Znajdź zawartość

Bannykus i Xiyunykus to nowe alwarezaury z Chin. Xiyunykusa odkryto w 2005 r. w Sinciang, a Bannykusa w 2009 r. w Mongolii Wewnętrznej. Alwarezaury to tajemnicza grupa teropodów. Pod wieloma względami przypominały one ptaki. Wydaje się też, że były przystosowane do odżywiania owadami żyjącymi w koloniach. Alwarezaury to dziwne zwierzęta. Przez silne, wyposażone w pazury dłonie i słabe szczęki zdają się być dinozaurzymi odpowiednikami dzisiejszych mrówników i mrówkojadów - opowiada prof. Jonah Choiniere z University of the Witwatersrand. Alwarezaury nie zawsze żywiły się owadami. Najwcześniejsi przedstawiciele tej grupy mieli zęby i kończyny przednie idealnie nadające się do chwytania i zjadania drobnych ofiar. Dopiero później zęby uległy redukcji, a w dłoni wyewoluował duży pojedynczy pazur, który mógł być wykorzystywany do rozdrapywania butwiejących pni i mrowisk. Nowe skamieniałości mają długie ramiona. Pokazują więc, że alwarezaury uzyskały krótsze ramiona na dalszych etapach historii ewolucyjnej, u gatunków o mniejszych rozmiarach ciała. W ich przypadku scenariusz był więc odwrotny niż u tyranozaurów, u których krótkie ramiona towarzyszyły gigantycznym rozmiarom - opowiada prof. Roger Benson z Uniwersytetu Oksfordzkiego. Bannykus i Xiyunykus są bardzo istotne, gdyż stanowią etap przejściowy w procesie przystosowania alwarezaurów do nowej diety. « powrót do artykułu

W Mongolii Wewnętrznej znaleziono dinozaura wielkości papugi, który w kończynie przedniej miał tylko jeden palec. Od pobliskiego miasta Linhe nadano mu nazwę Linhenykus monodactylus. Unikatowy gad należał do grupy alwarezaurów, a więc długonogich, szybko biegających teropodów. Pracami międzynarodowego zespołu paleontologów kierował prof. Xing Xu z Chińskiej Akademii Nauk. Skamieniałość odkryto w skałach formacji Wulansuhai z późnej kredy. Jej wiek ocenia się na 84-75 mln lat. Stanowi ona bogate źródło sfosylizowanych kręgowców. Naukowcy znaleźli częściowy szkielet z kośćmi kręgosłupa, kończynami przednimi, fragmentem miednicy oraz niemal kompletnymi kończynami tylnymi. Linhenykus miał zapewne kilkadziesiąt centymetrów (kilka stóp) wysokości i ważył tyle, co większa papuga. Nietypową cechą tego gatunku były jednopalczaste dłonie z długim pazurem. Prawdopodobnie służył on do przekopywania ziemi w poszukiwaniu owadów. Wskazuje to na różnorodność ewolucyjnych modyfikacji dłoni u poszczególnych teropodów. Nielatające teropody zaczęły od pięciu palców, ale ewoluowały w kierunku tylko trzech palców u późniejszych form. Już tyranozaury z dwoma palcami wydawały się niezwykłe, ale dopiero jednopalczasty Linhenykus pokazuje, jak rozległe i złożone były naprawdę zmiany dłoni teropodów – wyjaśnia Michael Pittman z Wydziału Nauk o Ziemi Uniwersyteckiego College'u Londyńskiego, współautor odkrycia. Gros teropodów miało w kończynach przednich trzy palce, ale u większości alwarezaurów dwa zewnętrzne zostały bardzo zredukowane do postaci niezbyt użytecznych struktur. Linhenykus dysponował tylko jednym palcem, a jest uważany za stosunkowo prymitywnego alwarezaura. Nie wiadomo, czemu dokładnie zewnętrzne palce zanikły. Być może przestały być aktywnie podtrzymywane przez dobór naturalny. Szczątkowe struktury, takie jak nogi u waleni czy węży, mogą się pojawiać i znikać pozornie losowo w toku ewolucji. Linhenykus zwraca uwagę na szczątkowość zewnętrznych palców zaawansowanych alwarezaurów [...] – podsumowuje Jonah Choiniere, inny współodkrywca skamieniałości.