Misja obrony Ziemi przed asteroidami – DART – zmieniła i orbitę, i kształt asteroidy Dimorphos

[KopalniaWiedzy.pl 357]

We wrześniu 2022 roku pojazd DART uderzył w 170-metrową asteroidę Dimorphos, krążącą wokół asteroidy Didymos. Historyczna misja miała na celu zademonstrowanie technologii obrony Ziemi przed asteroidami. Już 2 tygodnie po teście dowiedzieliśmy się, że był on sukcesem – pędzący z prędkością 6,5 km/s DART zmienił trajektorię asteroidy cięższej od siebie o 8,5 miliona razy. W wyniku uderzenia za asteroidą utworzył się ogon wyrzuconego materiału o długości wielu tysięcy kilometrów. Teraz okazuje się, że trajektoria Dimorphos zmieniła się bardziej, niż wynikało ze wstępnych badań, a zderzenie zmieniło też kształt asteroidy.

Przed uderzeniem Dimorphos miała kształt sferoidy spłaszczonej, obiegała Didymos po orbicie kołowej w odległości około 1189 metrów, a jeden pełny obieg zajmował jej 11 godzin i 55 minut. Gdy DART uderzył, zaszły interesujące zmiany. Orbita Dimorphos nie jest już kołowa. Okres orbitalny asteroidy – czyli czas, jaki zajmuje jej pełen obieg – uległ skróceniu o 33 minuty i 15 sekund. A cały kształt asteroidy zmienił się z obiektu dość symetrycznego w elipsoidę trójosiową, wyjaśnia Shantanu Nandu, inżynier-nawigator z Jet Propulsion Laboratory, który stał na czele grupy badającej Dimorphos. Dowiadujemy się zatem, że wcześniej asteroida przypominała spłaszczoną piłkę, teraz jej kształt bardziej przypomina melon.

Naukowcom udało się opracować niezwykle precyzyjne modele układu Didymos-Dimorphos. Są tak dokładne, że pokazują i kształt Dimorphos, i jej kiwanie się w przód i w tył w miarę jak okrąża Didymosa. Pozwoliły również określić ewolucję orbity mniejszej asteroidy.

Natychmiast po uderzeniu orbita Dimorphos wokół Didymos uległa skróceniu o 32 minuty i 42 sekundy. W kolejnych tygodniach, w wyniku postępującej utraty materiału skalnego, orbita nadal się skracała. W końcu ustabilizowała się i obecnie Dimorphos obiega Didymos w ciągu 11 godzin, 22 minut i 3 sekund. Okres orbitalny jest więc o 33 minuty i 15 sekund krótszy niż przed zderzeniem. Naidu zapewnia, że obliczenia przeprowadzono z dokładnością do 1,5 sekundy. Oznacza to, że średnia odległość pomiędzy obiema asteroidami wynosi obecnie 1152 metry, o 37 metrów mniej niż wcześniej. Orbita Dimorphos nie jest już kołowa, a eliptyczna.

Europejska Agencja Kosmiczna planuje wystrzelenie w październiku bieżącego roku misji Hera, która odwiedzi układ Didymos-Dimorphos i na miejscu sprawdzi, czy wszelkie obserwacje i obliczenia są prawidłowe.

« powrót do artykułu