Mezozoiczny ptak ze wstążkowatymi piórami w ogonie

[KopalniaWiedzy.pl 357]

W 2011 r. w basenie Araripe odkryto skamieniałość ptaka wielkości kolibra ze wstążkowatymi piórami ogona. To pierwsza taka skamieniałość z Ameryki Południowej i jedna z najstarszych ptasich skamieniałości z Gondwany.

Wcześniej podobne okazy znajdowano w północno-wschodnich Chinach, ale nie były one tak dobrze zachowane ani kompletne.

Szef zespołu badawczego prof. Ismar de Souza Carvalho z Universidade Federal do Rio de Janeiro (UFRJ) opowiada, że początkowo nie wiedział, z czym ma do czynienia. Po kilku minutach zorientował się jednak, że skamieniałość może sporo ujawnić o historii lądowych ekosystemów z Gondwany sprzed co najmniej 115 mln lat.

Badania anatomiczne wykazały, że płaskie wstążkowate pióra nie pomagały ptakowi w utrzymaniu równowagi czy locie. Pełniły raczej funkcje ozdoby, która pozwalała rozpoznać pobratymców. Pióra mogły też być wykorzystywane w czasie godów czy do komunikacji wzrokowej.

Ogon osiągał imponujące rozmiary. Mierząc 8 cm, był dłuższy od 6-cm reszty ciała. Wśród współczesnych ptaków żaden nie ma takich piór. Najbliższe odpowiedniki występują u ptaków tropikalnych.

Naukowcy podkreślają, że dominującą częścią piór ogona była mocna stosina o eliptycznym przekroju. Widać też na nich było okrągłe ślady, które prawdopodobnie odzwierciedlały pierwotne ubarwienie.

Kości analizowanego okazu nie były w pełni rozwinięte, co w połączeniu z dużymi w stosunku do reszty ciała oczami sugeruje, że natrafiono na sfosylizowanego młodzika.

Paleontolodzy mają nadzieję, że znajdą w basenie Araripe kolejne egzemplarze ptaka i uda im się dokładniej poznać gatunek. Należy on do podklasy enantiornisów (Enantiornithes), ale trzeba jeszcze dla niego utworzyć rodzaj.

By zdecydować, jak go nazwać, porównujemy skamieniałość z ptakami z różnych części Gondwany - podkreśla de Souza Carvalho.

Tak czy siak już wiadomo, że w kluczowym okresie ewolucji ptaków Enantiornithes występowały nie tylko w północnej Laurazji, ale i na południowej Gondwanie.

« powrót do artykułu