Loty kosmiczne niebezpieczne dla wątroby?

[KopalniaWiedzy.pl 351]

Specjaliści zauważyli kolejny problem, który może stanowić poważną przeszkodę w długodystansowych załogowych lotach kosmicznych. Profesor Karen Jonscher z University of Colorado Anschutz informuje, że u myszy, które przebywały na pokładzie promu kosmicznego pojawiły się wczesne oznaki uszkodzenia wątroby. Wcześniej nie mieliśmy zbyt wielu danych dotyczących wpływu lotów kosmicznych na wątrobę. Wiedzieliśmy, że astronauci często po powrocie wykazują objawy cukrzycy, ale szybko one mijają - mówi uczona.

Wspomniane myszy spędziły 13,5 dnia na pokładzie promu Atlantis. Po powrocie naukowcy pobrali próbki wątroby. Z przeprowadzonych badań wynika, że pobyt w przestrzeni kosmicznej może uaktywnia wyspecjalizowane komórki, które mogą utworzyć blizny i doprowadzić do długoterminowego uszkodzenia wątroby. Po zaledwie 13,5 dniach w kosmosie zaobserwowaliśmy początki uszkodzenia wątroby. Myszy straciły też masę mięśniową. Te same zjawiska obserwuje się u ludzi długotrwale przebywających w łóżku - dochodzi u nich do atrofii mięśni i rozpadania się białek na aminokwasy. Chcemy się dowiedzieć, jak wpływa to na wątrobę - stwierdza Jonscher.

Wcześniejsze badania wskazywały, że pojawiające się u astronautów objawy podobne do cukrzycy mają związek z zaburzeniami metabolizmu przez mikrograwitację. Można było więc podejrzewać, że winnym są zaburzenia pracy wątroby. Dlatego też w 2011 roku w przestrzeń kosmiczną wysłano myszy, a po ich powrocie różne zespoły naukowe mogły badać ich organy wewnętrzne.
Zespół Jonscher odkrył, że w porównaniu z grupą kontrolną przebywającą na Ziemi,  u myszy na pokładzie promu doszło do zwiększenia koncentracji tłuszczu w wątrobie. Jednocześnie zmniejszyła się ilość witaminy A i doszło do zmian w poziomie genów odpowiedzialnych za rozkład tłuszczu. W efekcie tych wszystkich procesów u myszy pojawiły się objawy niealkoholowego stłuszczenia wątroby, co może prowadzić do zwłóknienia tego organu. Zwykle wywołanie zwłóknienia wątroby u myszy trwa miesiące lub lata. Nawet wówczas, gdy zwierzęta karmi się niezdrową dietą. Jeśli więc u myszy pojawiają się wczesne oznaki zwłóknienia już po 13,5 dniach, to co dzieje się u ludzi? - zastanawia się Jonscher.

Otwartym pozostaje pytanie, czy będzie to problemem przy długoterminowych lotach załogowych. Musimy przyjrzeć się myszom wysłanym na długi czas w przestrzeń kosmiczną, by sprawdzić, czy istnieje jakiś mechanizm kompensujący niekorzystne warunki, a który mógłby zapobiegać poważnemu uszkodzeniu wątroby - dodaje uczona.

« powrót do artykułu