Znajdź zawartość

IBM zrezygnował z uczestnictwa w rozpoczętym w 2006 roku Blue Waters - projekcie, którego celem jest stworzenie superkomputera o wydajności liczonej w petaflopsach. O wycofaniu się Błękitnego Giganta, głównego uczestnika programu, poinformowały wspólnie IBM oraz National Centre of Supercomputing Applications (NCSA). Innowacyjna technologia, którą IBM opracował, była bardziej złożona i wymagała znacznie większych nakładów finansowych oraz technicznych ze strony IBM-a niż początkowo przewidywano. NCSA i IBM starały się wypracować nowe porozumienie dotyczące udziału IBM-a w projekcie, jednak nie udało się go osiągnąć - czytamy w oświadczeniu koncernu. Projekt Blue Waters rozpoczęto w roku 2006 dzięki grantowi w wysokości 208 milionów dolarów, który na ten cel przeznaczyła Narodowa Fundacja Nauki. Rok później wybrano IBM-a na głównego wykonawcę superkomputera. Miał on korzystać z procesorów Power 7. Dotychczas IBM otrzymał ze wspomnianego grantu 30 milionów dolarów. Firma zwróci te pieniądze. John Melchi, dyrektor ds. administracyjnych w NCSA powiedział, że koszty rozwoju nowych technologii opracowanych przez IBM-a okazały się tak wysokie, iż koncern zrezygnował z dalszej współpracy. Teraz NCSA rozgląda się za innym partnerem. Zastrzega przy tym, że kwota grantu pozostaje taka sama i nie będzie waloryzowana o wskaźnik inflacji. Celem projektu Blue Waters jest stworzenie superkomputera o wydajności około 10 petaflopsów, który będzie nadawał się do obliczeń ogólnego przeznaczenia, a który jednocześnie będzie dawał gwarancję, że uruchomiona na nim typowa aplikacja naukowa będzie mogła liczyć na wydajność nie mniejszą niż 1 petaflops. Meichi mówi, że nawet po wycofaniu się IBM-a jest szansa, że Blue Waters rozpocznie prace przed końcem 2012 roku. Obecnie najbardziej wydajnym superkomputerem na świecie jest japoński K, którego maksymalna wydajność wynosi 8,16 PFlops. Warto też przypomnieć, że niedawno Cray ogłosił powstanie architektury XK6, która ma umożliwić zbudowanie nawet 50-petaflopsowego superkomputera.

Podczas konferencji SC09 IBM zaprezentował węzeł Power System IH dla superkomputerów. Wykorzystuje on cztery procesory Power7 i opracowany przez IBM-a system przełączników działający zarówno z łączami optycznymi jak i miedzianymi. Węzły Power System IH są wykorzystywane przy budowie 20-petaflopsowego superkomputera Blue Waters, który stanie na University of Illinois. Kości Power7 powstają w technologii 45 nanometrów, a każda z nich zawiera 8 rdzeni. Każdy z nich posiada 12 jednostek wykonawczych, 64 kilobajty pamięci L1 i 256 kB L2. Cały procesor ma też do dyspozycji 32 megabajty wbudowanej pamięci DRAM, która działa jak współdzielony cache L3, podzielony na 4-megabajtowe segmenty przydzielone do każdego z rdzeni. Power7 korzysta też ze zintegrowanego dwukanałowego kontrolera pamięci DDR3. Układy w węźle będą taktowane zegarem o częstotliwości od 3,5 do 4 GHz. Każdy z węzłów potrzebuje do pracy 800 watów. To sporo, jednak trzeba zwrócić uwagę na fakt, że na każdy wat dostarcza 1,28 gigaflopsów mocy. Dla porównania intelowski energooszczędny procesor Xeon L5530 taktowany zegarem o częstotliwości 2,4 GHz zapewnia 640 megaflopsów na wat. Całkowicie zmontowany węzeł Power System IH nie jest mały. Jego wymiary to 99x182 centymetry. Szafa dla tych węzłów ma format 2U i pomieści 8 z nich. Pojedynczy węzeł korzysta z dwóch olbrzymich płyt głównych, na których mieszczą się procesory, układy pamięci i przełączniki. Płyty są produkowane przez Fujitsu i są to największe tego typu urządzenia w historii. Węzeł jest całkowicie chłodzony wodą. W każdym węźle znajduje się też 16 slotów DIMM, a IBM używa 8-gigabajtowych kości, co oznacza, że każdy z rdzeni ma do dyspozycji 4 gigabajty pamięci operacyjnej. Każda z szaf może zatem zawierać terabajt RAM. Blue Waters ma mieć do dyspozycji 2 petabajty pamięci operacyjnej. Węzły mają też do dyspozycji po 16 slotów PCI-Express 2.0 x16 oraz jeden x8. Cała komunikacja w ramach jednego węzła odbywa się za pomocą łączy miedzianych. Na zewnątrz wychodzą łącza optyczne, którymi połączone są węzły między sobą. Pokazane przez IBM-a przełączniki są w stanie obsłużyć do 512 węzłów, co zapewni całkowitą moc obliczeniową na poziomie 16,4 petaflopsa. By uzyskać wymagane 20 PFlops IBM najprawdopodobniej podkręci procesory do 4,88 GHz.

