Zaloguj się, aby obserwować tę zawartość
Obserwujący
0
Nowy gatunek storczyka z mglistych lasów deszczowych północnego Ekwadoru
dodany przez
KopalniaWiedzy.pl, w Nauki przyrodnicze
-
Podobna zawartość
-
przez KopalniaWiedzy.pl
Na stanowisku Buen Suceso w Ekwadorze znaleziono unikatowy pochówek kultury Manteño. Była to jedna z ostatnich kultur regionu przed kolonizacją. Pojawiła się około 600 roku, natomiast sam pochówek datowany jest na lata 771–953. Archeolodzy, którzy go badali stwierdzili, że ciężarna kobieta prawdopodobnie została złożona w ofierze, a jeszcze zanim umarła odcięto jej dłonie i nogę.
Pochówek nr 10 jest wyjątkowy zarówno dlatego, że zawiera młodą kobietę i jej nienarodzone dziecko, ze względu na złożone do grobu ozdoby z różnych kultur i okresów wykonane z muszli zawiśników, oraz ze względu na potraktowanie zmarłej, w tym odcięcie jej dłoni i lewej nogi.
Kobietę pochowano na plecach, z głową skierowaną na zachód. W okolicach miednicy znaleziono szczątki płodu, w grobie nie było natomiast jej dłoni i lewej nogi, znaleziono jedynie pojedyncze kości palców dłoni. Badania radiowęglowe jednego z zębów trzonowych wskazały, że pochówek miał miejsce w latach 771–953.
Na oczach zmarłej położono muszle małży z rodzaju Anadara, wokół ciała ułożono zaś muszle w kształcie księżyca. W pobliżu lewego ramienia i biodra znajdowały się dwa wisiorki z muszli. Oprócz nich archeolodzy odkryli wiele innych ozdób z muszli. Do grobu wsadzono też czaszkę jakiejś innej osoby. Około metr na północ od pochówku znaleziono wykonany z piaskowca przedmiot o gwiaździstym kształcie. Zaś długo po pochówku na klatce piersiowej umieszczono spalone resztki czegoś złożonego w ofierze. Datowanie wykazało, że ofiara ta pochodziła z lat 991–1025. Analizy szkieletu zmarłej wykazały, że miała ona 17–20 lat, a jej dziecko 7–9 miesięcy. Dodatkowa czaszka należała na osoby w wieku 25–35 lat.
Archeolodzy przypuszczają, że młoda kobieta otrzymała cios w głowę (lub uległa wypadkowi) i zmarła. Przed pochówkiem, ale bardzo blisko czasu zgonu odcięto jej dłonie i lewą nogę. Została pochowana wraz z dobrami grobowymi pochodzącymi z kultury Manteño i kultur wcześniejszych. Po latach jej grób otwarto – albo przypadkiem, albo celowo gdyż był oznaczony – i na piersiach złożono resztki spalonej ofiary.
Liczba i rodzaj dóbr grobowych czynią pochówek 10 wyjątkowym wśród dotychczas odkrytych pochówków kultury Manteño. Wyjątkowa jest również pozycja ciała oraz ślady uderzenia w czaszkę i usunięcia kończyn.
Uderzenie oraz odcięcie kończyn wskazuje, że kobieta została złożona w ofierze lub brutalnie potraktowana w czasie śmierci. Dowody na ofiary z ludzi składane przez mieszkańców ekwadorskich wybrzeży są rzadkie. Europejscy kronikarze z XVI wieku wspominali, że ofiary takie składano, gdy zmarł lokalny przywódca lub gdy proszono bogów o przychylność. Za złożeniem w ofierze może przemawiać też dodatkowa czaszka. Mimo, że nie ma na niej śladów urazów, można przypuszczać, że i tę osobę spotkał gwałtowny koniec.
Kobieta z pochówku 10 miała ramiona umieszczone pod miednicą, a sama miednica znajdowała się w anatomicznej pozycji. To wskazuje, że dłonie odcięto jej przed pochówkiem, niewykluczone, że miała związane ręce. Ich odcięcie może wskazywać na karę.
« powrót do artykułu -
przez KopalniaWiedzy.pl
Drugiego lutego wodospad San Rafael, najwyższy wodospad Ekwadoru, zniknął. Następnego dnia poinformowało o tym Ministerstwo Środowiska (MAE). Na miejsce udali się technicy, którzy mieli zbadać sytuację.
