Zawsze żują przed połknięciem

[KopalniaWiedzy.pl 357]

Płaszczki zawsze przeżuwają pokarm przed połknięciem.

Żucie (definiowane jako ścinające ruchy szczęki/żuchwy i zębów trzonowych o wysokich koronach) jest uważane za wynalazek ewolucyjny, który pobudził dywersyfikację dietetyczną i radiację ewolucyjną ssaków. Naukowcy sądzili, że u innych kręgowców, w tym ryb, nie występują złożone zachowania związane z przetwarzaniem pokarmów, mimo że odżywiają się one twardymi rzeczami, np. owadami czy trawą.

Zespół z Uniwersytetów w Toronto i Waszyngtońskiego posłużył się szybką kamerą, by przeanalizować zachowanie płaszczki plamistej (Potamotrygon motoro). Mieszkanka Amazonki żywi się owadami i mięczakami.

Naukowcy schwytali kilka płaszczek i umieścili w akwarium z przezroczystym dnem (otwór gębowy płaszczki znajduje się po stronie brzusznej). Ryby filmowano, gdy chwytały 3 rodzaje pokarmu: miękki, pośredni i twardy. Okazało się, że po przyciągnięciu ofiary za pomocą ssania (w wyniku szybkiego podniesienia płetw piersiowych) i jej przytrzymaniu P. motoro poruszały lewą i prawą częścią szczęki i żuchwy do przodu i tyłu, gryząc i rozcierając pod wieloma kątami. Co więcej, szczęka i żuchwa poruszały się niezależnie od siebie. Dopiero potem następowało połknięcie.

By się upewnić, że nie doszło do nadinterpretacji, naukowcy zbadali płaszczki za pomocą tomografii. Ustalono, że ryby mają co prawda proste zęby, ale wszystko wskazuje na to, że u innych niż ssaki kręgowców asymetryczne ruchy szczęk wystarczą do przeżuwania.

Biolodzy sugerują, ze oddzielenie chwytania pokarmu od jego przetwarzania (łapie się za pomocą ssania, a przetwarza szczękami) ułatwiło ewolucję wysoce ruchomego aparatu gębowego płaszczek. Dzięki temu mogą się one żywić wieloma różnymi ofiarami, w tym mięczakami, rybami, larwami owadów wodnych i skorupiakami.

« powrót do artykułu