Nagradzający zapach znajomego człowieka

[KopalniaWiedzy.pl 357]

Psi ośrodek nagrody (jądro ogoniaste) reaguje silniej na zapach znajomych ludzi niż na wonie znanych psów.

W naszym eksperymencie dawcy woni nie byli fizycznie obecni. To oznacza, że reakcje psiego mózgu były wyzwalane przez coś odległego w czasie i przestrzeni. Wygląda więc na to, że w mózgach czworonogów występują mentalne reprezentacje właścicieli, które utrzymują się, gdy nie ma ich w pobliżu - podkreśla Gregory Berns z Emory University.

Kiedy ludzie czują zapach perfum czy wody kolońskiej kochanej osoby, bywa, że występuje u nich natychmiastowa reakcja emocjonalna. "Nasz eksperyment może demonstrować ten sam proces u psów".

Najnowsze badania Berns prowadził we współpracy z Andrew Brooksem (również z Emory University) i Markiem Spivakiem, właścicielem Comprehensive Pet Therapy.

W eksperymencie wzięło udział 12 psów różnych ras. Wszystkie przeszły trening, by leżeć spokojnie w czasie funkcjonalnego rezonansu magnetycznego (fMRI). Czworonogom prezentowano 5 zapachów, które pobrano rano za pomocą sterylnego patyczka z gazy. Jedna z próbek pochodziła od samego badanego, druga od nieznanego psa, trzecia od psa-domownika, czwarta od obcego człowieka, a piąta od człowieka mieszkającego razem z psem.

Znane próbki ludzkiego zapachu pobrano od kogoś innego niż człowiek obecny przy badaniu. Psie zapachy pochodziły z okolic genitaliów/odbytu, a w przypadku ludzi robiono wymaz spod pachy.

Ponieważ większość właścicieli/opiekunów obecnych przy eksperymencie stanowiły kobiety, gros znajomych woni pochodziło od ich mężów. Poprosiliśmy, by przed pobraniem próbki przez dobę nie kąpać się ani nie używać dezodorantu - opowiada Berns.

Okazało się, że wszystkie zapachy wywoływały podobną reakcję w częściach mózgu związanych z powonieniem (w tym w opuszce węchowej). Reakcja jądra ogoniastego była jednak najsilniejsza dla zapachów znanych osób. Na drugim miejscu uplasowały się wonie znajomych psów.

Silniejsza aktywacja jądra ogoniastego sugerowała, że psy nie tylko odróżniają znajome ludzkie zapachy od innych, ale i że mają z nimi pozytywne skojarzenia. Chociaż można by się spodziewać, że psy powinny być szczególnie dostrojone do woni innych psów, wydaje się, że reakcja nagrodowa jest zarezerwowana dla ich ludzi. W ramach przyszłych badań trzeba ustalić, czy ma to związek z jedzeniem, zabawą, wrodzonymi predyspozycjami genetycznymi czy czymś innym.

Co ciekawe, w porównaniu do reszty, psy wyszkolone na opiekunów wykazywały silniejszą aktywację jądra ogoniastego w odpowiedzi na zapach znanego człowieka. Nie wiadomo, czy to kwestia genów, czy cecha wyeksponowana przez naukę. Planujemy kolejne badania, by stwierdzić, czy możemy wykorzystywać techniki obrazowania, by wybierać psy najlepsze do bycia pomocnikami osób niepełnosprawnych.

« powrót do artykułu