Znajdź zawartość

Rak piersi jest jedną z najczęściej występujących chorób nowotworowych u kobiet. Aby zmniejszyć liczbę pojawiających się przypadków, prowadzone są badania przesiewowe, w tym mammografia. Regularne jej wykonywanie pozwala wykrywać zmiany chorobowe na wczesnym etapie, co wpływa na pomyślność leczenia. Bezpłatna mammografia – kto może skorzystać z programu? Bezpłatna mammografia realizowana jest w ramach programu profilaktycznego finansowanego przez NFZ, który skierowany jest do kobiet z grupy wiekowej 50–69 lat. Paniom w tym wieku przysługuje raz na 2 lata nieodpłatne badanie mammograficzne lub (na podstawie pisemnego wskazania do wykonania, takiego jak np. obciążony wywiad rodzinny w kierunku rak piersi, mutacje w obrębie genów BRCA 1 lub BRCA 2) badanie po 12 miesiącach od poprzedniego. Kobiety mogą zgłosić się na mammografię same lub po otrzymaniu zaproszenia, jeśli nie przechodziły wcześniej leczenia z powodu raka piersi. Na badanie poza programem kieruje lekarz, ale istnieje też możliwość wykonania go na własną rękę. Co to jest mammografia? Zastanawiasz się, na czym polega mammografia? Najogólniej określić ją można jako badanie radiologiczne piersi. Podczas niego wykonuje się dwa zdjęcia każdej piersi (w projekcji skośnej i górnej). W niektórych przypadkach konieczne może okazać się wykonanie dodatkowych zdjęć celowanych. Badanie to pozwala wykryć raka piersi na wczesnym etapie rozwoju, kiedy nie muszą występować jeszcze objawy chorobowe. Mammografia jest badaniem nieinwazyjnym i szybkim. Podczas jego trwania pacjentka może odczuwać pewien dyskomfort. W czasie wykonywania zdjęć pierś jest bowiem uciskana, aby uniknąć zruszenia się (to wpłynęłoby na wiarygodność wyniku) i ograniczenia ilości wykorzystywanego promieniowania. Aby zmniejszyć dyskomfort, badanie przeprowadza się w pierwszej fazie cyklu miesiączkowego (ok.o 10 dnia). Pierś wykazuje wówczas mniejszą wrażliwość na dotyk. Mammografia nie wymaga od kobiety żadnego przygotowania, jedynie przyniesienia ze sobą posiadanych wcześniejszych wyników badań piersi. Ważne jest też przygotowanie informacji o dacie ostatniej miesiączki (dotyczy kobiet przed menopauzą), stosowanych lekach, odczuwanych objawach, problemach zdrowotnych i czynnikach ryzyka nowotworu piersi. Od kiedy należy wykonywać mammografię? W przypadku kobiet młodszych profilaktyka raka piersi opiera się głównie na samobadaniu i ultrasonografii. Za najwcześniejszy próg wykonania mammografii przyjmuje się 35 lat, jeśli występuje wysokie ryzyko rozwoju choroby nowotworowej. W pozostałych przypadkach nie ma potrzeby tak wczesnego jej wykonywania. Badanie zaleca się zrobić po raz pierwszy po 40. roku życia, chyba że wcześniej pojawią się niepokojące dolegliwości. Objawy skłaniające do badania Kobieta powinna zgłosić się do lekarza, jeśli zaobserwowała takie niepokojące dolegliwości jak m.in.: •    wyciek i zmiany w obrębie brodawki (zgrubienia, zaczerwienienia, owrzodzenia); •    zmiana kształtu i wielkości oraz koloru skóry piersi; •    guzki lub zgrubienia wyczuwalne w piersi bądź pod pachą; •    wciąganie skóry, wgłębienia na skórze piersi; •    ból piersi bez konkretnej przyczyny; •    pomarszczenie lub łuszczenie się skóry piersi; •    powiększenie węzłów chłonnych w okolicach pach. « powrót do artykułu