Otoczony bujną roślinnością lasu mglistego wodospad z Parku Narodowego Cayambe Coca miał wysokość 150 m. Z doniesień medialnych wynika, że kilka metrów przed wodospadem w rzece Coca powstał lej, który zmienił przepływ wody.
Niestety, wodospad San Rafael odszedł do historii i już nie wróci - powiedział rzecznik Ministerstwa.
Nagła zmiana została udokumentowana na zdjęciach Ministerstwa oraz wykonanych przez satelitę Landsat 8.
Wg MAE, lej powstał w wyniku osuwisk, do których doszło 2 lutego w okolicy rzeki Coca. Obszar zamknięto dla turystów. Prowadzono monitoring pod kątem ewentualnych kolejnych zdarzeń oraz zagrożeń dla bioróżnorodności Parku. Jak donosił serwis Mongabay, przez osuwiska powstał lej, który sprawił, że woda spływa w 3 strumieniach po mniej stromym stoku.
Czemu doszło do osuwisk, dokładnie nie wiadomo. Wodospad leży (leżał) na aktywnym sejsmicznie obszarze; znajdują się tu np. wulkany Cayambe i Reventador. Inni sugerowali jednak, że przyczyną może być Coca Codo Sinclair Dam. Wg nich, chodzi o zjawisko zwane hungry waters. Powstaje ono w wyniku zatrzymania części materiału transportowanego przez zaporę/specjalne osadniki i prowadzi do erozji dna, a także brzegów rzeki. Wypowiadał się na ten temat m.in. Emilio Cobo, koordynator Programu Wodnego Ameryki Południowej Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody.
Bez względu na przyczynę Ministerstwo Turystyki nie planuje rekonstrukcji koryta rzeki ani wodospadu...
« powrót do artykułu -
przez KopalniaWiedzy.pl
W Salango, w rytualnym kompleksie na środkowym wybrzeżu Ekwadoru, archeolodzy odkryli szczątki niemowląt, na których czaszki nasadzono jak hełm zmodyfikowane czaszki starszych dzieci. Wykopaliska ratunkowe prowadzono w latach 2014-16. Wyniki badań opublikowano w piśmie Latin American Antiquity.
Naukowcy podkreślają, że w wielu kulturach południowoamerykańskich ludzka głowa była ważnym symbolem.
W Salango odkryto 2 kurhany z ok. 100 r. p.n.e. Zidentyfikowano liczne artefakty, w tym pochodzące z późnej fazy Engoroy figurki przodków, oraz szczątki 11 osób (przedstawicieli kultury Guangala). W zachodnim kurhanie pogrzebano czworo niemowląt, a we wschodnim dwie osoby dorosłe, starsze dziecko i czworo niemowląt. Jedno niemowlę z każdego kurhanu miało "kask" utworzony ze zmodyfikowanych czaszek innych dzieci.
Głowy i nasadzone na nie czaszki z pochówków 370. i 339. zostały wyjęte z kurhanów z otaczającą glebą. W czerwcu 2018 r. Sara Juengst i Abigail Bythell z Uniwersytetu Karoliny Północnej w Charlotte oddzieliły warstwy czaszek i oceniły pochówki pod kątem demograficznym i patologicznym. Wiek w momencie zgonu określiły na podstawie wyrzynania zębów i uformowania korzeni. W przypadku dodatkowych czaszek wiek dzieci oceniono w oparciu o stopień rozwinięcia kości.
Jedno z niemowląt (z pochówku 370.) zmarło w wieku ok. 18 miesięcy. Klatkę piersiową, ramiona oraz głowę odkryto w pozycji anatomicznej. Hełm przygotowano z czaszki innego dziecka, które w chwili zgonu miało ok. 4-12 lat. Specjalistki stwierdziły występowanie cribra orbitalia (są to zmiany patologiczne na górnej ścianie oczodołu, w wyniku których warstwa zbita przekształca się w przerośniętą substancję gąbczastą) oraz częściowo wygojone odgraniczone porowate zmiany w okolicy ciemieniowej. Nie stwierdziły żadnych urazów. Spomiędzy dwóch warstw czaszkowych wyjęto muszelkę i paliczek starszego dziecka. Do zrobienia kasku wykorzystano obie kości ciemieniowe, skrzydło większe kości klinowej oraz okolicę potyliczną. Tutaj także stwierdzono odgraniczone porowate zmiany w obu kościach ciemieniowych. Wygląd krawędzi fragmentów czaszki wskazywał na okołośmiertne cięcie.
