Udało się uzyskać szczegółowy obraz kosmicznych ORC-ów. Odkryła je Polka

[KopalniaWiedzy.pl 357]

Astronomowie uzyskali szczegółowy obraz tajemniczego ORC-ów. To niedawno odkryte fascynujące obiekty kosmiczne zwane dziwnymi kręgami radiowymi (odd radio circles – ORC). Jako pierwsza zauważyła je doktor Anna Kapińska, pracująca przy projekcie Evolutionary Map of the Universe prowadzonym za pomocą Australian Square Kilometre Array Pathfinder (ASKAP). Od tamtej pory powstało wiele hipotez wyjaśniających, czym mogą być ORC.

Nowy obraz ORC uzyskany przez południowoafrykańskie obserwatorium MeerKAT dostarczy naukowcom więcej informacji na temat tych struktur, umożliwi dalsze badania ich struktury i pochodzenia. Obecnie istnieją trzy wiodące hipotezy na temat ORC.
Według jednej z nich są to pozostałości olbrzymich eksplozji, do których doszło w centrum ich galaktyk macierzystych. Eksplozje takie mogły być skutkiem np. łączenia się supermasywnych czarnych dziur. Zwolennicy drugiej z hipotez utrzymują, że mogą być to potężne dżety wysokoenergetycznych cząstek pochodzące z centrum galaktyki. W końcu zgodnie z trzecią hipotezą są to pozostałości „szoku końcowego” powstałego po narodzinach gwiazd w galaktyce.

Jak dotychczas wszystkie dziwne kręgi radiowe zostały wykryte za pomocą radioteleskopów. Nie zanotowano w nich żadnej emisji w zakresie fal widzialnych, podczerwieni czy promieniowania rentgenowskiego.

Ludzie często próbują wyjaśnić obserwacje i wykazać, że pasuje to do już istniejącej wiedzy. Dla mnie bardziej interesujące jest odkrycie czegoś zupełnie nowego, co rzuca wyzwanie naszym obecnym przekonaniom, mówi doktor Jordan Collier z Inter-University Institute for Data Intensive Astronomy, który skompilował dane obserwacyjne z MeerKAT.

ORC są olbrzymie. Mają średnice około miliona lat świetlnych. Są więc wielokrotnie większe od Drogi Mlecznej, ale mimo to trudno je zauważyć. Profesor Ray Norris z australijskiego CSIRO przypomina, że dotychczas odkryto zaledwie 5 ORC.
Wiemy, że ORC to pierścienie słabej emisji radiowej otaczające galaktyki o bardzo aktywnych czarnych dziurach w centrum. Nie wiemy jeszcze, co je powoduje, ani dlaczego są tak rzadkie, stwierdza profesor Norris.

Nie jest przypadkiem, że badania nad ORC są prowadzone przez ASKAP i MeerKAT. To dwie ważne części wciąż tworzonego Square Kilometre Array (SKA), wielkiej sieci radioteleskopów, która powstaje w Australii i RPA. Łączna powierzchnia ich czas sięgnie 1 km2. Wspólnie będą tworzyły najbardziej czuły i najszybszy radioteleskop w historii.

« powrót do artykułu