Zaloguj się, aby obserwować tę zawartość
Obserwujący
0
Uratowano dzwony katedry św. Piotra i Pawła w Gliwicach
dodany przez
KopalniaWiedzy.pl, w Humanistyka
-
Podobna zawartość
-
przez KopalniaWiedzy.pl
W tajnej skrytce w podziemiach Katedry w Wilnie odkryto insygnia grobowe władców państwa polsko-litewskiego. Korona grobowa króla Polski i Wielkiego Księcia Litewskiego Aleksandra Jagiellończyka; korona grobowa, medalion, pierścień, łańcuch i tabliczka natrumienna królowej Elżbiety Habsburżanki, pierwszej żony Zygmunta Augusta; korona grobowa, berło, trzy pierścienie, jabłko królewskie, łańcuch oraz dwie tabliczki natrumienne Barbary Radziwiłłówny, drugiej żony Zygmunta Augusta czekały w skrytce przez niemal 90 lat.
W skrytce znajdowały się też tabliczka natrumienna biskupa Benediktasa Vainasa, srebrne tabliczki z wizerunkiem świętego Kazimierza oraz liczne wota, w tym pierścionki, krzyże czy insygnia biskupie.
Odkryte insygnia grobowe władców Polski i Litwy mają nieocenioną wartość historyczną, są symbolami długotrwałej państwowości Litwy, podkreślają znaczenie Wilna jako stolicy, są też przykładem wspaniałego złotnictwa i jubilerstwa. Podjęto wiele prób odnalezienia tych insygniów. Jestem bardzo szczęśliwy i wdzięcznym wszystkim, którzy brali w nich udział. Dzięki współpracy licznych instytucji te cenne przedmioty zostały w końcu znalezione. Teraz zostaną one zbadane, odrestaurowane, a w przyszłości będą wystawione na widok publiczny, mówi arcybiskup Gintaras Grušas.
Krypta z pochówkami władców została znaleziona jesienią 1931 roku, gdy oceniano straty, jakie w katedrze poczyniła powódź. W krypcie znaleziono wówczas szczątki Aleksandra Jagiellończyka, Elżbiety Habsburżanki i Barbary Radziwiłłówny wraz z nietkniętymi regaliami pogrzebowymi. Gdy wybuchła wojna, zdecydowano o ukryciu najcenniejszych przedmiotów przechowywanych w Katedrze. Skarbiec świątyni został zamurowany w niszy znajdującej się w jednej z klatek schodowych. Został on odnaleziony w 1985 roku. Wiedziano także, że gdzieś – prawdopodobnie w podziemiach – ukryto regalia.
Po odzyskaniu przez Litwę niepodległości podjęto liczne próby ich odnalezienia. Wileńska archidiecezja pozwalała na prowadzenie poszukiwań odpowiednim instytucjom i specjalistom. Największą uwagę przywiązywano zawsze do poszukiwania grobu Witolda Kiejstutowicza. Wciąż jednak nie udało się go znaleźć.
W 2009 roku w poszukiwaniach brało też udział polskie Ministerstwo Kultury. Wówczas się nie udało. W roku 2023 Litewski Instytut Historii przeprowadził całościowe mapowanie podziemi katedry za pomocą skanera 3D. Zidentyfikowano wówczas zmiany strukturalne, które mogły wskazywać na istnienie potencjalnych skrytek. Projekt jednak przerwano z powodu braku funduszy. W październiku 2024 roku odbyło się spotkanie pomiędzy przedstawicielami katedry, Ministerstwa Kultury i Muzeum Pałacu Królewskiego. Uzgodniono wówczas, że zostaną podjęte poszukiwania za pomocą metod inwazyjnych.
I tak 16 grudnia ubiegłego roku przeprowadzono badania za pomocą kamery endoskopowej, którą wprowadzono przez wcześniej istniejące wywiercone dziury oraz pęknięcia i wnęki. Miejsca do sprawdzenia wybrano na podstawie międzywojennych i współczesnych planów podziemi oraz zeznań naocznych świadków. Po kilkunastu próbach w końcu trafiono na skrytkę z regaliami. Jeszcze tego samego dnia została ona otwarta, a skarby wyciągnięte. Z ogłoszeniem odkrycia wstrzymano się przez kilkanaście dni, to pierwszego tygodnia stycznia 2025 roku.
