Nowo odkryty gatunek „storczyka wodospadów” już wyginął

[KopalniaWiedzy.pl 357]

Botanicy z Gwinei i Królewskich Ogrodów Botanicznych w Kew w tym samym artykule ogłosili odkrycie i wymarcie jednego z gatunków „storczyka wodospadów”. Roślina z rodzaju Saxicolella występowała endemicznie w jednej lokalizacji na świecie. O wyginięciu gatunku poinformował doktor Martin Cheek, który na Google Earth zauważył, że miejsce występowania Saxicolella deniseae zostało zalane przez wody sztucznego zbiornika.

Rodzaj Saxicolella składa się z 8 znanych gatunków i należy do rodziny zasennikowatych (Podosternaceae). Obejmuje ona około 300 gatunków przystosowanych do życia w wartkim nurcie i przy wodospadach. Rośliny te mają nietypowy wygląd przypominający mchy czy glony.

W 2018 roku botanik Denise Molmou – pracująca w ramach międzynarodowego projektu Guinea Tropical Important Areas, którego celem jest ochrona bioróżnorodności dzikich roślin – zauważyła nowy gatunek i zebrała próbkę. Roślina została nazwana od imienia odkrywczyni, Saxicolella deniseae. Niedługo później wybuchła pandemia COVID-19 i naukowcy nie mogli pojechać na miejsce, by zebrać nasiona rośliny w celu zachowania jej materiału genetycznego. Przygotowywali jednak artykuł na temat kilkunastu nowo odkrytych gatunków, w tym Saxicolella deniseae. Jednak gdy doktor Cheek postanowił sprawdzić na Google Earth koordynaty miejsca, w którym Molmou znalazła roślinę, zauważył na zdjęciach z listopada 2021 roku, iż obszar ten został zalany.

Wiemy, że w ostatnich czasach wyginęło wiele gatunków roślin, ale ten przypadek pokazuje, jak nagłe i niespodziewane może być zniknięcie gatunku. W Afryce „storczyki wodospadów” często występują w pojedynczej lokalizacji, przy konkretnym wodospadzie, czasem przy dwóch, trzech czy czterech wodospadach na tej samej rzece. W tym przypadku wybudowanie zapory wodnej na rzece Konkouré doprowadziło do zalanie licznych wodospadów, więc jesteśmy niemal pewni, że Saxicolella deniseae wyginęła, mówi doktor Cheek.

Kraje Afryki Zachodniej planują obecnie budowę wielu hydroelektrowni. Tymczasem przyroda tych państw jest słabo rozpoznana. Szczególnie słabo poznane jest życie roślinne w okolicach wodospadów. Wiadomo jednak, że projekty budowy zapór zagrażają wielu gatunkom „storczyków wodospadów”.

Botanicy obiecują, że będą szukali Saxicolella deniseae. Szansa jest jednak mała. Dwa projekty hydrologiczne przeprowadzone na rzece Konkouré doprowadziły do zalanie jej na 150 kilometrach długości oraz 30 kilometrów jej dopływów.

« powrót do artykułu