jest bardzo skomplikowanym narządem, powodzenie kalifornijskiej operacji daje nadzieję na ulepszenie procedury przeszczepów twarzy. Przeszczep krtani traktuje się jak eksperymentalny zabieg, który poprawia jakość, ale nie ratuje życia. Bierze się też pod uwagę fakt, że pacjent musi już zawsze zażywać leki immunosupresyjne, zapobiegające odrzuceniu przeszczepu. Mogą one skracać życie, ale Jensen uznano za dobrą kandydatkę do transplantacji, gdyż i tak musiała to robić z powodu przeprowadzonego 4 lata temu przeszczepu nerki i trzustki. Jensen mówi głosem swoim, nie dawcy. Laryngolodzy tłumaczą, że jego brzmienie zależy od kształtu gardła, jamy ustnej, nosa i zatok. Zabieg nie jest refundowany przez ubezpieczalnie, więc gdyby nie to, że zespół medyczny zdecydował się na wolontariat, Jensen nie byłoby na niego w ogóle stać. Koszty zostały w dużej mierze pokryte przez Uniwersytet Kalifornijski. http://www.youtube.com/watch?v=iWFebzW8EoI

Pięćdziesięcioczteroletnia Linda de Croock przeszła operację właściwego przeszczepu tchawicy, po tym jak w 2008 r. w jej lewym przedramieniu zaimplantowano narząd pobrany od zmarłego dawcy. Wybieg ten zastosowano, by nie dopuścić do ewentualnego odrzucenia. Organ Belgijki uległ zmiażdżeniu w wypadku, do jakiego doszło ponad ćwierć wieku temu (New England Journal of Medicine). Przez ok. 10 miesięcy tkanki pacjentki obrastały wszczepione w rękę chrzęstne rusztowanie tchawicy. Kiedy je przemieszczono, organizm nie traktował go już jak ciała obcego. To pierwszy przypadek "wstępnego" zaimplantowania tak dużego narządu przed ostatecznym zabiegiem. Pani de Croock nie musiała więcej zażywać leków zapobiegających odrzutowi, co oznacza, że nie doszło do wzrostu ryzyka wystąpienia powikłań, np. nowotworów. W rok po operacji przeprowadzonej w Szpitalu Uniwersyteckim Leuven lekarze twierdzą, że pacjentka miewa się dobrze. Wcześniej kobieta odczuwała ciągły ból tchawicy, która była podtrzymywana za pomocą dwóch metalowych stentów (rurek), co wiązało się ze stałym podrażnieniem, nawracającymi infekcjami i kaszlem. To ważny krok naprzód w zakresie transplantacji tchawicy. Głos pacjentki jest doskonały, a oddech całkowicie normalny. Nie sądzę, by mogła wziąć udział w maratonie, ale radzi sobie naprawdę nieźle – opowiada szef zespołu operacyjnego dr Pierre Delaere. Nowatorski pomysł polegał na tym, by w przedramieniu kobiety umieścić fragment tchawicy zmarłego mężczyzny. W tym samym miejscu wszczepiono fragment policzka de Croock. Tkanki miały obrosnąć chrząstkę i wytworzyć nową sieć naczyń krwionośnych. Eksperci sądzą, że opisana metoda treningu organizmu biorcy pozwoli w przyszłości skuteczniej "hodować" narządy chorego wewnątrz jego ciała. Życie w takiej postaci, jak przed przeszczepem było nieznośne, dlatego Belgijka starała się znaleźć lekarzy, którzy mogliby jej pomóc. Na trop Delaere'a wpadła w Internecie. Jego ekipa wykonywała podobne zabiegi na mniejszą skalę na pacjentach onkologicznych, co ostatecznie sprawiło, że postanowiono spróbować i w tym przypadku. Gdy znalazł się odpowiedni dawca, tchawicę wszczepiono w przedramię. De Croock wspomina, że jej rękę obłożono gazą i gipsem, przez co nie mogła się nią sprawnie posługiwać. Warto było jednak pocierpieć. Teraz kobieta musi co pół roku przejść badania obrazowe nowej tchawicy, poza tym żyje zupełnie normalnie. Od czasu operacji na de Croock zespół z Leuven pomógł w identyczny sposób 18-letniemu mężczyźnie, a dwie inne osoby są przygotowywane do zabiegu.

Kolumbijka Claudia Castillo jest pierwszą na świecie pacjentką, której podarowano tchawicę uzyskaną z komórek dawcy i tkanki wyhodowanej z jej własnych komórek macierzystych. Najpierw dodano je do fragmentu tchawicy dawcy, gdzie miały się namnażać, a potem w czerwcu całość zaimplantowano w ciele 30-latki (The Lancet). Wskutek przebytej gruźlicy u Castillo po lewej stronie doszło do uszkodzenia miejsca, gdzie tchawica przechodzi oskrzela. Pacjentka z trudem oddychała, dlatego w marcu podjęto decyzję o rekonstrukcji. Hiszpańscy lekarze pobrali od dawcy 7-centymetrowy fragment tchawicy. Potem do akcji wkroczyli naukowcy z Uniwersytetu w Padwie, którzy za pomocą enzymów oczyścili go z komórek zmarłego, uzyskując czyste rusztowanie z tkanki łącznej. To właśnie na chrząstce bristolczycy umieścili cienką warstewkę komórek macierzystych, pobranych uprzednio ze szpiku kostnego Kolumbijki. Całość umieszczono na 4 dni w bioreaktorze, który zbudowano na Politechnice Mediolańskiej. Końcową operację przeprowadzono w czerwcu w Barcelonie. Zespołem lekarzy kierował Paolo Macchiarini, który usunął zniszczoną tchawicę i zastąpił ją zrekonstruowaną tkanką. Po kilku miesiącach pacjentka czuje się dobrze. Nie ma objawów wskazujących na odrzucenie narządu. Tchawica jest drugim organem, który wyhodowano z komórek macierzystych poza organizmem chorego. Dwa lata temu Anthony Atalaat ze Szkoły Medycznej Wake Forest University zrekonstruował w ten sposób pęcherze moczowe u 7 dzieci.