Zidentyfikowano pierwszy nowy gatunek delfina rzecznego od prawie 100 lat

[KopalniaWiedzy.pl 357]

Zespół doktora Tomasa Hrbeka z Universidade Federal do Amazonas (UFAM) uważa, że I. araguaiaensis oddzieliły się od swojej grupy siostrzanej I. geoffrensis 2,08 mln lat temu. Szacowany czas dywergencji zbiega się z oddzieleniem zlewni rzek Araguaia i Tocantins od dorzecza Amazonki.

 

Tzw. prawdziwe delfiny rzeczne należą do najrzadszych i najbardziej zagrożonych kręgowców. Stanowią one reliktowe linie ewolucyjne o wysokiej unikatowości taksonomicznej i wartości konserwacyjnej, ale zapewnia im się słabą ochronę. Także w przypadku I. araguaiaensis biolodzy przypuszczają, że pozostało ok. 1000 osobników. Przyszłość nowego gatunku maluje się w raczej ciemnych barwach, bo wydaje się, że jego poziom zróżnicowania genetycznego jest bardzo niski. Zmartwień przysparzają również działania ludzi. Od lat 60. XX w. Araguaia jest świadkiem występowania dużej presji antropogenicznej - chodzi m.in. o budowę elektrowni wodnych oraz działania związane z uprawą roli i prowadzeniem farm.

 

Z 4 istniejących gatunków wymienianych przez Międzynarodową Unię Ochrony Przyrody i Jej Zasobów (IUCN) aż 3 przypisano w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych niepokojące kategorie: delfina małego (Pontoporia blainvillei) uznano za gatunek narażony na wyginięcie (VU), suzu (Platanista gangetica) funkcjonuje jako gatunek zagrożony (EN), a delfin chiński jest opisywany jako krytycznie zagrożony (CR), choć w rzeczywistości wymarł między 2004 a 2006 r. Przez niedostateczne rozpoznanie status I. geoffrensis określa się jako nieznany (DD). I. araguaiaensis to pierwszy delfin rzeczny, jakiego odkryto od 1918 r., czyli momentu, gdy opisano delfina chińskiego.

 

I. araguaiaensis różni się od podgatunków I. geoffrensis (inii) zarówno wymiarami czaszki, jak i liczbą zębów. Analizując próbki DNA delfinów z obu wymienianych na początku rzek, naukowcy doszli do wniosku, że mają do czynienia z nowym gatunkiem.

 

Poza nazwą łacińską autorzy artykułu z pisma PLoS ONE zaproponowali też nazwę zwyczajową: Boto-do-Araguaia.