« powrót do artykułu -
przez KopalniaWiedzy.pl
Podczas prac archeologicznych w katedrze św. Piotra w Exeter w obrębie prezbiterium odkryto fundamenty oryginalnego ołtarza głównego z początku XII w., pozostałości krypty oraz dwa puste groby biskupów. Odkrycie krypty pod budynkiem było sporym zaskoczeniem, gdyż dotychczas sądzono, że oryginalny normański kościół jej nie posiadał. Ostatnie prace przyniosły najciekawsze odkrycia w historii katedry w Exeter. Wcześniej znaleziono tam liczne struktury z epoki rzymskiej, w tym pozostałości fortu z I wieku oraz kamiennego budynku z III/IV wieku.
Naukowcy uważają, że w pustych obecnie grobach pochowani byli Robert Warelwast, zmarły w 1155 roku biskup Exter, który na tym stanowisku zastąpił swojego wuja, niezwykle zasłużonego urzędnika królewskiego i dyplomatę biskupa Williama Warelwasta, oraz biskup William Brewer, zmarły w 1244 roku. Ich ciała w 1320 roku przeniesiono z oryginalnego miejsca pochówku do pustych obecnie grobowców, a później zostały ponownie przeniesione. Nie wiemy jednak, gdzie spoczywają.
Historia katedry w Exeter sięga połowy XI wieku i związana jest z Leofricem. Urodzony w 1016 roku Celt kształcił się na duchownego w Lotaryngii. W 1039 roku spotkał przyszłego króla Edwarda Wyznawcę, który ponad 20 lat wcześniej – jako dziecko – uciekł z ojcem i młodszym bratem przed wojskami króla Danii Swena Widłobrodego do Normandii. W 1041 roku Leofric towarzyszył Edwardowi w drodze powrotnej do Anglii. Rok później Edward został koronowany, a w 1047 roku Leofric został biskupem Devonu i Kornwalii. Siedzibą biskupstwa zostało Crediton. W tym czasie okolice Crediton były słabo chronione i podatne na ataki wikingów. Dlatego Leofric poprosił o przeniesienie siedziby biskupstwa do Exeter, którego mury zapewniały lepszą ochronę. Edward przychylił się do tej prośby i w 1050 roku ufundował w Exeter katedrę. Siedzibą Leofrica został kościół przy klasztorze założonym w 928 roku.
Msze często odbywały się jednak poza kościołem, w miejscu, w którym stoi obecna katedra. Jej budowę rozpoczął w 1114 roku wspomniany już William Warelwast, a oficjalnie konsekrowano ją w 1133 roku. Budowa była kontynuowana jeszcze przez około 100 lat. W drugiej połowie XIII wieku budynek uznano za przestarzały i przystąpiono do przebudowy w stylu gotyckim. Pozostawiono jednak znaczną część normańskiej katedry. Zasadniczą część przebudowy zakończono około 1340 roku.
Obecne prace archeologiczne prowadzone są w ramach konserwacji budynku oraz instalacji nowego bardziej ekologicznego ogrzewania podłogowego.
« powrót do artykułu -
przez KopalniaWiedzy.pl
Pierwsza w Polsce Poradnia Onkologiczna dla Młodych Dorosłych powstała w Narodowym Instytucie Onkologii w Gliwicach. Jest ona przeznaczona dla osób w wieku 18–39 lat, które zachorowały na nowotwór przed 18. rokiem życia. Jej celem jest zapewnienie opieki osobom, które przed osiągnięciem pełnoletności leczyły się na dziecięcych oddziałach onkologicznych i hematologicznych, ale jako dorośli nie mogą kontynuować tam leczenia. W wyniku tego wiele takich osób pozostawało bez opieki, co źle wpływało zarówno na efekty dotychczasowego leczenia jak i medianę przeżycia.
W Poradni Onkologicznej dla Młodych Dorosłych odbywają się wizyty kontrolne, których celem jest monitorowanie stanu zdrowia, w tym późnych powikłań zastosowanego leczenia onkologicznego oraz profilaktyka nowotworowa. Zajmuje się tym wielodyscyplinarny zespół, w którego skład wchodzą: onkolodzy kliniczni i radioterapeuci, hematolodzy, endokrynolodzy, kardiolodzy, neurolog, ginekolog, laryngolog, okulista, neurologopeda i psycholog, mówi dr Katarzyna Drosik-Rutowicz z Poradni dla Młodych Dorosłych.
