Drzewa szybciej rosną

[KopalniaWiedzy.pl 357]

Jeszcze przed trzydziestu laty naukowcy obawiali się, że lasy powoli zanikają i wieszczyli koniec wielkich ekosystemów leśnych. Jednak ostatnie badania wskazują, że w rzeczywistości lasy rosną coraz szybciej. Przyczyny tego zjawiska są wciąż przedmiotem sporów w świecie naukowym.

Teraz uczeni z Uniwersytetu Technicznego w Monachium odpowiedzieli na kilka pytań związanych z szybszym wzrostem lasów. Ich badania są szczególnie cenne, gdyż bazują na obserwacjach lasów prowadzonych od 1870 roku. Badane obszary są reprezentatywne dla warunków klimatycznych i środowiskowych Europy Środkowej.

Niemieccy naukowcy odnotowali szczególnie duży przyrost prędkości wzrostu świerków i buków, drzew typowych dla naszego klimatu. Z ich badań wynika, że obecnie buki rosną o 77% szybciej, a świerki o 32% szybciej niż w roku 1960. Z kolei przyrost masy drzew na danym poziomie drzewostanu jest dla buków o 30%, a dla świerków o 10% większy niż w 1960 roku. Przyrost dla poziomu drzewostanu jest zawsze wolniejszy niż indywidualnych drzew, gdyż większe drzewa potrzebują więcej miejsca, zatem każdy kolejny poziom drzewostanu składa się z mniejszej liczby drzew - wyjaśnia profesor Hans Pretzsch.

Zdaniem niemieckich naukowców szybszy wzrost drzew jest związany z globalnym ociepleniem i wydłużonym okresem wegetacji. Kolejnymi korzystnymi dla drzew czynnikami jest większa koncentracja dwutlenku węgla i azotu w atmosferze. Co ciekawe, zaobserwowaliśmy, że kwaśne deszcze tylko czasowo wpłynęły na wzrost naszych eksperymentalnych obszarów leśnych. Wpływ zanieczyszczeń spada znacząco od lat 70. Jednak należy tutaj wziąć poprawkę na fakt, że niewiele z obserwowanych przez nas obszarów znajduje się na krawędziach wysokich gór, gdzie zaobserwowano największe zniszczenia wywołane kwaśnymi deszczami - dodaje uczony.

Fakt, że drzewa szybciej rosną i starzeją się, nie wpływa na sam wygląd lasu. Po prostu osiąga on pewien etap rozwoju wcześniej niż lasy w przeszłości. To może być korzystne dla przemysłu drzewnego, gdyż las szybciej wchodzi w wiek optymalny do wycinki. Ponadto można wyciąć więcej drzew bez zaburzania równowagi lasu. Jednak przemysł nie wykorzystał jeszcze wyników najnowszych badań. Wciąż oblicza on przyrost masy jako prostą funkcję wieku na podstawie tradycyjnych danych. Profesor Pretzsch zauważa również, że szybszy wzrost i starzenie się lasów może zagrozić tym gatunkom roślin i zwierząt, które są zależne od konkretnych faz rozwoju i struktur lasu. Gatunki te będą musiały stać się bardziej mobilne, by przetrwać - podkreśla uczony.

Badania niemieckich naukowców opierają się na obserwacjach 600 000 indywidualnych drzew, które są przedmiotem badań o 1870 roku. Dzięki tak długotrwałym badaniom można określić tempo wzrostu drzew i zbadać ich odpowiedź na zmieniające się warunki środowiskowe.

Nie obserwujemy tych drzew w izolacji. Badamy ich interakcje w sąsiadami. To pozwala nam zrozumieć wpływ poszczególnych drzew na cały drzewostan. Informacje o trendach we wzroście drzewostanu są istotne ze względu na produkcję drewna, pochłanianie dwutlenku węgla i zmiany klimatyczne - dodaje Pretzsch.

« powrót do artykułu