Pamięć podtrzymują prionopodobne białka

[KopalniaWiedzy.pl 358]

U myszy, a prawdopodobnie i u innych ssaków, długotrwałe wspomnienia są podtrzymywane przez prionopodobne białka CPEB.

Gdy tworzą się nowe wspomnienia, powstają połączenia między neuronami. By z czasem nie uległy dezintegracji, potrzebne są utrwalające cząsteczki. Przez długi czas nie znano ich tożsamości, teraz wykazano, że należą do nich prawidłowe białka prionowe (PrP-C).

Dr Eric Kandel i Kausik Si z Centrum Medycznego Uniwersytetu Columbii zidentyfikowali po raz pierwszy funkcjonalne priony u ślimaków morskich z rodzaju Aplysia. Ostatnio Amerykanie wykazali, że podobne białko - CPEB3 - występuje też u myszy.

W jednym z wielu eksperymentów opisanych przez Luanę Fioriti naukowcy wielokrotnie wpuszczali myszy do labiryntu. Dzięki temu mogły one wykształcić długotrwałe wspomnienia. Kiedy jednak 2 tygodnie po uformowaniu wspomnienia zespół przeprowadzał knock-out genowy, usuwając sekwencje kodujące CPEB3, pamięć dotycząca labiryntu zanikała.

Później akademicy odkryli, na czym polega działanie CPEB3 w neuronie. Tak jak chorobotwórcze priony, funkcjonalne priony występują w dwóch odmianach: rozpuszczalnej i tworzącej agregaty. Gdy uczymy się czegoś, powstają nowe połączenia synaptyczne i rozpuszczalne priony z tych synaps przekształcają się w priony zagregowane. Te ostatnie uruchamiają produkcję białek koniecznych do podtrzymania wspomnień - wyjaśnia Kandel.

Dopóki skupiska istnieją, dopóty utrzymują się długoterminowe wspomnienia. Agregaty się odnawiają, stale rekrutując i prowadząc do przekształcenia nowo powstałych rozpuszczalnych prionów.

Podobne białko występuje u ludzi, co sugeruje, że taki sam mechanizm działa również w naszym mózgu. Prawdopodobnie istnieją inne regulacyjne składowe. Pamięć długotrwała to skomplikowany proces, wątpię więc, że w grę wchodzi tylko jeden ważny czynnik - podsumowuje Kandel.

 

 

« powrót do artykułu