Pacjenci mogą umawiać się na wizytę samodzielnie dzwoniąc od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00-14:30 pod numer telefonu 784 981 893. Jeśli natomiast pacjent jest przekazywany przez dotychczas leczący go ośrodek pediatryczny, należy uzgodnić termin pierwszej wizyty na co najmniej miesiąc przez ukończeniem przez niego 18. roku życia. Jeśli pacjent wymaga dalszego leczenia lub wystąpiła u niego wznowa choroby, jest leczony w Zakładzie Radioterapii lub odpowiedniej klinice Narodowego Instytutu Onkologii w Gliwicach.
Inicjatorami powstania Poradni Onkologicznej dla Młodych Dorosłych są dyrektor Narodowego Instytutu Onkologii w Gliwicach prof. Krzysztof Składowski oraz rektor Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach prof. Tomasz Szczepański. Poradnia ma zaradzić problemom związanym z faktem, że onkologiczni pacjenci pediatryczni nie zawsze są płynnie przekazywani do ośrodków dla dorosłych.
Nowotwory złośliwe u młodzieży i młodych dorosłych są coraz częściej uznawane za odrębne jednostki chorobowe ze względu na specyficzne cechy obserwowane w tej grupie wiekowej, które odróżniają je zarówno od typowych nowotworów pediatrycznych, jak i postaci stwierdzanych u dorosłych, tłumaczy dr Drosik-Rutowicz. W nowej poradni osoby takie będą miały zapewnione pełną opiekę onkologiczną. Nie jest to tylko kontrola w zakresie choroby, którą u nich rozpoznano, ale dotyczy wszystkich problemów, z jakimi się zmagają. Chorzy, którzy byli leczeni w wieku dziecięcym, bardzo często mają uszkodzoną oś hormonalną i potrzebują opieki endokrynologicznej. Wymagają też opieki kardiologicznej z okresową kontrolą wydolności serca, zwłaszcza jeśli byli leczeni antracyklinami, które są kardiotoksyczne. Do tego dochodzą kontrole neurologiczne związane z zaburzeniami lub powikłaniami po leczeniu, potrzebna jest opieka psychologiczna i neurologopedyczna. Sami ustalamy schematy postępowania dla takich pacjentów, ponieważ nikt ich do tej pory nie opracował, dodaje lekarka.
« powrót do artykułu -
przez KopalniaWiedzy.pl
W VI wieku p.n.e. Grecy założyli na Półwyspie Iberyjskim kolonię Empòrion. Kilkaset lat później Rzymianie wykorzystali tamtejszy port do lądowania na Półwyspie w czasie wojen z Kartaginą. To tam Katon Starszy założył obóz wojskowy, który stał się zalążkiem nowego rzymskiego miasta. Za czasów Augusta istniało tu Municipium Emporiae. Jednak niecałe 100 lat później, miasto zaczęło tracić na znaczeniu. I to właśnie okres późnej starożytności Emporiae (obecnie Empúries) postanowili, z zaskakującym wynikiem, zbadać archeolodzy.
Ostatnie wykopaliska, prowadzone w kwietniu i maju, odsłoniły wspaniałą bazylikę-katedrę pochodzącą z końca IV wieku po Chrystusie. Stanowiła ona część zabudowań należących do tamtejszego biskupstwa. Wówczas budynki znajdowały się u ujścia rzeki Ter.
Kierujący wykopaliskami badacze z Muzeum Archeologicznego Katalonii mówią, że mamy tutaj do czynienia z wyjątkowym budynkiem, który miał trzy poziomy i ponad 20 metrów długości. Wewnątrz znaleziono m.in. 184 monety z brązu wybite pomiędzy IV a V wiekiem, które być może zostały tutaj celowo ukryte. Innym wyjątkowym znaleziskiem jest podstawa rzeźby z rzymskiego forum. Rzeźba prawdopodobnie była poświęcona Maniusowi Corneliusowi Saturninusowi, zarządcy Emporiae w II wieku. Piedestał rzeźby został wykorzystany w bazylice do wsparcia ołtarza.
