Znajdź zawartość

Poczucie humoru pozwala ludziom zachować zdrowie i zwiększa szanse na dożycie wieku emerytalnego. Po przekroczeniu granicy 70 lat wynikające z niego korzyści zdrowotne zmniejszają się (International Journal of Psychiatry in Medicine). Naukowcy z Norweskiego Uniwersytetu Nauki i Technologii (NTNU) analizowali dokumentację 53.500 osób, których losy śledzono przez 7 lat. W badaniu wykorzystano bazę danych ze studium HUNT 2 (Nor-Trøndelag Health Study). W latach 1995-97 jego autorzy zebrali informacje na temat stanu zdrowia oraz próbki krwi od ponad 70 tys. mieszkańców okręgu Nord-Trøndelag ze środkowej Norwegii. Istnieje powód, by wierzyć, że poczucie humoru wywiera pozytywny wpływ na zdrowie psychiczne i życie towarzyskie nawet u osób, które przeszły już na emeryturę, lecz po 75. r.ż. nie da się zauważyć korzystnego oddziaływania na długość życia. Na tym etapie genetyka i biologiczne starzenie stają się ważniejsze – wyjaśnia prof. Sven Svebak. Zespół oceniał poczucie humoru badanych, zadając 3 pytania z testu zaprojektowanego do oceny wyłącznie przyjaznego humoru. Nie jest on wrażliwy na humor wywołujący konflikty, obraźliwy bądź stanowiący formę znęcania się nad kimś. Wybrane pytania miały ujawnić czyjąś zdolność do rozumienia humoru i rozumowania w zabawowy sposób. Svebak tłumaczy, że humor to nie tylko śmiech. To sposób myślenia, który często [...] przejawia się w metodach prowadzenia dialogu. Co więcej, określone nastawienie do świata nie musi być uzewnętrzniane. Zupełnie innym zagadnieniem jest, co ludzie uznają za śmieszne. Powszechnie ludzie z takim samym poczuciem humoru bawią się razem i komunikują humor bez specjalnych gestów. Norweg zaznacza, że poczucia humoru można się nauczyć i polepszać swoje umiejętności w tym zakresie przez ćwiczenia. By uniknąć zarzutu, że ludzie z największym poczuciem humoru wierzą, iż są zdrowi i dlatego są zawsze w dobrym nastroju, czyli że poczucie humoru stanowi pokłosie subiektywnego dobrostanu, badacze z NTNU musieli się uciec do pewnego wybiegu. Podzielili ochotników na dwie grupy. Członkowie pierwszej uznawali, że są zdrowi, przedstawiciele drugiej wręcz przeciwnie. Okazało się jednak, że wpływ poczucia humoru był w obu grupach taki sam. To pozwoliło nam podtrzymać twierdzenie, że poczucie humoru naprawdę wpływa na stan zdrowia do momentu, aż ludzie skończą 70 lat. Norwegowie ustalili, że wielkość efektu zależała od nasilenia poczucia humoru. Kiedy grupy wyodrębniano na tej właśnie podstawie, wyszło na jaw, że w porównaniu do ochotników z najniższą punktacją, w grupie z największym poczuciem humoru śmiertelność była obniżona o ok. 20%. Gdy porównywano ludzi z najwyższymi i najniższymi wynikami, posługując się 9-poziomową skalą, ci pierwsi częściej przeżywali 7-letni okres eksperymentu. Wyniki uzyskane przez zespół Svebaka potwierdzają to, co ustalono przed 4 laty w ramach 24-miesięcznych badań z udziałem chorych z przewlekłą niewydolnością nerek. Prowadzono je w okręgu Sør-Trøndelag. Okazało się wtedy, że przeżywalność była największa w grupie z najsilniej wyrażonym poczuciem humoru. O ile przedtem nie wolno było rozciągać wyciąganych na tej podstawie wniosków na populację generalną, o tyle studium akademików z NTNU nie można zarzucić niewłaściwego doboru próby. Pierwszy raz poczucie humoru starano się powiązać z długością życia już w latach 20. ubiegłego wieku. Lewis Terman wybierał do badań dzieci z ilorazem inteligencji przekraczającym 135 punktów. Okazało się, że 80 lat później nadal żyły głównie osoby, u których stwierdzono najmniejsze poczucie humoru. Svebak podkreśla jednak, że wtedy posłużono się oceną poczucia humoru dokonywaną przez nauczycieli i rodziców, podczas gdy Norwegowie wykorzystali samoopis, a nie społeczny obraz czyjegoś poczucia humoru.

Dorośli z poczuciem humoru przeżywają osoby, które są go pozbawione. Różnica staje się szczególnie widoczna u pacjentów z nowotworami — twierdzi Sven Svebak z Norwegian University of Science and Technology. Studium Norwega objęło ok. 54 tys. osób. Jego zespół śledził ich losy przez 7 lat. O wynikach opowiedziano na konferencji Amerykańskiego Stowarzyszenia Psychosomatyki. Na początku eksperymentu badani wypełniali kwestionariusz, w którym pytano m.in. o to, jak łatwo udaje im się odnaleźć humorystyczne akcenty w codziennym życiu i jak ważna jest dla nich humorystyczna perspektywa postrzegania wszystkiego i wszystkich wokół. Im większą rolę humor odgrywał w czyimś życiu, tym większe jednostkowe szanse na przeżycie 7 lat. Jeśli ktoś się uplasował w ¼ najwyższych wyników, prawdopodobieństwo przetrwania kolejnych 7 lat było o 35% wyższe niż u ludzi z najniższymi wynikami, czyli z dolnego kwartyla. Jeśli na początku eksperymentu zdiagnozowano u kogoś raka, a takich osób było 2.015, poczucie humoru o 70% obniżało prawdopodobieństwo zgonu (w porównaniu do smutnych chorych).

Mężczyźni z natury mają większe poczucie humoru niż kobiety. To wynik działania testosteronu – twierdzi jeden z naukowców. Płeć brzydka częściej się wygłupia i wygłupy te są bardziej agresywne, mówi Sam Shuster z Norwich University Hospital. Shuster, który hobbistycznie jest komikiem, obserwował, w jaki sposób obie płci reagują na jego występy. Kobiety komentowały, zachęcały, a mężczyźni szydzili. Najbardziej agresywni byli młodzi mężczyźni. Już wcześniej zauważono, że np. kobiety opowiadają mniej kawałów, a wśród komików zdecydowanie przeważają mężczyźni. Badania wykazały też, że w swoich żartach mężczyźni częściej szydzą z innych. Zdaniem profesora Shustera, różnice w poczuciu humoru są związane z naszym życiem płodowym, podczas którego decydowała się nasza płeć. Udokumentował on zachowania ponad 400 osób, które oglądały jego występy. Stwierdził, że aż 75% mężczyzn odzywało się, próbując dodać coś śmiesznego. Kobiety były znacznie bardziej powściągliwe. Mężczyźni często atakowali go słownie. Szczególnie było to widoczne w przypadku młodych. Z kolei starsi panowie komentowali występy bardziej życzliwie, upodabniając się w tym względzie do kobiet. Doktor Nick Neave z University of Northumbria wyjaśnia, że agresja, to wynik działania testosteronu. Nabijanie się z komika może być spowodowane tym, iż występujący skupia na sobie uwagę kobiet, odwracając ją tym samym od innych mężczyzn. Próbują więc oni temu przeciwdziałać. Szczególnie dotyczy to młodych mężczyzn, gdyż dopiero rozpoczynają oni rywalizację, nie mają ustalonej pozycji, więc czują się szczególnie zagrożeni.