Oksytocyna: i do zakochania, i do zachowania trzeźwości

[KopalniaWiedzy.pl 357]

Hormon miłości i przywiązania, oksytocyna, nie dopuszcza, by szczury odurzyły się alkoholem. Naukowcy mają nadzieję, że ich odkrycie będzie można wykorzystać do opracowywania nowych metod leczenia alkoholizmu u ludzi.

Jak opowiada dr Michael Bowen z Uniwersytetu w Sydney, najnowsze studium zainspirowały wcześniejsze badania nad rolą oksytocyny w blokowaniu wywołanego alkoholem uwalniania dopaminy. Podczas eksperymentu trzeźwe szczury chodziły sobie po klatce, a te, którym podano alkohol, siedziały wyciszone z nosem wciśniętym w róg pomieszczenia. Co ciekawe, trzecia grupa, której przed spożyciem alkoholu podano oksytocynę, zachowywała się jak trzeźwe zwierzęta. Nikt wcześniej nie wspominał o takim zjawisku - podkreśla Bowen.

Zespół Bowena powtórzył testy i przeprowadził kolejne próby, w tym pozwalające ocenić, jak długo szczury mogą wisieć głową w dół na metalowej siatce (oksytocynę wstrzykiwano bezpośrednio do mózgu). Trzeźwe gryzonie utrzymywały się ok. 10-15 s, a szczury po alkoholu wytrzymywały tylko ok. 2 s. Zwierzęta pod wpływem oksytocyny były w stanie wytrzymać ok. 10 s. Hormon niemal zupełnie odwracał [więc] wpływ alkoholu. Ustalenia autorów publikacji z PNAS sugerują, że oksytocyna w jakiś sposób zapobiega odurzającemu działaniu alkoholu, w tym nadmiernemu rozluźnieniu mięśni.

Kiedy Australijczycy przyjrzeli się w badaniach in vitro podjednostkom delta receptorów GABA-A, okazało się, że alkohol wywoływał ich silną reakcję. Dało się ją jednak zablokować za pomocą oksytocyny.

Naukowcy podkreślają, że choć oksytocyna zapobiegała odurzeniu dawką alkoholu stanowiącą odpowiednik 1,5 butelki wina u ludzi, przy ekwiwalencie butelki wódki hormon przestawał spełniać swoją funkcję. Wg Bowena i innych, działo się tak, bo alkohol zaczął się wiązać z receptorami GABA w synapsach, a hormon nie mógł już tam dotrzeć.

Niedawne badania zademonstrowały, że oksytocyna może zmniejszyć spożycie i ochotę na alkohol, zablokować rozwój tolerancji, a także złagodzić zespół abstynencyjny. Obecne studium pokazuje nieidentyfikowany wcześniej mechanizm, który może odpowiadać za część tych zjawisk.

Ekipa planuje wkrótce zbadać wykorzystanie oksytocyny u ludzi, ale ponieważ to duża cząsteczka, może wystąpić problem z dostarczeniem odpowiednich stężeń substancji przez barierę krew-mózg. Bowen ma jednak nadzieję, że dzięki ustaleniu, którą częścią oksytocyna wiąże się z receptorami GABA, uda się zaprojektować mniejsze cząsteczki spełniające tę samą rolę.

 

 

« powrót do artykułu