W Afryce Subsaharyjskiej szkło produkowano przed przybyciem Europejczyków

[KopalniaWiedzy.pl 357]

Grupa badawcza z Rice University, University College London i Muzeum Historii Naturalnej w Chicago odkryła pierwsze bezpośrednie dowody na produkcję szkła w subsaharyjskiej Afryce przed przybyciem Europejczyków. Szczegółowe omówienie pracy ukaże się w najbliższym numerze Journal of Archeological Science.

Główny autor badań, Abidemi Babatunde Babalola z Rice University trafił na pierwsze ślady wytwarzania szkła na stanowisku Igbo Olokun, znajdującym się na północnych peryferiach nigeryjskiego miasta Ile-Ife. Znalazł tam ponad 12 000 szklanych paciorków i wiele kilogramów pozostałości po produkcji szkła. Od ponad stu lat uznawano ten obszar za miejsce pracy ze szkłem. Znalezione tutaj inkrustowane szkłem pojemniki oraz korale są dowodami, że przez wiele lat przetapiano i przerabiano importowane szkło, mówi Babalola.

Mniej więcej 10 lat temu analiza niektórych szklanych korali wykazała, że ich skład chemiczny jest różny od szkła ze znanych ośrodków produkcji, co dało podstawy do wysunięcia hipotezy, iż w Ile-Ife nie tylko przetapiano importowane, ale produkowano też własne szkło. Brak jednak było na to bezpośrednich dowodów, były też problemy z ustaleniem chronologii ewentualnej produkcji.

Najnowsze analizy 52 szklanych korali ujawniły, że skład żadnego z nich nie jest podobny do szkła wytwarzanego w miejscach, o których wiemy, że ono powstawało. Wykluczono, by szkło to powstało w Egipcie, na wschodnich wybrzeżach Morza Śródziemnego, w Azji czy na Bliskim wschodzie. Szkło, z których wyprodukowano korale zawierało duże ilości wapnia i glinu (HLHA – high-lime, high-alumina), co odpowiada składowi surowych lokalnych materiałów. Dalsze wykopaliska przyniosły dowody, że na południowym zachodzie dzisiejszej Nigerii, w regionie Ile-Ifa szkło wytwarzano pomiędzy XI a XV wiekiem, na setki lat przed przybyciem w te regiony Europejczyków.

Babalola zauważa, że obecność szkła HLHA w innych historycznie ważnych miejscach Zachodniej Afryki wskazuje, że cieszyło się ono popularnością wśród kupujących. Dalsze badania mogą rzucić więcej światła na innowacje technologiczne prowadzące do produkcji szkła w Afryce Subsaharyjskiej oraz do lepszego zrozumienia jego wpływu na tworzenie społecznych, ekonomicznych i politycznych powiązań społeczeństw Afryki.

« powrót do artykułu