Obumierające komórki ostrzegają swoje komórki macierzyste

[KopalniaWiedzy.pl 357]

Komórki ginące w wyniku radio- czy chemioterapii wysyłają komórkom macierzystym sygnał, dzięki któremu te ostatnie mogą się ukryć i uniknąć tego samego losu.

Naukowcy z University of Washington podkreślają, że to wyjaśnia, dlaczego wiele nowotworów nawraca po początkowej reakcji na leczenie.

Amerykanie wyjaśniają, że zarówno dorosłe komórki macierzyste, jak i nowotworowe komórki macierzyste (ang. cancer stem cells, CSCs) często przeżywają radio- i chemioterapię. W przypadku tych pierwszych umożliwia to regenerację po leczeniu. W przypadku CSCs oznacza jednak oporność na terapię i wznowę.

By stwierdzić, w jaki sposób oba rodzaje komórek przeżywają wystawienie na działanie śmiertelnych dawek promieniowania i chemioterapeutyków, dr Yalan Xing i prof. Hannele Ruohola-Baker przyjrzały się dorosłym komórkom macierzystym muszek owocowych i apoptozie, czyli programowanej śmierci komórek.

Za pośrednictwem apoptozy organizm pozbywa się uszkodzonych, starych bądź niepotrzebnych komórek. W przypadku ekspozycji na radio- i chemioterapię uruchamia ją uszkodzenie DNA.

W ramach studium zespół wykazał, że umierając po napromieniowaniu, komórki potomne uwalniają białko Pvf1. Przypomina ono inne ludzkie białko angiopoetynę i wiąże się z receptorami Tie pobliskich komórek macierzystych. Utworzenie kompleksu białko-receptor powoduje, że komórki macierzyste produkują krótkie fragmenty RNA, zwane microRNA - bantam. Co istotne, hamują one tworzenie koniecznego do uruchomienia apoptozy białka Hid/Diablo/Smac. Wskutek tego, choć tak jak komórki potomne komórki macierzyste mogły doznać poważnego uszkodzenia DNA, przez zahamowanie produkcji Hid nie dochodzi do ich samozniszczenia.

Amerykanie proponują teorię, że gdy komórki macierzyste osiągają gotowość do namnażania, uruchamiają baterię mechanizmów naprawy uszkodzonego DNA.

Jak wyjaśnia Ruohola-Baker, system ma ewolucyjny sens, bo zabezpieczając komórki wyjściowe, komórki potomne chronią jedyny rodzaj komórek, który może odbudować tkankę.

W ludzkich nowotworach występują bardzo podobne geny i białka, które prawdopodobnie odgrywają taką samą rolę w ochronie nowotworowych komórek macierzystych przed zniszczeniem. Obierając na cel te czynniki, np. blokując receptory Tie, można by zahamować zabezpieczający sygnał z komórek potomnych [...].

« powrót do artykułu