Z pyłkiem trzmiele latają jak jumbo jety

[KopalniaWiedzy.pl 357]

Trzmiel transportujący pyłek zamienia zwrotność myśliwca na stabilność pasażerskiego jumbo jeta - twierdzi zespół dr. Sridhara Raviego, inżyniera lotnictwa z RMIT University.

Literatura pokazuje, że trzmiele mogą przenosić do nieco ponad połowy masy swojego ciała w pyłku lub niemal całą swoją masę w nektarze - wyjaśnia Ravi. O ile jednak nektar jest przechowywany na tułowiu, o tyle pyłek trafia na tylne odnóża, dlatego naukowcy dywagowali, jak położenie ładunku wpływa na cechy lotu owadów.

Dywagowali, że gdy trzmiel transportuje pyłek, dzięki przeciwwadze z odnóży zyskuje większą stabilność (pojawiły się nawet porównania do linoskoczków). Może się to jednak również wiązać ze spowolnionym braniem zakrętów i utrudnionym manewrowaniem w czasie ucieczki przed drapieżnikiem czy lądowania na poruszających się kwiatach. Przez wzgląd na położenie blisko środka ciężkości ładunek w postaci nektaru powinien za to wspomagać zwrotność.

Autorzy publikacji z pisma PNAS przeprowadzili serię eksperymentów w tunelu aerodynamicznym z automatycznym kwiatem. Wzięło w niej udział 14 trzmieli Bombus impatiens. Naukowcy umieścili na owadach znaczniki, a później posługując się nagraniami z szybkiej kamery, analizowali prędkość, przyspieszenie i ustawienie.

Jeśli trzmiel miał wylądować na nieruchomym kwiatku przy gwałtownym wietrze, leciał bardziej stabilnie i wydajnie, gdy był załadowany pyłkiem. Kiedy dla odmiany trzeba było namierzać poruszający się kwiat przy stałych warunkach wiatrowych (gładkim przepływie), zręczniejsze manewrowanie umożliwiał ładunek z nektaru. Kiedy w ostatnim eksperymencie owady miały podążać z poruszającym się kwiatem w turbulentnym wietrze, korzyści nie zapewniał żaden z rodzajów ładunku.

Nigdy dotąd nie prowadzono takich testów. Wykazały one, że działa tu zasada coś za coś. Jeśli zatem coś jest stabilne, nie będzie zwrotne, a jeśli jest zwrotne, prawdopodobnie nie będzie stabilne.

Badania pokazały, że warunki wiatrowe mogą wpływać na wybór źródeł pokarmu przez zapylaczy. Wiele wskazuje na to, że w wietrzne lub deszczowe dni trzmiele będą wolały zbierać pyłek.

« powrót do artykułu