Naukowcy ze Świerka pomagają w badaniu szyn kolejowych

[KopalniaWiedzy.pl 357]

Naukowcy z Narodowego Centrum Badań Jądrowych (NCBJ) wykonują we współpracy z Instytutem Kolejnictwa (IK) kompleksową ocenę jakości i bezpieczeństwa szyn kolejowych. Ścisła współpraca obu instytucji w zakresie badań materiałowych zaowocowała wytworzeniem kompetencji unikatowych w skali kraju.

Naukowcy z Narodowego Centrum Badań Jądrowych (NCBJ), dysponujący unikatowym w skali kraju laboratorium badań materiałowych, realizują wspólnie z Instytutem Kolejnictwa (IK) badania jakości wytopów stali na potrzeby przemysłu kolejowego. W Świerku wykonano badania odporności na kruche pękanie oraz prędkości rozwoju pęknięć zmęczeniowych stali szynowej.

Testy prowadzone w naszym instytucie to badania zmęczeniowe, czyli takie, w których próbki materiałów poddawane są cyklicznym, zmiennym obciążeniom. W laboratorium dobieramy parametry tak, aby możliwie najwierniej odzwierciedlały rzeczywiste warunki pracy materiału – tłumaczy dr inż. Łukasz Kurpaska, Kierownik Laboratorium Badań Materiałowych NCBJ. Ze względu na to, że kryteria wytrzymałościowe materiałów i badania służące ich określeniu w przemyśle jądrowym są jednymi z najbardziej restrykcyjnych, możemy nasze kompetencje wykorzystywać także na potrzeby innych gałęzi gospodarki.

Badania odporności na kruche pękanie i prędkości rozwoju pęknięć zmęczeniowych polegają na wytworzeniu w próbkach szczelin zmęczeniowych (które mogą powstawać w realnych warunkach eksploatacji szyn) oraz analizie mechanizmów ich propagacji i pękania. Proces ten jest niezwykle czasochłonny, a analiza jednej serii standardowych próbek pomiarowych trwa zazwyczaj kilka miesięcy. Badania takie są jednak kluczowe w kwestii zapewnienia bezpieczeństwa, szczególnie wtedy, gdy dana część będzie przez wiele lat eksploatowana.

Wieloletnia owocna współpraca z Instytutem Kolejnictwa pozwoliła na wytworzenie unikalnych w skali kraju kompetencji – podkreśla prof. dr hab. Jacek Jagielski, Dyrektor Departamentu Fizyki Materiałów NCBJ. LBM właśnie poszerzyło swoje uprawnienia o nowe akredytacje i aktualnie może prowadzić badania mechaniczne w oparciu o amerykańskie normy typu ASTM. To najjaskrawszy dowód naszych wysokich kompetencji, kwalifikacji i doświadczenia w zakresie badania materiałów dla przemysłu.

Należy podkreślić że LBM/NCBJ jako jedyny w kraju może się pochwalić tak szerokim zakresem akredytacji w dziedzinie badań mechaniki pękania materiałów. Prace są prowadzone wg norm ASTM E399–09, ISO 12108, BS 6835–1:1998 i PN-EN ISO 12737:2011, co zapewnia zgodność z międzynarodowymi standardami badawczymi.

« powrót do artykułu