Badania mózgu wykazały, że piłkarze nie strzelają karnych, bo zbyt dużo myślą

[KopalniaWiedzy.pl 357]

Naukowcy z holenderskiego Twente University zbadali, co dzieje się w mózgach osób wykonujących rzuty karne na boisku piłkarskim. Badania wykazały, że u osób, które ulegają presji i nie strzelają goli, dochodzi do aktywacji obszarów mózgu odpowiedzialnych za myślenie długoterminowe. To wskazuje, że przyczyną niestrzelenia gola może być zbyt intensywne myślenie o konsekwencjach.

Max W. J. Slutter, Nattapong Thammasan i Mannes Poel wykorzystali w swoich badaniach funkcjonalną spektroskopię w bliskiej podczerwieni (fNIRS) do zmierzenia aktywności mózgów badanych i twierdzą, że to pierwsze tego typu badania, które przeprowadzono w warunkach rzeczywistych, a nie w laboratorium. Ich zdaniem fNIRS może poprawić osiągi graczy, gdyż pokaże, jak działa ich mózg w czasie gry. Naukowcy sugerują, że piłkarze mogą nauczyć się aktywowania tych obszarów mózgu, które będą pomagały w stresujących sytuacjach, jak np. wykonywanie rzutu karnego.

Jeśli to prawda, to podobne techniki można będzie wykorzystać nie tylko w sporcie, a wszędzie tam, gdzie działamy pod duża presją. Wyniki naszych badań mogą mieć wpływ wykraczający daleko poza sport. Mogą przydać się np. chirurgom, który muszą zachować wysoką sprawność manualną w warunkach dużej presji, stwierdzają naukowcy. Wyniki ich badań ukazały się w artykule Exploring the Brain Activity Related to Missing Penalty Kicks: An fNIRS Study.

Jak to się dzieje, że gracze, którzy potrafią doskonale kontrolować piłkę i precyzyjnie kopnąć ją na odległość ponad 50 metrów, nie trafiają w bramkę z odległości 11 metrów?, mówi Slutter. Uczeni wyjaśniają, że o ile umiejętności fizyczne odgrywają dużą rolę w wykonywaniu karnych, to ważnym czynnikiem jest też psychika. Niejednokrotnie już wykazano, że gracze w czasie wykonywania karnych znajdują się pod dużą presją i czują niepokój. To może ich „przytkać”.

Odporność na presję to czynnik indywidualny, ale presja często prowadzi do stresu, a ten negatywnie wpływa na techniczną stronę wykonywania rzutu karnego. Czynniki psychologiczne, takie jak niepokój i presja to jedne z najważniejszych przyczyn pomyłek, dodaje autorzy badań.

Do najnowszych badań zaangażowano 22 ochotników. Każdy z nich miał na głowie specjalną nakładkę dokonującą pomiarów. Testy prowadzono w trzech sytuacjach. W pierwszej zadaniem uczestników było trafienie do pustej bramki. W drugiej mieli strzelić gola bramkarzowi, który był ich kolegą. W trzeciej sytuacji bramkarz starał się ich rozproszyć, a za strzelenie gola czekała nagroda. Do eksperymentów zaproszono zarówno amatorów, jak i doświadczonych graczy. Po każdej z prób gracze wypełniali specjalny kwestionariusz, za pomocą którego mierzono poziom presji i zdenerwowania, jakie odczuwali.

Odkryliśmy, że gracze, którzy lepiej radzili sobie pod presją, aktywowali w mózgu obszar odpowiedzialny za wykonywanie konkretnych zadań. Na przykład zwiększenie aktywacji kory ruchowej poprawiało działanie pod presją. To logiczne, gdyż odpowiednie poruszanie się to ważny czynnik podczas wykonywania rzutów karnych, mówi Thammasan. Z kolei u graczy, którzy odczuwali silniejszą presję i częściej pudłowali dochodziło do aktywacji kory przedczołowej. To obszar mózgu odpowiedzialny za myślenie długoterminowe, co wskazuje, że osoby te myślały o konsekwencjach potencjalnych błędów, co negatywnie wpływało na ich wyniki.

Uzyskane wyniki wspierają hipotezę, zgodnie z którą do prawidłowego wykonania pod presją czynności fizycznych konieczne jest efektywne aktywowanie odpowiednich obszarów mózgu.

« powrót do artykułu