Włoski cmentarz źródłem wskazówek nt. ewolucji przecinkowca cholery

[KopalniaWiedzy.pl 352]

Naukowcy mają nadzieję, że wykopaliska cmentarza przy kościele w Badìa Pozzéveri w Toskanii pozwolą zrekonstruować ewolucję przecinkowca cholery (Vibrio cholerae).

Na cmentarzu wydzielono teren, na którym chowano ofiary epidemii cholery z lat 50. XIX w. Zgodnie z naszą wiedzą, to najlepiej zachowane szczątki ofiar cholery z tego okresu [...]. Jesteśmy podekscytowani tym, co możemy z nich wyczytać - podkreśla prof. Spencer Larsen z Uniwersytetu Stanowego Ohio.

Ciała zmarłych na cholerę naprędce zakopywano i pokrywano wapnem gaszonym, które twardniało jak beton. Choć mieszkańcy mieli nadzieję opanować w ten sposób epidemię, wg naukowców, to również doskonała metoda na zakonserwowanie kości. Co istotne, zachowała się także ziemia wokół nich, która zawiera DNA bakterii oraz innych organizmów.

Jeden z przyjaciół Larsena, prof. Hendrik Poinar z MacMaster University, jest ekspertem od starożytnego DNA (ang. ancient DNA, aDNA) i obecnie zajmuje się skanowaniem próbek gleby pod kątem materiału genetycznego V. cholerae. Na razie go nie znaleźliśmy, ale odkryliśmy inne powiązane z ludźmi DNA, dlatego kontynuujemy prace. Gdyby się to udało, moglibyśmy porównać przecinkowce do współczesnych bakterii i zobaczyć, jak ewoluowały. To pierwszy krok do ewentualnego opracowania lekarstwa.

Stanowisko może dostarczyć informacji nie tylko o epidemii cholery. W 1056 r. na brzegu wyschniętego dziś jeziora Bientino założono klasztor kamedułów. Ponieważ był on usytuowany przy Via Francigena (Drodze Frankijskiej), w XII-XIII w. świetnie prosperował. Klasztor zaczął upadać w XIV w., a w XV go rozwiązano, lecz kościół pod wezwaniem św. Piotra pozostał centrum osady. Jak tłumaczą archeolodzy, ruiny otaczają cmentarze z różnych czasów, m.in. datowany na XIV w. i epidemię czarnej śmierci. Dysponujemy więc tysiącletnim oknem na stan zdrowia tutejszej wsi. To mikrokosmos tego, co działo się wtedy we Włoszech i w całej Europie.

Projekt rozpoczął się w 2010 r., gdy lokalna społeczność, Uniwersytet Stanowy Ohio i Uniwersytet w Pizie założyły The Field School in Medieval Archaeology and Bioarchaeology.

« powrót do artykułu