Polacy odkryli w Albanii zaginione hellenistycznie miasto?

[KopalniaWiedzy.pl 357]

Polscy archeolodzy kontynuują prace na stanowisku Bushat w Albanii, gdzie przed 4 laty odkryli pozostałości dużego iliryjskiego ośrodka miejskiego z przełomu III i II w. p.n.e. Uczeni z Ośrodka Badań nad Antykiem Europy Południowo-Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego nie wykluczają, że to zaginiona Bassania, którą opisywał rzymski historyk Tytus Liwiusz.

Historia odkrycia zaginionego miasta rozpoczyna się w latach 2011–2017, gdy Polacy badali – również opisywane przez Liwiusza – miasto Szkodra (Scodra). Było ono stolicą królestwa iliryjskiego. W 168 roku p.n.e. miasto poddało się Rzymowi, szybko stając się ważnym centrum handlowym i komunikacyjnym Republiki. W trakcie swojej historii Szkodra znajdowała się pod rządami Rzymian, Bizantyjczyków, Słowian, Wenecjan i Otomanów. Ruiny tamtejszej twierdzy, Rozafy, to interesujący przedmiot badań, którym zajmowali się m.in. Polacy. W 2018 roku archeolodzy z UW przenieśli się na stanowisko Bushat, znajdujące się 15 km od Szkodry. Już pierwszy sezon wykopalisk przyniósł niezwykłe odkrycie – hellenistyczne monety, ceramika i pozostałości murów. Zaczęto więc snuć przypuszczenia, że oto odnaleziono opisaną przez Liwiusza Bassanię. Dotychczas wiedzieliśmy, że miasto znajdowało się w pobliżu Szkodry, istniało do początków I wieku do końca rządów cesarza Oktawiana Augusta, a jego kres zbiega się z rzymską inwazją.

Badania prowadzone są w najwyższym punkcie płaskowyżu. Zauważono tam pozostałości trzech budowli – fragment murów miejskich i pozostałości po dwóch bramach. Odkryto też fundamenty o szerokości 90 cm wykonano z dużych lekko obrobionych bloków lokalnego zlepieńca bez zaprawy. To charakterystyczne dla hellenistycznych budowli obronnych. Archeolodzy, biorąc pod uwagę szerokość fundamentów oraz ich dominującą pozycję w mieście uważają, że nie były to zwyczajne domy mieszkalne. Ponadto odnaleziono fragmenty hellenistycznych amfor, skyfosów i innych naczyń, które pozwoliły na wykonanie datowania.

Odkryte pozostałości budowli oraz fragmenty ceramiki wskazują na hellenistyczną zabudowę miasta pochodzącą z końca III wieku p.n.e. i pierwszej połowy II w. p.n.e. Niejednoznaczność przekazów antycznych oraz wstępny etap badań nie pozwalają na jednoznaczne określenie nazwy miasta leżącego na terytorium antycznej Szkodry, choć mogła to być Bassania, wspomniana przez starożytnego historyka Liwiusza przy okazji opisu walk Rzymian z Gentiosem, ostatnim królem iliryjskim, stwierdził kierujący badaniami profesor Piotr Dyczek.

Z dotychczas przeprowadzonych badań wynika, że miasto zostało porzucone. Nie znaleziono natomiast żadnych śladów zniszczeń czy pożarów. Budowle przez 2 tysiące lat ulegały erozji, a miejscowość służyła jako kamieniołom. W wielu okolicznych domach widać wbudowane pochodzące z niego bloki.

« powrót do artykułu