Khoisan to najbardziej zróżnicowane genetycznie ludy na Ziemi

[KopalniaWiedzy.pl 357]

Zamieszkujące południe Afryki ludy Khoisan są pod względem genetycznym najbardziej zróżnicowanymi społecznościami na Ziemi, informują naukowcy ze Szwecji, Francji i RPA. Khoisan to wyodrębniona na podstawie kryterium lingwistycznego grupa ludów zamieszkujących tereny od Angoli i środkowej Tanzanii po RPA.

Międzynarodowy zespół naukowy w pełni zsekwencjonował 25 genomów z pięciu populacji Khoisan i stwierdzi, że występuje tam największe zróżnicowanie genetyczne na świecie. Okazało się również, że w genomie tych ludów – w skład których wchodzą m.in. Buszmeni, Hotentoci czy Damara – występuje kilka szczególnie ważnych dla ludzkości fragmentów genomu, które odegrały znaczącą rolę podczas ewolucji Homo sapiens. Fragmenty te decydują, między innymi, o naszej odporności, spermie, diecie, mózgu i mięśniach.

W genomie Khoisan widoczny jest też spadek efektywnej wielkości populacji, który rozpoczął się przed około 100 000 lat temu. Wszystkie społeczności doświadczyły takiego spadku mniej więcej w czasie wyjścia człowieka z Afryki, które to wydarzenie zbiegło się w czasie ze zmianą klimatu. Wydarzenia te wpłynęły prawdopodobnie na genom wszystkich ludzi na Ziemi. U współczesnych Khoisan widoczne jest jedne z najwcześniejszych zróżnicowań genetycznych u Homo sapiens

Naukowcy, którzy zsekwencjonowali geny przedstawicieli Khoisan, porównali je z genomami innych ludzi. Określili zróżnicowanie genetyczne ludów i stwierdzili, że Khoisan charakteryzuje większe zróżnicowanie, niż jakiekolwiek inne ludy. Okazało się również, że około 1500 lat temu ludy Khoisan otrzymały świeżą znaczą domieszkę genetyczną ze wschodniej Afryki i Eurazji. Jeśli wyeliminujemy tę domieszkę, to zróżnicowanie genetyczne Khoisan zbliża się do zróżnicowania innych ludów, ale i tak pozostaje największe wśród ludzi.

Bardzo ważnym odkryciem jest spostrzeżenie, że doszło do wspomnianego już spadku efektywnej wielkości populacji Khoisan. Jako, że ludy te pozostały w Afryce, czynnikiem decydującym nie mogło być tu opuszczenie Czarnego Lądu. Autorzy badań sądzą, że powodem były znaczne zmiany klimatyczne. Przypominają, że osady z Jeziora Malawi wskazuję, że pomiędzy 109 a 92 tysiące lat temu doszło do potężnej suszy i zmiany szaty roślinnej. Wiemy też że w tym samym mniej więcej czasie temperatury w Afryce obniżyły się. Zmiany takie mogły przyczynić się do spadku liczebności człowieka i mogły wymusić migrację.

Badania nad Khoisan opublikowano w piśmie Molecular Biology and Evolution.

« powrót do artykułu