Drugie niemowlę (z pochówku 339.) zmarło, gdy miało mniej więcej 6-9 miesięcy. Zachował się cały szkielet. Juengst i Bythell stwierdziły m.in. zapalenie okostnej w obu kościach piszczelowych. Nie zauważyły żadnego urazu. Dodatkowe elementy czaszkowe (22) to fragmenty kości ciemieniowej, łuski kości skroniowej i potylicy 2-12-letniego dziecka w położeniu anatomicznym. Ponownie na 4 fragmentach skroniowych zauważono odgraniczone porowate zmiany.
Nie wiadomo, czy zmarłe dzieci były ze sobą spokrewnione. Akademicy z Uniwersytetu Karoliny Północnej w Charlotte i Universidad Técnica de Manabí dodają, że hełmy były ciasno dopasowane, co może sugerować jednoczesny pochówek niemowlęcia i dziecka-dawcy czaszki.
Juengst i inni tłumaczą, że zabieg mógł być próbą zapewnienia ochrony w życiu pozagrobowym (wydaje się to tym bardziej prawdopodobne, że głowy otoczono figurkami przodków). Istnieje też jednak alternatywne wyjaśnienie, że niemowlęta i/lub starsze dzieci wzięły udział w rytuale mającym uspokoić pobliski aktywny wulkan. Poza tym wysuwano sugestie, że któreś z nich mogło umrzeć z powodu głodu panującego po erupcji. Występowanie u wszystkich pewnych zmian patologicznych może bowiem wskazywać na stres będący wynikiem opadu popiołów wulkanicznych.
« powrót do artykułu -
przez KopalniaWiedzy.pl
Heteranthocidium universitas-lodziensis to nowo odkryty gatunek storczyka, którego nazwę zadedykowano Uniwersytetowi Łódzkiemu. Został odkryty przez prof. UŁ dr hab. Martę Kolanowską z Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska UŁ i współpracowników podczas prac prowadzonych w Ekwadorze w 2018 roku.
Nazwa nowej orchidei jest wyrazem uznania za wysiłek podjęty przez Władze UŁ na rzecz rozwoju polskich badań tropikalnych. Intensyfikacja działań naszych naukowców na obszarach charakteryzujących się olbrzymią różnorodnością biologiczną jest szczególnie ważna w kontekście wzrostu tempa wymierania gatunków oraz gwałtownej deforestacji obserwowanej w strefie równikowej – mówi prof. Marta Kolanowska.
Heteranthocidium universitas-lodziensis jest taksonem endemicznym, znanym obecnie wyłącznie z prowincji Morona-Santiago, gdzie rośnie na wysokości ok. 1350 m n.p.m. Ten andyjski storczyk wytwarza bardzo długi kwiatostan, złożony z licznych brązowo-żółtych kwiatów.
Cechą wyróżniającą rodzaju Heteranthocidium jest wytwarzanie dwóch rodzajów kwiatów. Gwiazdkowate kwiaty sterylne są rozmieszczone przede wszystkim w dolnych częściach gałęzi kwiatostanu, natomiast nieliczne normalnie wykształcone kwiaty zwykle umieszczone są na szczytach rozgałęzień.
Główną cechą odróżniającą nowy gatunek od innych znanych przedstawicieli rodzaju jest budowa środkowego płatka (warżki), który u H. universitas-lodziensis jest stosunkowo szeroki, podzielony na dwie łatki w 2/3 długości oraz ozdobiony w centralnej części orzęsionym zgrubieniem z czterema grzebieniami.
Ilustrację przygotowała malarka z doliny Sibundoy (Kolumbia). Artykuł z opisem nowego gatunku został opublikowany w czasopiśmie Phyton.
« powrót do artykułu
-
-
Ostatnio przeglądający 0 użytkowników
Brak zarejestrowanych użytkowników przeglądających tę stronę.