Skocz do zawartości
Forum Kopalni Wiedzy
KopalniaWiedzy.pl

Pierwsze znane drewniane konstrukcje zachowane w zespole architektury romańskiej w Polsce

Rekomendowane odpowiedzi

Więźby dachowe w katedrze w Kamieniu Pomorskim nie są, jak dotąd sądzono, nowożytne, ale pochodzą ze średniowiecza. Z badań naukowców z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu wynika, że są to najstarsze znane typologicznie więźby dachowe zachowane w bardzo dobrym stanie.

Dowiedzieliśmy się po pracach dendrochronologicznych, że mamy bardzo starą więźbę i niezwykłą jak na teren Polski i Europy Środkowej i Wschodniej – powiedział TVP3 Szczecin ks. Dariusz Żarkowski, proboszcz Parafii pw. św. Ottona w Kamieniu Pomorskim.

W Konkatedrze Najświętszej Marii Panny, św. Jana Chrzciciela i św. Faustyna biskupa w Kamieniu Pomorskim trwają prace konserwatorsko-remontowe. Przed naprawą konstrukcji transeptu i prezbiterium Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Szczecinie zlecił zespołowi badaczy z Wydziału Sztuk Pięknych UMK (dr. hab. inż. arch. Ulrichowi Schaafowi, dr. Maciejowi Praratowi i prof. dr. hab. inż. Tomaszowi Ważnemu) przeprowadzenie badań architektonicznych i dendrochronologicznych więźb na nawą główną i transeptem. To istotne, gdyż w ten sposób można np. odtworzyć dzieje budowlane świątyni. Rezultaty okazały się zaskakujące...

Do tej pory [więźby te] datowane były [ogólnie] na czasy nowożytne. Jednak już po wstępnej analizie stwierdziliśmy, że mogą być dużo starsze. Są one bowiem integralnie połączone z romańskimi ceglanymi szczytami. Dokładne badania potwierdziły nasze przypuszczenia: mamy do czynienia z najstarszymi, znanymi nam typologicznie do tej pory, więźbami dachowymi. Są to pierwsze znane drewniane konstrukcje zachowane w zespole architektury romańskiej w Polsce – podkreśla cytowany w komunikacie prasowym uczelni dr Maciej Prarat.

Badania dendrochronologiczne przeprowadził prof. dr hab. Tomasz Ważny, który stwierdził, że konstrukcja nawy pochodzi z lat 60. XIV w., a transeptu z lat 60. XIII w. Jak napisano na profilu Katedry Konserwatorstwa UMK na Facebooku, wstępne rozpoznanie ustrojów nad prezbiterium pozwala stwierdzić, że są one jeszcze starsze.

Więźby zachowały się w bardzo dobrym stanie. Konstrukcje świadczą o kunszcie ówczesnych mistrzów ciesielskich; badacze podkreślają, że nie ma ani jednego gwoździa, a kołki są dopasowane.

W wypowiedzi dla Moniki Kaczyńskiej z Radia Pik dr Schaaf stwierdził, że budulec był obrobiony siekierą i toporem. Podczas analiz zauważono także m.in. dość archaiczny system ciesielskich znaków montażowych. To utwierdziło nas w przekonaniu, że faktycznie mamy do czynienia z najstarszym typem więźby, który na ogół jest w literaturze datowany jako taki, który występuje od XII do XIV w. Trzecia osoba z zespołu, prof. Ważny, pobierała próbki. Jego badania tak naprawdę potwierdzają nasze przypuszczenia - dodał.

To jest największy zespół drewnianych konstrukcji, które do tej pory zostały odnalezione w architekturze romańskiej w Polsce, bo [...] z tą architekturą romańską wiele kościołów jest zachowanych, natomiast drewna w nich dużo nie ma. Natomiast tutaj właściwie wszystkie zespoły, które w tym okresie XIII wieku zostały zbudowane, mają oryginalną konstrukcję drewnianą - tłumaczy dr Prarat.

Należy [...] podkreślić, że w przypadku elementów, które badaliśmy, co najmniej 90% pochodzi z okresu budowy. W późniejszych okresach, zarówno w okresie barokowym, jak i w XIX w., te więźby zostały wzmocnione, ale przy zachowaniu tych wszystkich starszych elementów - przekonuje dr Schaaf w materiale wyemitowanym w audycji "Popołudnia z nami" .

Do budowy użyto głównie dębiny; prawdopodobnie drewno pochodziło z wyspy Wolin.

Jak zapowiadają naukowcy, badania mają być kontynuowane.

