To nie deficyt, tylko zmiana priorytetów?

[KopalniaWiedzy.pl 357]

Pojawiająca się we wczesnym wieku średnim (po czterdziestce) niezdolność do zapamiętania szczegółów, np. położenia obiektów, wydaje się wynikiem zmiany w zakresie informacji, na których mózg skupia się w czasie tworzenia i odtwarzania wspomnień, a nie spadku funkcjonowania poznawczego.

Ponieważ zmiany związane z demencją pojawiają się nawet kilkadziesiąt lat przed początkiem objawów, kluczowe jest ustalenie, jakie zmiany są w starzejącym się mózgu normalne, a jakie nie. Dr Natasha Rajah z McGill University zaznacza jednak, że większość badań skupia się na zmianach zachodzących u seniorów, niewiele więc wiadomo, co dzieje się podczas zdrowego starzenia w wieku średnim i jak się to ma do ustaleń z późniejszych okresów życia. Nasze badanie miało uzupełnić tę lukę.

Podczas eksperymentu 112 zdrowym dorosłym w wieku 19-79 lat pokazywano serię twarzy. Ochotnicy mieli sobie przypomnieć, gdzie dana twarz pojawiła się na ekranie (z prawej czy z lewej strony) i kiedy. W czasie przypominania wykonywano funkcjonalny rezonans magnetyczny (fMRI).

Okazało się, że poprawnie wykonując zadanie, młodzi ludzie aktywowali korę wzrokową. By podjąć decyzję, naprawdę zwracali uwagę na szczegóły percepcyjne. Innymi słowy, przypominając sobie informacje, osoby w średnim wieku i starsze nie wykazywały tego samego poziomu aktywacji kory wzrokowej. Zamiast tego aktywowała się u nich przyśrodkowa kora przedczołowa, czyli część mózgu związana z introspekcją i z informacjami odnoszącymi się do ja.

Mimo że badani w średnim i starszym wieku nie wypadli tak dobrze jak młodzi, to może nie być deficyt funkcjonowania mózgu per se, ale odzwierciedlenie zmian w zakresie rzeczy uznawanych za ważne. Od wieku średniego możemy się po prostu skupiać na innych aspektach wydarzenia.

Rajah dodaje, że dorośli w średnim wieku i seniorzy mogą poprawić zdolność przypominania, ucząc się skupiania na informacjach zewnętrznych, a nie wewnętrznych. Być może dlatego niektóre badania pokazywały, że medytacja uważności wiąże się z lepszym starzeniem poznawczym.

Obecnie Kanadyjka analizuje dane z innego studium, by ustalić, czy istnieją międzypłciowe różnice w funkcjonowaniu pamięciowym w średnim wieku. Kobiety przechodzą wtedy poważne zmiany hormonalne, dlatego zastanawiamy się, w jakim stopniu na opisywane wyniki wpływają panie w wieku pomenopauzalnym.

« powrót do artykułu