IBM otrzymał rządowe zlecenie na budowę 20-petaflopsowego superkomputera Sequoia. Najbliższe lata będą więc dla Błękitnego Giganta bardzo pracowite, gdyż, jak już informowaliśmy, ma też zbudować ponad 10-petaflopsowy Blue Waters. Jakby jeszcze tego było mało, firmie zlecono stworzenie komputera Dawn o mocy 500 teraflopsów, który będzie wspomagał Sequoię. Wszystkie trzy supermaszyny mają rozpocząć pracę już w 2011 roku. Sequoia powstaje na potrzeby National Nuclear Security Administration, która jest częścią Departamentu Energii. Komputer będzie wykorzystywany do symulowania testów broni jądrowej. Superkomputer stanie w Lawrence Livermoer National Laboratory, a korzystać będą z niego też Laboratoria Narodowe Los Alamos i Sandia. Specyfikacja komputera Sequoia przewiduje wyposażenie go w 16 petabajtów pamięci, 98 304 węzły i 16 milionów rdzeni procesora Power. Dotychczas barierę petaflopsa, czyli biliarda (1 000 000 000 000 000) operacji zmiennoprzecinkowych na sekundę przekroczyły dwa komputery - IBM-owski RoadRunner (1,105 PFlops) oraz Jaguar (1,059 PFlops) firmy Cray. Sequoia będzie od nich 20-krotnie szybszy.

The Register dotarł do dokumentów, z których wynika, że IBM przygotowuje ośmiordzeniowy procesor Power7. Błękitny Gigant będzie sprzedawał je w dwuprocesorowych modułach, a więc klienci będą mogli nabyć co najmniej 16 rdzeni. Wydajność każdego z nich wynosi 32 gigaflopsy, a więc wydajność procesora to 256 GFlops. To dwukrotnie więcej niż wydajność dwurdzeniowego Power6, który taktowany jest zegarem o częstotliwości 5 GHz. Power7 będzie współpracował ze znaczne wolniejszym zegarem. The Register powołuje się na dokumenty, w których czytamy, że Power7 trafi na rynek w 2010 roku, zostanie wykonany w procesie 45 nanometrów i będzie taktowany 4,0 GHz zegarem. Pojedynczy rdzeń będzie wykonywał cztery wątki równocześnie. Serwis twierdzi, że na informację o Power7 natrafił w dokumentach dotyczących superkomputera, który ma powstać na zlecenie National Center for Supercomputing Applications (NCSA). Maszyna "Blue Waters" zostanie dofinansowana kwotą 208 milionów dolarów i w 2011 roku stanie na University of Illinois. Będzie to najpotężniejszy komputer, jaki kiedykolwiek stworzono. Jego wydajność ma przekraczać 10 petaflopsów. "Blue Waters" będzie zbudowany z 38 900 procesorów Power7 i zostanie wyposażony w 620 terabajtów pamięci operacyjnej i 26 petabajtów przestrzeni dyskowej. Ponadto IBM zaoferuje exabajt przestrzeni do archiwizowania danych.