Znajdź zawartość

Pióra ptaków mogą spełniać taką samą funkcję jak wibryssy kotów. Jako organy czuciowe pozwalają lepiej zorientować się w przestrzeni. Ostatnio biolodzy zajmujący się alkami – ptakami skądinąd znanymi ze swych imponujących skoków do wody na główkę – zauważyli, że osobniki z bardziej rozwiniętymi, czyli odstającymi od ciała pióropuszami rzadziej na coś wpadają (Animal Behaviour). Pogłębione analizy wykazały, że u licznych ptaków – papug, pingwinów, bażantów czy kolibrów – pióra spełniają podobną rolę. U wielu gatunków można dostrzec sterczące z głowy kity, brody czy niby-wąsy, o imponujących ogonach nie wspominając. Sądzono, że ozdoby te służą do wywierania wrażenia na płci przeciwnej, ale doktor Sampath Seneviratne z Uniwersytetu Kolumbii Brytyjskiej oraz profesor Ian Jones Memorial University of Newfoundland uważają, że dodatkowo spełniają one funkcję dotykową. Panowie sprawdzali, czemu na głowach alek rozwinęło się tak złożone upierzenie. W obrębie rodzaju Aethia różne gatunki mają co prawda rozmaicie ukształtowane pióra, lecz samice i samce zazwyczaj wyglądają tak samo. Ptaki rozmnażają się w ciemnych szczelinach skalnych. Biolodzy umieszczali pojedyncze osobniki w zaciemnionych labiryntach eksperymentalnych (przypominały one ich "domy") i sprawdzali, jak często ptaki na coś wpadały. Okazało się, że zarówno nurniczki czubate (Aethia cristatella), jak i wąsate (Aethia pygmaea) 2,5-krotnie częściej ulegały wypadkom, jeśli pióra na głowie zostały sztucznie spłaszczone. Poza tym bez pomocy kity naturalnie długopióre osobniki częściej waliły w przeszkody głową niż ptaki przyzwyczajone do krótszych kit. Następnie ornitolodzy porównywali upierzenie poszczególnych gatunków z trybem życia, jaki prowadzą oraz miejscem zamieszkania. Ptaki żyjące w złożonych, najeżonych przeszkodami środowiskach, a także aktywne nocą z większym prawdopodobieństwem miały długie pióra ozdobne – zaznacza Seneviratne. Okazało się, że twierdzenie to jest prawdziwe również w przypadku wielu innych gatunków ptaków, w tym dzięciołowatych i kuropatw. Choć rzeczywiście wąsy i pióropusze mogą służyć do odstraszania drapieżników, zachwalania swoich walorów czy kamuflażu, ich pierwotną funkcją było informowanie o przeszkodach. Pióra na głowie są szczególnie użyteczne, ponieważ pozwalają ochronić ważne narządy – oczy, dzioby, nozdrza i błony bębenkowe.