Tajemnica rzymskich monet z Japonii

[KopalniaWiedzy.pl 365]

Historycy mają kolejną zagadkę do rozwiązania. Podczas wykopalisk prowadzonych na terenie zamku Katsuren w japońskiej prefekturze Okinawa znaleziono... rzymskie monety. Nie wiadomo, w jaki sposób tam trafiły. Bezpośrednia wymiana handlowa jest nieprawdopodobna. Na pewno nie dochodziło do niej z mieszkańcami zamku Katsuren, który był używany pomiędzy XII a XV wiekiem naszej ery, a zatem setki lat po upadku Cesarstwa Rzymskiego. Inne przedmioty znalezione na terenie zamku wskazują na kontakty handlowe z Chinami. Być może więc monety trafiły do Katsuren poprzez Chiny jako ciekawostka numizmatyczna.

Na opublikowanych zdjęciach znalezionych monet widzimy cztery rzymskie oraz jedną ottomańską. Także i ona stanowi zagadkę. Widoczna na niej data, rok 1099 kalendarza muzułmańskiego, odpowiada latom 1687-1688 naszego kalendarza. Monetę wybito zatem po opuszczeniu zamku w XV wieku.

Rzymskie monety są trudniejsze w identyfikacji niż muzułmańska. Jedna z monet wydaje się pochodzić z czasów cesarza Konstancjusza II (337-361). Rysunki na innych monetach są mniej wyraźne, jednak prawdopodobnie wszystkie pochodzą z okresu 320-370 naszej ery.

Rzymskie monety są często spotykane w południowych Indiach i na Sri Lance, a bezpośrednie kontakty Imperium Romanum z tymi terenami nie ulegają wątpliwości. W ostatnich latach zaczęły pojawiać się badania, z których wynika, że kupcy z Imperium Rzymskiego już w II wieku mogli dotrzeć do Azji Południowo-Wschodniej. Dochodziło też - za pośrednictwe Partów - do wymiany handlowej z Chinami, a Rzymianie i Chińczycy wiedzieli o swoim istnieniu. Niewykluczone są, choć nie ma na to mocnych dowodów, kontakty bezpośrednie.

Specjaliści zastanawiają się zatem, czy monety mogły trafić do Japonii z Chin czy raczej z Azji Południowo-Wschodniej. Na przesmyku Kra, który znajduje się w Tajlandii i oddziela Morze Andamańskie od Zatoki Tajlandzkiej, znaleziono przedmioty z Chin i Imperium Rzymskiego, a na terenie dzisiejszej Tajlandii i Wietnamu używano złotych wisiorków podobnych do rzymskich monet. Jednak wszelkie tego typu przedmioty to albo monety z I i II wieku albo ich kopie. Jedyna rzymska moneta z III wieku znaleziona w Azji Południowo-Wschodniej została wybita przez uzurpatora Victorinusa (268-270) w dzisiejszej Kolonii. Rzymskie monety z III i IV wieku znaleziono w jednym miejscu w Kambodży, co sugeruje, że nie opuściły one okolic Zatoki Tajlandzkiej. W samych Chinach znaleziono niewiele rzymskich monet. Były to zwykle monety złote, używane jako ozdoby lub przedmioty wkładane do grobów. Pochodziły z V-VII wieku.

Rozwiązania zagadki monet z zamku Katsuren nie ułatwia fakt, że są to monety z miedzi, więc miały niewielką wartość. Tego typu monety znajdowano w Indiach, na Sri Lance, czasami trafiały do Azji Centralnej. Trudno jednak jest wskazać drogę, którą miałyby trafić do Japonii. Być może w jakiś sposób mają one związek z handlem pomiędzy Japonią a nowożytną Europą. Do wymiany takiej dochodziło w XVI i XVII wieku. Jednak moneta ottomańska została wybita już po tym, jak Japonia zamknęła się przed Europejczykami.

Z pewnością jednak możemy stwierdzić, że rzymskie monety z zamku Katsuren zawędrowały tak daleko na wschód jak żadne inne znane nam monety Imperium.

« powrót do artykułu