Centaur z pierścieniami

[KopalniaWiedzy.pl 358]

Znajdujący się w Układzie Słonecznym obiekt o nazwie Chariklo jest pierwszym poza wielkimi planetami ciałem, u którego odkryto pierścienie. Dotychczas znaliśmy pierścienie otaczające Jowisza, Saturna, Urana i Neptuna.

Felipe Braga-Ribas z Obserwatorium Narodowego w Rio de Janeiro mówi, że odkrył pierścienie Chariklo przez przypadek i był całkowicie zaskoczony ich obecnością.

Chariklo należy do klasy centaurów, czyli niewielkich ciał znajdujących się pomiędzy Jowiszem a Neptunem i poruszających się wokół Słońca po niestabilnych orbitach. Chariklo ma zaledwie 250 kilometrów średnicy, zatem odkrycie pierścieni było olbrzymim zaskoczeniem, gdyż dotychczas sądzono, że jedynie duże obiekty o odpowiednio silnej grawitacji mogą utrzymać pierścienie. Braga-Ribas mówi, że jego zespół zaobserwował pierścienie przypadkiem 3 czerwca 2013 roku, gdy Chariklo przesłonił widoczną z Ziemi odległą gwiazdę.

Gdy Chariklo przechodził na tle gwiazdy astronomowie, tak jak się spodziewali, zauważyli spadek jej jasności. Zaobserwowano jednak coś więcej. Cztery inne spadki jasności. Dwa, zanim Chariklo przeszedł na tle gwiazdy, i dwa później. Uczeni zebrali dane z 7 teleskopów rozsianych po całej Ameryce Południowej i na tej podstawie doszli do wniosku, że centaur ma dwa pierścienie. Jeden o szerokości 7, a drugi 3 kilometrów.

Brazylijski uczony mówi, że odkrycie pierścieni wyjaśnia pewną zagadkę związaną z Chariklo. Wcześniejsze obserwacje wykazywały, że skład tego centaura zmienia się w czasie. Obecność pierścieni składających się z lodu, które czasem były ustawione tak, iż było je widać, a czasem tak, że były niemal niewidoczne, wyjaśnia te zmiany.

Z opinią taką zgadza się Francesca DeMeo z Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics. Byłoby bardzo trudno wytłumaczyć ten fenomen w inny sposób, mówi. Znacznie trudniej wyjaśnić samo istnienie pierścieni. Mogły one utworzyć się, gdy jakieś inne ciało uderzyło w Chariklo, mogły powstać z materiału, który oderwał się od obracającego się centaura, może być to też materiał z Chariklo, który uwalnia się – podobnie jak ma to miejsce w kometach – podczas jego podróży.

Wielką niewiadomą jest natomiast, w jaki sposób Chariklo utrzymuje pierścienie przy sobie.

« powrót do artykułu