To tau, a nie beta-amyloid uruchamia obumieranie neuronów w alzheimerze

[KopalniaWiedzy.pl 357]

Obumieranie neuronów w chorobie Alzheimera uruchamia białko tau, a nie blaszki beta-amyloidu (Aβ). Odkrycie zmienia obowiązującą teorię rozwoju alzheimeryzmu, a także wyjaśnia, czemu niektóre osoby ze złogami amyloidowymi nie mają demencji.

Obumieranie neuronów zachodzi, kiedy tau nie spełnia swojej funkcji. Polega ona na zapewnieniu struktury, która umożliwia komórce usunięcie niechcianych bądź toksycznych białek. Kiedy tau jest nieprawidłowe, białka te, w tym beta-amyloid, akumulują się w neuronach. Komórki zaczynają je wyprowadzać [...] do przestrzeni pozakomórkowej [neuropilu], tak by nie mogły działać toksycznie w ich wnętrzu. Ponieważ beta-amyloid jest lepki, zbija się w płytki - wyjaśnia dr Charbel E.-H. Moussa.

Studium sugeruje, że komórki niszczy beta-amyloid, którego nie udało się wypchnąć, a nie Aβ zgromadzony w postaci blaszek na zewnątrz. Gdy tau nie działa prawidłowo, neurony nie mogą się pozbywać odpadów, na które składają się zarówno Aβ, jak i zmiany neurofibrylarne (anormalne tau). Neurony obumierają, a uwalniany z nich beta-amyloid przywiera do tworzącej się blaszki.

Eksperymenty na modelach zwierzęcych pokazały, że przy działającym tau formuje się mniej blaszek. Kiedy białko tau wprowadzano do neuronów, które go nie miały, blaszki nie rosły.

Nieprawidłowe tau jest skutkiem mutacji oraz starzenia. W przebiegu tego ostatniego część białka może nie działać prawidłowo, lecz jeśli prawidłowo zbudowanej reszty jest wystarczająco dużo, neurony radzą sobie z usuwaniem odpadów i nie obumierają. To wyjaśnia dezorientujące obserwacje kliniczne starszych osób, u których występują blaszki, ale nie demencja.

Moussa od dawna szukał sposobu, by zmusić neurony do usuwania "śmieci". W ramach ostatniego studium wykorzystał nilotynib. Lek może działać, ale potrzeba do tego wyższego odsetka fizjologicznego niż patologicznego tau.

Istnieją liczne taupatie, przy których nie tworzą się blaszki, np. otępienie czołowo-skroniowe z parkinsonizmem. Wspólnym winnym jest białko tau, dlatego lek pomagający mu spełniać swoje funkcje może zapobiec rozwojowi tego typu chorób.

« powrót do artykułu