Potomstwo z jaj bez żółtka

[KopalniaWiedzy.pl 357]

Czy jaja pozbawione żółtka mogą się wylęgać? U nicieni tak...

Zakażenia są zazwyczaj leczone za pomocą leków działających paraliżująco na układ nerwowy pasożytów. Niestety, z czasem u wielu pasożytów rozwinęła się oporność na nie. Istotne są także skutki uboczne występujące u zażywających je pacjentów. To m.in. z tego powodu zaczęliśmy badać reprodukcję tych organizmów. Testy prowadziliśmy na C. elegans, nicieniach spokrewnionych z pasożytami, które można hodować bez gospodarza - opowiada dr Liesbeth Van Rompay z Katolickiego Uniwersytetu w Leuven.

Van Rompay postanowiła sporządzić mapę genów koniecznych do produkcji żółtka. Niektóre z nich mają swoje odpowiedniki w ludzkim genomie, część jednak to geny unikatowe. Te ostatnie stanowią interesujący cel dla nowych, nieszkodliwych dla gospodarza, produktów przeciwpasożytniczych.

Gdy naukowcy wyłączyli pewne geny, stało się coś nieoczekiwanego: C. elegans składały jaja niemal pozbawione żółtka, w dodatku jaja te nadal się wylęgały. Nasze bezżółtkowe embriony rozwijały się bez większych problemów. Czegoś takiego nie zaobserwowano nigdy wcześniej u składających jaja zwierząt.

To nie oznacza, że można już odrzucić jedną z podstawowych hipotez biologii: nie ma żółtka, nie ma też potomstwa. Badania wykazały, że większość zwierzęcych embrionów potrzebuje do rozwoju żółtka. U tego konkretnego nicienia - i prawdopodobnie u innych zwierząt - żółtko może nadal wpływać na początkowy etap życia noworodka. Gdy zasoby pożywienia są małe, larwa, która może polegać na żółtku, będzie sobie [zapewne] radzić lepiej [...] - podkreśla prof. Liesbet Temmerman.

Belgowie podejrzewają, że może istnieć "kopia zapasowa" żółtka, która gwarantuje przeżycie potomstwa pasożytów. Czy są jakieś inne różnice między nicieniami z jaj z i bez żółtka? Jeśli w jaju nie ma żółtka, co stanowi źródło pokarmu embrionu? To tajemnice, które chcemy rozwikłać w dalszym etapie. Chcąc zapobiec rozmnażaniu pasożytów, musimy wyeliminować także i to źródło.

« powrót do artykułu