Znajdź zawartość

Naukowcy z Niemiec, Włoch i Egiptu przeprowadzili serię testów genetycznych, które pozwoliły im poznać przyczynę śmierci Tutanchamona. Przy okazji dowiedzieli się sporo o samym władcy. Okazuje się, że najsłynniejszy faraon miał stopy końsko-szpotawe i poruszał się o lasce. W wieku 19 lat zabiła go malaria. Młody faraon zmarł w dziewiątym roku rządów. Wśród historyków wywołało to spory o przyczyny jego śmierci. Jedni twierdzili, że zmarł z powodu wypadku, inni mówili o morderstwie, a jeszcze inni - o chorobie. Badania genetyczne wykazały, że Tutanchamon był zarażony zrodźcem sierpowym, który często wywołuje śmiertelną postać malarii. Przy okazji dowiedzieliśmy się, że młody władca nie mógł mieć majestatycznej postawy, gdyż cierpiał na liczne wrodzone schorzenia. Z powodu choroby Freiberga-Kohlera II, która należy do grupy jałowych martwic kości, miał zdeformowane kości śródstopia. Choroby genetyczne mogły osłabiać system odpornościowy władcy, a do śmierci doszło, gdy złamał sobie nogę. To wpłynęło na jego kondycję tak negatywnie, że zarażenie malarią zakończyło życie Tutanchamona. Dzięki badaniom genetycznym dowiedzieliśmy się również, że rodzicami Tutanchamona byli faraon Echnaton i jego siostra. W najbliższych latach z pewnością czeka nas jeszcze niejedna sensacja historyczna. Nowoczesna technika oddaje w ręce archeologów coraz doskonalsze narzędzia.

Na University of Maryland odbyła się ostatnio konferencja dotycząca przyczyn zgonu postaci historycznych. Przygotowując się do niej, Irwin Braverman z Yale University obejrzał dokładnie podobizny i zdiagnozował chorobę, na którą cierpiał faraon Echnaton (pierwotnie Amenhotep IV). Władca miał bardzo kobiecy wygląd, m.in. szerokie biodra i piersi (ginekomastia), ale spłodził 6 córek. Sfeminizowane ciało to wynik mutacji genetycznej, w wyniku której dochodziło do zwiększonej konwersji androgenów do estrogenów w tkankach obwodowych. Głowa Echnatona była jajowata, ponieważ cierpiał na zespół Marfana. Braverman ocenia czyjś stan zdrowia m.in. na podstawie portretów. Na Wydziale Medycyny w Yale prowadzi zajęcia, w ramach których studenci pierwszego roku ćwiczą umiejętności obserwacyjne, stawiając "diagnozę" na podstawie malowideł z uniwersyteckiego Centrum Sztuki Brytyjskiej. W ramach studiów dotyczących Echnatona wykorzystano rzeźby. Echnaton panował od ok. 1351 roku p.n.e. Był mężem Nefretete i ojcem lub bratem przyrodnim Tutanchamona. Donald Redford, egiptolog i archeolog z Uniwersytetu Stanowego Pensylwanii, zgadza się z tezą, że faraon miał zespół Marfana. Podkreśla jednak, że jest to sąd bardzo subiektywny. Autorzy innych teorii twierdzili np., że Echnaton i inni członkowie jego rodziny cierpieli na zespół Babińskiego i Fröhlicha (dystrofię tłuszczowo-płciową). Wiąże się on z kobiecą dystrybucją tkanki tłuszczowej i niepłodnością. Nie pasuje to, oczywiście, do faraona, który miał przecież kilkoro dzieci. Zespół Marfana jest rzadką chorobą genetyczną. Wiąże się z układowym schorzeniem tkanki łącznej. Objawy obejmują układ krążenia, narząd wzroku i układ kostno-stawowy. Pacjenci są bardzo szczupli i wysocy, dodatkowo mają smukłe kończyny oraz palce.