Znajdź zawartość

Studium kilku tysięcy pacjentów z zaburzeniem afektywnym dwubiegunowym ujawniło, że za decyzją o podjęciu próby samobójczej stoją (również) genetyczne czynniki ryzyka. Naukowcy z Uniwersytetu Johnsa Hopkinsa zidentyfikowali na chromosomie 2. niewielki region związany z ryzykiem prób samobójczych. Mieszczą się w nim cztery geny, w tym ACP1, a w przeszłości wykazano, że w mózgach osób, które popełniły samobójstwo, występuje podwyższony poziom białka ACP1. Badacze sądzą, że kontroluje ono ten sam szlak co lit (sole litu są stosowane jako normotymiki, czyli leki przeciwdrgawkowe działające stabilizująco np. na nastrój). Od dawna sądziliśmy, że geny stoją za różnicą między myśleniem o samobójstwie a rzeczywistym popełnieniem go – podkreśla szefowa zespołu prof. Virginia L. Willour. Amerykanie badali próbki DNA pobrane od 2698 dorosłych z zaburzeniem afektywnym dwubiegunowym: 1201 podejmowało próby samobójcze, a 1497 nie. Odkryli, że w przypadku osób z jedną kopią pewnego wariantu genu w rejonie chromosomu 2., gdzie zlokalizowany jest ACP1, ryzyko podjęcia próby samobójczej jest wyższe o 1,4 razy, a gdy kopie są dwie – niemal 3 razy. Ekipie Willour udało się uzyskać takie same wyniki na innym zestawie próbek; tym razem porównywano DNA ponad trzech tysięcy pacjentów z chorobą afektywną dwubiegunową. Skupiając się tylko na ludziach z cyklofrenią, naukowcy kontrolowali chorobę i byli w stanie określić, czemu jedna grupa targała się na swoje życia, a druga potrafiła się powstrzymać, nawet jeśli miała myśli samobójcze. W przyszłości naukowcy ze Szkoły Medycznej Uniwersytetu Johnsa Hopkinsa chcą opisać mechanizmy biologiczne, za pośrednictwem których genetyczne czynniki ryzyka zwiększają prawdopodobieństwo zachowań samobójczych. Willour cieszy się, że wyniki jej badań mogą doprowadzić do ulepszenia terapii cyklofrenii. Z powodu efektów ubocznych nie każdy z zaburzeniem afektywnym dwubiegunowym może zażywać lit. Jeśli zaproponujemy inną opcję, będzie fantastycznie. Ze szczegółowym opisem dotychczasowych osiągnięć zespołu można się zapoznać na łamach pisma Molecular Psychiatry.

Otyłość zwiększa ryzyko wystąpienia wielu chorób, w tym sercowo-naczyniowych czy cukrzycy, ale wszystko wskazuje na to, że zmniejsza prawdopodobieństwo popełnienia samobójstwa (Obesity). Dr Kenneth J. Mukamal z Harvardzkiej Szkoły Zdrowia Publicznego przyglądał się wskaźnikom otyłości i samobójstw w poszczególnych stanach USA w latach 2004 i 2005. Średnio mniej więcej jedna czwarta dorosłej ludności stanu była na podstawie BMI klasyfikowana jako otyła, a na 100 tys. dorosłych przypadło circa 12 samobójstw. Okazało się jednak, że na każde 3% wzrostu wskaźnika otyłości w danym stanie odnotowywano o 3 samobójstwa mniej (również w przeliczeniu na 100 tys. mieszkańców). Stany z wyższym wskaźnikiem otyłości charakteryzowały się wyższym odsetkiem posiadaczy broni i dorosłych palaczy, a także niższym dochodem gospodarstw domowych i rzadszym wykształceniem na poziomie college'u. Co ważne, odnotowywano tam jednocześnie niższy wskaźnik udanych prób samobójczych z wykorzystaniem broni palnej, trucizn oraz przez uduszenie. Mukamal podkreśla, że trzeba przeprowadzić więcej badań potwierdzających ten niezwykły związek. Istotne jest też odkrycie wchodzącego w grę mechanizmu bądź mechanizmów. Eksperci szacują, że osoby otyłe mogą nie umierać po zażyciu trucizny, ponieważ ze względu na gabaryty musiałyby połknąć większe dawki. Powieszenie również jest mniej rozpowszechnione w otyłej populacji, gdyż dla takich osób kroki, które należałoby przedsięwziąć, by się udusić, są zbyt wyczerpujące i niewygodne. Na razie nie wykazano, by otyłość i zmniejszoną liczbę samobójstw łączył związek przyczynowo-skutkowy. Poza tym ryzyko związane z otyłością przewyższa potencjalne korzyści w zakresie zapobiegania samobójstwom.

Osoby homoseksualne i biseksualne częściej od heteroseksualnych wykazują skłonność do depresji, przyjmowania substancji niebezpiecznych i zachowań samobójczych - wynika z podsumowania dwudziestu pięciu analiz wykonanych w ostatnich latach. Przyczyną zjawiska jest najprawdopodobniej poczucie odrzucenia i szykany ze strony społeczeństwa. Autorem raportu jest Michael King, pracownik brytyjskiej uczelni University College London. Zebrane przez niego informacje pokazują, że osoby homo- i biseksualne, niezależnie od płci, chorują na depresję i zaburzenia lękowe co namniej o połowę częściej od osób heteroseksualnych. Znacznie częściej nadużywają też alkoholu i innych niebezpiecznych substancji, a odsetek osób, które targnęły się kiedykolwiek na swoje życie, jest dwukrotnie wyższy, niż wśród osób preferujących wyłącznie partnerów płci przeciwnej. Wyniki, opublikowane w czasopiśmie BMC Psychiatry, potwierdzają prawdziwość tez ignorowanych wcześniej m.in. ze względu na niewielką liczbę osób badanych. Mimo to dr King zastrzega, że nie oznacza to, że homoseksualizm sam w sobie jest jakimkolwiek rodzajem zaburzenia, które powoduje pogorszenie zdrowia psychicznego. Badacz sugeruje natomiast, że istotną rolę w rozwoju niekorzystnej sytuacji może odgrywać otoczenie. Jego zdaniem nawet w stosunkowo liberalnych społeczeństwach zdarzają się przypadki mniej lub bardziej subtelnej dyskryminacji związanej z orientacją seksualną, które mogą wywoływać u osób mniej odpornych psychicznie długotrwały stres. Istotnym czynnikiem powodującym pogorszenie zdrowia psychicznego może być odrzucenie ze strony rodziny. To ważne, by pracownicy służby zdrowia byli świadomi, że osoby homoseksualne i biseksualne wykazują podwyższone ryzyko zaburzeń zdrowia mentalnego, uważa dr King. Jednocześnie zaznacza, że nie należy z góry zakładać, że odmienne preferencje seksualne są przyczyną depresji czy jakiejkolwiek innej choroby psychicznej. Jego zdaniem wielu terapeutów jako zaburzenie postrzega orientację seksualną , nie zaś samą depresję. Zdarza się to dość często, podkreśla badacz, wywołując irytację u pacjentów poszukujących leczenia.