 


« powrót do artykułu

Udostępnij tę odpowiedź


Odnośnik do odpowiedzi
Udostępnij na innych stronach

Jeśli chcesz dodać odpowiedź, zaloguj się lub zarejestruj nowe konto

Jedynie zarejestrowani użytkownicy mogą komentować zawartość tej strony.

Zarejestruj nowe konto

Załóż nowe konto. To bardzo proste!

Zarejestruj się

Zaloguj się

Posiadasz już konto? Zaloguj się poniżej.

Zaloguj się

  • Podobna zawartość

    • przez KopalniaWiedzy.pl
      Przy katedrze w Leicester, pod wyburzonym budynkiem Old Song School, znaleziono ślady rzymskiej świątyni sprzed 1800 lat. Prace archeologiczne ujawniły piwnicę rzymskiego budynku, w której znajdowała się podstawa kamiennego ołtarza. Wskazuje to, że w tym miejscu znajdowała się świątynia lub pomieszczenie kultu.
      W 2015 roku w katedrze pochowano odnalezione ciało Ryszarda III, jedynego króla Anglii, którego miejsce pochówku nie było wcześniej znane. Od kilkunastu miesięcy przy katedrze trwają zaś prace nad budową nowego centrum historycznego i edukacyjnego.
      Dotychczas archeolodzy znaleźli ponad 1100 pochówków z okresu od XI do XIX wieku oraz ślady z czasów anglosaskich. Teraz, gdy archeolodzy dotarli do warstwy z okresu rzymskiego, znajdującej się około 3 metrów pod powierzchnią gruntu, znaleźli częściowo wpuszczoną w ziemię strukturę z pomalowanymi ścianami i kamienną podłogą. Dekoracje na ścianach wskazują, że pomieszczenie o wymiarach 4x4 metry służyło raczej przyjmowaniu gości, a nie jako magazyn. Pomieszczenie powstało w II wieku i zostało celowo zburzone w III lub IV wieku. Wśród kamiennych szczątków znaleziono pozostałości podstawy ołtarza. Fragment o wymiarach 25x15 cm jest zdobiony z trzech stron. Strona niezdobiona przylegała do ściany. Eksperci przypuszczają, że w przeszłości podstawa miała około 60 centymetrów wysokości.
      Biorąc pod uwagę, że mamy tutaj malowane ściany oraz ołtarz sądzimy, że znaleźliśmy tutaj prywatne miejsce kultu. Rodzinna świątynia lub pokój, w którym odprawiano obrzędy. Takie podziemne pomieszczenia często wiązały się z kultem płodności i z tajemniczymi kultami Mitry, Cybele, Bachusa, Dionizjosa czy Izis. Niestety, na ołtarzu nie mamy żadnych inskrypcji, mówi Mathew Morris, który kieruje pracami archeologicznymi.
      To pierwszy rzymski ołtarz znaleziony na terenie Leicester. Przez wieki opowiadano, że w miejscu katedry znajdowała się wcześniej rzymska świątynia. Przekaz ten został szeroko zaakceptowany w XIX wieku, gdy podczas przebudowy wieży kościoła znaleziono rzymskie ruiny. Początek tej historii nie jest jasny, ale biorąc pod uwagę fakt, że prawdopodobnie znaleźliśmy rzymską świątynię nad którą, już po je zburzeniu, grzebano ludzi i postawiono kościół, widzimy, że pamięć o tym, iż jest to miejsce szczególne przetrwała od czasów rzymskich do dnia dzisiejszego, dodaje.
      Leicester to jedno z najstarszych miast na Wyspach Brytyjskich. Gdy w I wieku przybyli tu Rzymianie, zastali wcześniejszą osadę. Założyli w jej miejscu jedno z najważniejszych miast w prowincji Britannia – Ratae Corieltauvorum. Kilka wieków po wycofaniu się Rzymian, w roku 679 lub 680, miasto stało się siedzibą biskupa. W Domesday Book z 1086 roku, katastru zarządzonego przez Wilhelma Zdobywcę, miasto pojawia się jako Ledecestre, a obecna katedra jest niemal na pewno jednym z 6 wymienianych tam kościołów. Najstarsze zachowane jej fragmenty pochodzą z XII-wiecznego normańskiego kościoła. Obecna bryła katedry jest w większości wiktoriańska. Od czasu sensacyjnego odnalezienia i pochowania szczątków Ryszarda III liczba odwiedzających katedrę znacznie wzrosła, stąd też pomysł na budowę centrum historyczno-edukacyjnego.

      « powrót do artykułu
  • Ostatnio przeglądający   0 użytkowników

    Brak zarejestrowanych użytkowników przeglądających tę stronę.

×
×
  • Dodaj nową pozycję...