Niezwykłe statki z Yenikapi

[KopalniaWiedzy.pl 357]

Gdy w 2004 roku archeolodzy rozpoczynali w Turcji prace wykopaliskowe, nie spodziewali się, że trafią na niezwykły skarb – 37 statków z okresu Imperium Cesarstwa. Jednostki odkryto w Yenikapi, porcie Konstantynopola. Pochodzą one z V–XI wieku i zachowały się wyjątkowo dobrze. Nigdy wcześniej w jednym miejscu nie znaleziono tak wielu dobrze zachowanych jednostek i ich rodzajów - mówi prowadzący badania Cemal Pulak z Texas A&M University.

Naukowcy opublikowali właśnie raport dotyczący 8 statków, które pochodzą z VII-X wieku. Ich badania wykazały, że w tym czasie proces budowy był bardziej skomplikowany, niż dotychczas sądzono. Każda z badanych jednostek nosi cech dwóch głównych sposobów budowy statków. Jeden z nich zakłada rozpoczęcie budowy od szkieletu, a drugi – od poszycia. Na podstawie badań stwierdzono, że w VII wieku stosowano jednocześnie obie metody, a to pokazuje, że proces przejścia od metody 'najpierw poszycie' do metody 'najpierw szkielet' był wówczas w pełni rozwinięty.

Dzięki bardzo szczegółowej, czasochłonnej pracy detektywistycznej powoli zaczęliśmy rozumieć, w jaki sposób statki te były budowane, przebudowywane, remontowane i używane. W ten sposób próbujemy odgadnąć proces rozumowania budowniczych statków, dzięki czemu lepiej rozumiemy historię rozwoju nauki i inżynierii - mówi Pulak.

Sześć spośród badanych jednostek to tzw. statki okrągłe. Napędzane były głównie lub całkowicie przez żagiel. Ich długość wahała się od 8 d0 14,7 metra, a szerokość od 2,5 do 5 metrów. Dwie pozostałe jednostki to galery – długości około 30 i szerokości 4 metrów. Spośród wszystkich 37 jednostek z Yanikapi było 6 galer. To, jak dotychczas, jedyne odkryte bizantyjskie galery. Naukowcy wiedzieli, że w Biznacjum ten rodzaj statków był znany, jednak dotychczas dysponowaliśmy tylko ich przedstawieniami artystycznymi.

Odkrycie w Yenikapi jest niezwykle ważne dla naszej wiedzy o historii żeglugi. Dotychczas znano bowiem niewiele średniej wielkości statków używanych w Bizancjum. W starożytnym porcie odkopano zaś małe łódki wiosłowe, łodzie rybackie, handlowe oraz okręty wojenne.

« powrót do artykułu