Złota reguła 1/3 szerokości oka

[KopalniaWiedzy.pl 357]

Idealna długość rzęs odpowiada jednej trzeciej szerokości oka - twierdzi zespół dr. Davida Hu z Georgia Institute of Technology. Wtedy tworzą one ochronną strefę nieruchomego powietrza. Jeśli są dłuższe, ułatwiają dopływ powietrza nad gałkę oczną, wysuszając ją i narażając na kontakt z zanieczyszczeniami.

Hu zaczął się zastanawiać nad rolą rzęs pod wpływem obserwacji swojej nowo narodzonej córki. Przez długi czas istniało niewiele hipotez co do funkcji rzęs. Niektóre sugerowały, że chodzi o osłanianie przed słońcem, inne wspominały o wyłapywaniu spadającego z góry kurzu. Niestety, brakowało studium, które skrupulatnie by je wszystkie przetestowało.

Chcąc uzupełnić lukę w wiedzy, Amerykanie zmierzyli rzęsy 22 ssaków, w tym kangura rudego, jeża, wielbłąda, słonia afrykańskiego, żyrafy, zebry czy szympansa.

Poszliśmy do Muzeum Historii Naturalnej w Nowym Jorku, gdzie w piwnicy magazynuje się setki zwierzęcych skór, i dokładnie mierzyliśmy długość rzęs. [Dość szybko] zauważyliśmy ścisłą zależność: [bez względu na gatunek] rzęsy miały długość ok. 1/3 szerokości oka.

Później autorzy publikacji z Journal of the Royal Society Interface stworzyli w laboratorium model oka. Umieścili go w tunelu aerodynamicznym i posługując się różnymi długościami rzęs, mierzyli zmiany w parowaniu z powierzchni oka. Zaskakującą rzeczą było to, że istniała optymalna długość rzęs [...], równa wspomnianej na początku 1/3 szerokości gałki ocznej.

Jak podkreślają naukowcy, minimalizowanie napływu powietrza nad gałkę oczną nie tylko zmniejsza parowanie, ale i redukuje ilość kurzu, na jaką jest ona narażona.

Przy dłuższych rzęsach, które wychwytywały i kierowały strumień powietrza wprost na gałkę, do modelu oka docierało więcej cząstek, zaobserwowano też silniejsze wysychanie. Jeden z członków zespołu Guillermo Amador wyjaśnia, że bardzo łatwo sprawdzić, czy podobne zjawisko zachodzi u kobiet korzystających z doklejanych rzęs. Jeśli tak, zauważy się zwiększoną częstość mrugania.

Dla odmiany za krótkie rzęsy są dla powietrza jedynie progami zwalniającymi. W tym przypadku ochrona gałki ocznej również jest niedostateczna.

Choć istnieją odchylenia od "reguły jednej trzeciej", wg Hu, można to wyjaśnić kształtem twarzy. Prowadzono badania, jak twarz oddziałuje na napływ powietrza do oka. W tunelach aerodynamicznych umieszczano manekiny i oceniano ciśnienie wywierane na gałkę oczną.

Warto też przypomnieć, że studia zademonstrowały, że zwierzęta zamieszkujące pustynie, np. żyrafy czy wielbłądy, mają grubsze rzęsy, a u dzieci z alergiami są one dłuższe.

« powrót do artykułu