Wewnątrz znaleziono też około 10 pochówków w kamiennych sarkofagach. Dotychczas otwarto dwa z nich i okazały się one puste. To oznacza, że osoby w nich pochowane zostały poddane ekshumacji i pochowane gdzie indziej, prawdopodobnie ze względu na swój wysoki status społeczny. Co interesujące, na jednym z pochówków widzimy napis „Secundus”. Nie wiadomo, co on oznacza, gdyż w spisach biskupów nie ma nikogo o takim imieniu. Jednak musiał być to ktoś znaczny, o wysokiej pozycji w hierarchii kościelnej, skoro pochowano go w bazylice.
Nasza praca potwierdza, że w późnej starożytności znajdował się tu kompleks biskupi oraz, że stanowił on nowe centrum po opuszczeniu rzymskiego miasta, mówią archeolodzy. Dotychczasowe badania wykazały, że mowa tutaj o obszarze co najmniej 2 hektarów.
Oprócz bazyliki-katedry inną istotną częścią całego kompleksu, który był wielokrotnie modyfikowany do czasu jego opuszczenia na przełomie VII i VIII wieku są prawdopodobne pozostałości chrzcielnicy. Wciąż nie znaleziono natomiast innych struktur, jak np. pałacu biskupiego.
W IX wieku biskupstwo w Empuries zostało połączone z biskupstwem Girony. Na pozostałościach bazyliki powstał zaś niewielki kościół, który rozbudowywano w etapach do XVI wieku. Niedaleko powstał też kościół św. Małgorzaty, który stał do XVIII wieku.
Obie świątynie korzystały ze wspólnej nekropolii. Dzięki temu można prześledzić poszczególne etapy rozwoju tego miejsca przez setki lat. A starożytne ruiny pozwalają badać jego historię od greckiej kolonii z VI wieku p.n.e. poprzez przybycie Rzymian na przełomie III i II wieku przed Chrystusem, po czas, gdy miejscowe życie koncentrowało się wokół kościoła Sant Martí d'Empúries.
« powrót do artykułu -
przez KopalniaWiedzy.pl
Członkowie Polskiem Misji Archeologicznej w Sudanie odkryli na stanowisku Old Dongola ruiny prawdopodobnie największego chrześcijańskiego kościoła w tym regionie. Jeśli była to katedra, to zapewne znajdowała się tutaj siedziba arcybiskupa w nubijskim królestwie Makuria.
Artur Obłuski, dyrektor ekspedycji, mówi, że najpierw dzięki technikom obrazowania zauważono dużą pustą przestrzeń pod cytadelą. Nie spodziewaliśmy się znaleźć tutaj kościoła, a raczej plac, który mógł być wykorzystywany do wspólnych modlitw, stwierdza uczony.
Dotychczas za miejscową katedrę uznawano odkryty wcześniej kościół poza cytadelą. Jednak teraz może się to zmienić.
Dotychczas wykopaliska ujawniły dwie ściany apsydy udekorowane malowidłami z monumentalnymi figurami, a na południowym-wschodzie kopułę przykrywającą dużym grób. Obłuski mówi, że budynek prawdopodobnie miał 26 metrów szerokości i był wysokości 3-piętrowego domu. Szerokość samej apsydy wynosi 6 metrów.
Sporym zaskoczeniem było znalezienie grobu na terenie kościoła. Obłuski przypomina, że w latach 60. ubiegłego wieku w nubijskim mieście Faras odkryto katedrę. Znajdowała się ona w centrum cytadeli, a w jej wschodniej części znajdował się grób z kopułą. Pochowano w nim biskupa. Dlatego też polscy archeolodzy przypuszczają, że odkryty przez nich kościół to katedra, w której pochowano arcybiskupa.
Dongola była kwitnącym chrześcijańskim miastem aż do XIV wieku. Miasto zostało podbite przez muzułmanów. Polscy archeolodzy pracują w okolicy od 1964 roku, a w 2018 roku Unia Europejska przyznała im grant w wysokości 1,5 miliona euro. Celem grantu jest zbadanie początków chrześcijańskiej Dongoli i przedkolonialnych społeczności Afryki.
« powrót do artykułu
-
-
Ostatnio przeglądający 0 użytkowników
Brak zarejestrowanych użytkowników przeglądających tę stronę.